Thuỷ đậu (trái rạ) là một bệnh dễ lây và phổ biến ở trẻ. Thế nhưng gần đây, người lớn cũng là đối tượng tấn công của bệnh thủy đậu. Khi bị biến chứng, nếu chủ quan rất dễ dẫn đến tử vong.

Con đường lây lan và biểu hiện của bệnh thủy đậu

Bệnh thủy đậu lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp. Khi người bị bệnh thủy đậu nói, hắt hơi (nhảy mũi) hoặc ho... thì các virus theo nước bọt, nước mũi bắn ra ngoài tan thành bụi. Người khác hít phải bụi này sẽ bị lây bệnh, vì vậy bệnh dễ bùng phát thành dịch.

Bệnh thủy đậu lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp. Ảnh minh họa

Biểu hiện chính của bệnh là các tổn thương dạng bóng nước trên da và niêm mạc. Sau khi virus xâm nhập cơ thể, phải qua thời gian khoảng 10-20 ngày (gọi là thời kỳ ủ bệnh) người bệnh mới xuất hiện các triệu chứng của một người nhiễm virus

·        Triệu chứng khởi đầu của bệnh thủy đậu là đột nhiên bị sốt nhẹ, sổ mũi, cảm thấy người không khỏe và da nổi mẩn đỏ.

·        Xuất hiện những nốt ban đỏ có đường kính vài milimet bắt đầu ở vùng đầu, mắt rồi lan ra toàn thân. Mẩn đỏ xuất hiện trong ba đến bốn ngày. Ở bất cứ thời điểm nào, các vết lở của mẩn đỏ thay đổi theo các giai đoạn phát triển khác nhau. Sau đó, các nốt ban phát triển thành các nốt phỏng có dịch nước bên trong rồi đục dần, có mủ và sau 8-10 tiếng thì vỡ ra và đóng vảy.

·        Nốt đậu nổi nhiều là dấu hiệu cảnh báo bệnh có thể diễn tiến nặng. Bệnh kéo dài từ 7 - 10 ngày. Nếu không có biến chứng, các nốt đậu sẽ khô dần, bong vảy, thâm da nơi nổi mụn nước, không để lại sẹo, nhưng nếu bị nhiễm trùng mụn nước có thể để lại sẹo.

Ở người trưởng thành mới bị thủy đậu, bệnh nhân có thể cảm thấy bệnh nặng hơn và mất nhiều thời gian hơn để hồi phục. Người lớn cũng có nhiều khả năng bị biến chứng nhiều hơn so với các em nhỏ.

Các biến chứng của bệnh thủy đậu

Thông thường, thủy đậu là bệnh lành tính. Nhưng bệnh cũng có thể gây biến chứng nguy hiểm.

Bội nhiễm tại các tổn thương da: Khi nốt đậu bị vỡ hoặc trầy xước do bệnh nhân ngứa gãi, có thể gây viêm tấy, nhiễm khuẩn da gây viêm mủ da, chốc lở thậm chí gây viêm cầu thận cấp...

Viêm phổi thủy đậu: Biến chứng viêm phổi hay gặp ở người lớn hơn là trẻ em và thường xuất hiện vào ngày thứ 3-5 của bệnh (trong thời kỳ đậu mọc). Viêm phổi có thể diễn tiến nhẹ, hồi phục nhưng cũng có thể diễn tiến nặng: biểu hiện sốt cao, thở nhanh, khó thở, tím tái, đau ngực, ho ra máu… dẫn tới suy hô hấp, phù phổi và nguy hiểm tính mạng.

Tổn thương thần kinh trung ương: Trong trường hợp hiếm gặp, bệnh thủy đậu có thể dẫn đến biến chứng như viêm màng não, viêm não, thường gặp ở người lớn, tỷ lệ tử vong cao chiếm 5-20%, ngay cả khi được cứu sống vẫn có thể để lại di chứng nặng nề hoặc phải sống đời thực vật trong suốt tháng ngày còn lại.

Một biến chứng muộn thường gặp của thủy đậu là bệnh Zona hay còn gọi là bệnh giời leo, là một dạng tái phát muộn sau nhiều năm của bệnh thủy đậu. Zona cũng có những biến chứng nguy hiểm như: đau thần kinh, loét giác mạc, mù mắt...

Ảnh minh họa

Chủ động phòng bệnh như nào?

Bệnh thủy đậu lây truyền rất nhanh. Bệnh nhân có thể lây bệnh cho người khác 5 ngày trước và sau khi phát ban và không còn lây lan nữa khi các mụn nước đã khô vảy. Bệnh còn có thể lây truyền gián tiếp qua tiếp xúc với quần áo hoặc các vật dụng khác đã nhiễm dịch tiết từ các vết mụn phồng rộp của người bệnh.

Mọi người đều có thể chủ động phòng bệnh thủy đậu bằng cách:

·        Tiêm vaccine phòng bệnh.

·        Hạn chế tiếp xúc với người bị bệnh để phòng tránh lây lan.

·        Những trường hợp mắc bệnh thủy đậu cần được nghỉ học hoặc nghỉ làm việc từ 7 đến 10 ngày từ lúc khi bắt đầu phát hiện bệnh để tránh lây lan cho những người xung quanh.

·        Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng.

·        Sử dụng các đồ dùng sinh hoạt riêng.

·        Vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý.

·        Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, trường học, vật dụng sinh hoạt bằng các chất sát khuẩn thông thường.

·        Nên hạn chế tiếp xúc với người bệnh. Khi cần tiếp xúc thì phải đeo khẩu trang. Sau khi tiếp xúc phải rửa tay ngay bằng xà phòng.

·        Người bị bệnh thủy đậu nên che mũi và miệng khi ho hay hắt hơi, vứt bỏ giấy lau dơ, rửa tay kỹ và không sử dụng chung đồ dùng để ăn, thức ăn hoặc đồ dùng để uống.

·        Đặc biệt những phụ nữ đang mang thai cần tuyệt đối tránh tiếp xúc với người bệnh và ổ dịch bệnh.

·        Khi thấy bản thân và gia đình có các dấu hiệu của bệnh thủy đậu cần đi khám bệnh ngay và chủ động cách ly để tránh lây lan ra cộng đồng.

Bs. Nguyễn Văn Thái

Nguồn: https://suckhoedoisong.vn/bien-chung-nguy-hiem-cua-thuy-dau-169230602153038295.htm