|
Giáo viên mầm non- một trong những công việc quan trọng nhất trên thế giới. Các cô là người dạy trẻ bài học đầu tiên về con người và thế giới xung quanh một cách thuyết phục nhất. Mọi lời nói, hành động, thái độ của cô đều đang được dõi theo và bắt chước. Vì thế, công việc của các cô quan trọng. Các cô là những người nhận được nhiều câu hỏi khó nhất trong một ngày và phải trả lời chúng một cách thỏa đáng nhất. Rất nhiều câu hỏi của bé có liên quan đến chuyện vì sao người này lại khác người kia, vì sao tóc em đen mà tóc bạn lại vàng… Cô giáo hãy làm sao để trẻ nhận biết rằng sự khác biệt đó không làm hại ai cả, chúng chỉ làm trái đất của chúng ta đáng yêu hơn mà thôi.
Khi mới sinh, trẻ bắt đầu học cách yêu bản thân mình và người thân qua cách người lớn đối xửvới chúng. Nếu thấy mọi người chung quanh đều ân cần, vui vẻ với bé, bé sẽ luôn nở nụ cười khi thấy họ. Khi chập chững biết đi, trẻ bắt đầu nhận ra sự khác biệt giữa người trong nhà và người lạ. Đôi khi xem truyền hình, trẻ sẽ ngạc nhiên vì có quá nhiều người lạ và khác nhau. Họ khác nhau từ hình dáng bên ngoài, màu da, màu tóc, màu mắt…đến giọng nói, cách sống. Và phần lớn trong chúng sẽ vươn tay ra để sờ vào những người hay vật khác lạ đó. Hoặc nhìn chằm chằm vào hoặc luôn miệng hỏi “Đó là cái gì vậy?”
Khi 3 tuổi, trẻ phân biệt được ai là nam, ai là nữ. Chúng tò mò với tất cả mọi sự khác lạ chung quanh mình và luôn tìm cách khám phá. Đôi khi cô giáo sẽ nhận được câu hỏi ngây ngô thế này: sao da bạn kia đe thế, liệu ta có kỳ sạch màu da đen đó được không? Những thắc mắc về màu mắt và hình thù của mắt cũng rất thường xuyên. Những ngôn ngữ xa lạ gây bối rối nhưng cũng rất thích thú cho trẻ. Trẻ mầm non sẽ được dạy rằng mỗi con người rất khác nhau, từ hình dáng, màu da, giọng nói, đến thể lực và trí lực…
Lúc 4 tuổi, trẻ sẽ tập trung chú ý thái độ của người lớn đối với người khác, đặc biệt là thái độ của cha mẹ, cô giáo- những người gần gũi nhất. Có thể trẻ chưa hiểu được nhưng chúng có thể cảm nhận cách chúng ta suy nghĩ hay đối xử với những người khác. Nếu được sống trong môi trường tốt, luôn tràn đầy tình yêu thương, sự công bằng, trẻ sẽ có được sự tự tin. Chúng luôn vui vẻ và xung phong làm các bài tập và các trò chơi trong lớp. Cũng vậy, nếu chúng được dạy rằng bạn bè của chúng đều đáng yêu, trẻ sẽ nhanh chóng hòa nhập và chia sẻ mọi trò chơi với nhau. Trái lại, nếu chúng nhận thấy người ta cau có, khó chịu, xì xầm về một điểm khác biệt nào đó của chúng, trẻ sẽ mất hết tự tin. Chúng luôn miệng nói: con không thể làm bài tập này, con không chơi trò này với bạn đâu!... Những đứa trẻ này, vì bị đối xử không công bằng, cũng sẽ không công bằng với người khác. Chúng không hòa nhập với bạn bè, tự cô lập mình và luôn ám ảnh sự khác biệt của mình là xấu xa và đáng xấu hổ.
Trẻ con rất dễ tin vào các thành kiến, sự kỳ thị của người này dành cho người kia, đặc biệt là những lời nói của người thân thuộc hoặc những lời thoại trên truyền hình. Chúng thấy chuyện đem một người ra để châm biếm thật vui và tức cười. Chẳng hạn, khi trẻ nghe những câu như: thằng nhọ đen ( ám chỉ người da đen), đồ bắc kỳ…, chúng cũng nhanh chóng hình thành thành kiến với những người đó. Tại sao người lớn lại nói xấu nhau, có phải những người kia là người xấu không, bé có cần nói năng tử tế với những người như vậy không? Và thế là trẻ đã học được cách “ghét” người khác hoặc bị người khác ghét.
Làm thế nào để dạy trẻ yếu thương bản thân mình và mọi người?
Trước tiên hãy là tấm gương cho trẻ. Cô giáo phải luôn chú ý đến mọi lời nói, hành vi, thái độ của mình đối với mọi người, mọi việc. Cô phải công minh và công bằng với tất cả mọi bé. Cô luôn tỏ thái độ rằng mọi sự khác biệt giữa người này và người kia là do tự nhiên, không phải lỗi của họ. Rằng chính sự khác lạ đó làm thế giới thêm sinh động và đáng yêu. Rằng nếu bé có sự khác biệt thì bé chính là một phần của thế giới đáng yêu đó.
Rằng sự khác biệt đó làm bé thật đặc biệt đối với lớp học và chúng là niềm tự hào của lớp.
Vũ Hà (Mamnon.com)
|