Tôi có đứa em họ mới 3 tuổi đã có kinh, cụ thể là ra máu ở âm đạo. Xin hỏi như vậy có bị bệnh gì không? (Một bạn đọc không nêu tên). 

- Thông tin bạn cung cấp quá đơn giản nên không thể hướng đến một bệnh cụ thể. Nói chung, khi các bé gái chưa đến tuổi dậy thì mà ra máu, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như:   

- Sang chấn: ngã, cơ quan sinh dục bị va đập vào vật rắn hay nhọn.

- Bị lạm dụng tình dục: đã từng xảy ra ở những bé gái mới 3 tuổi, nếu không ra máu nhiều thì chóng lành, điều trị đơn giản. Nếu tổn thương nghiêm trọng, cần được thầy thuốc theo dõi và điều trị.

- Sa niệu đạo: các mô nâng đỡ niệu dạo phụ thuộc vào sự bài tiết hormon estrogen, nếu thiếu sự kích thích của hormon này gây sa niệu đạo, hay xảy ra khi gắng sức, khi tăng áp lực trong ổ bụng.

- Dậy thì sớm: chảy máu kinh thực sự mặc dầu chưa đến tuổi.

- Ung thư: ở phần trên âm đạo và cổ tử cung, hay kèm xuất tiết dịch âm đạo có lẫn máu; bệnh rất ác tính, dễ tử vong và điều trị cũng phức tạp (mổ cắt bỏ âm đạo, cổ tử cung và tử cung). Hiện ít có thống kê chính xác về ung thư sinh dục ở các em gái. Loại ung thư này phát triển từ mô bào thai, có thể gập ở âm đạo, tử cung và bàng quang.

Trong số các nguyên nhân nói trên, cần chú ý nhất đến ra máu do dậy thì sớm. Với bé gái, xuất hiện những dấu hiệu dậy thì trước 7 tuổi; thường được nói đến là: vú và lông mu phát triển hoặc có kinh ở con gái; trứng cá là dấu hiệu chung cho cả 2 giới cũng có thể xảy ra; có mùi người lớn. Đồng thời với dậy thì sớm là hiện tượng lớn phổng và tăng cân nhanh.

Nguyên nhân gây dậy thì sớm còn chưa rõ đối với đa số trường hợp, đôi khi do tuyến yên kích thích sớm và mạnh đến buồng trứng làm cho các hormon giới nữ bài tiết sớm hơn bình thường. Trong nhiều trường hợp khác, các dấu hiệu dậy thì có sớm vì có bất thường ở buồng trứng hoặc tuyến thượng thận. Nhiều khi phải làm xét nghiệm mới xác định được nguyên nhân gây ra dậy thì sớm là ở não hay ở những cơ quan nói trên trong cơ thể.

Tuyến yên - Vùng dưới đồi - Các hormon (GnRH, các hormon giới) có vai trò quan trọng làm xuất hiện các dấu hiệu dậy thì, làm thay đổi hành vi và làm cho các em trở nên có khả năng sinh sản.

Nhiều em chỉ có những dấu hiệu dậy thì sớm gọi là “từng phần”, ví dụ một số em gái ở độ tuổi từ 6 tháng đến 3 tuổi đã có biểu hiện phát triển vú nhưng rồi sau đó lại biến mất hoặc vẫn tồn tại nhưng kèm theo các dấu hiệu thay đổi về thể chất khác. Tương tự, một số con trai và con gái có thể mọc lông mu hoặc/và lông nách sớm nhưng không phối hợp với những phát triển khác về giới tính. Trẻ có những dấu hiệu dậy thì sớm “từng phần” cần được thầy thuốc xem xét để loại trừ hiện tượng dậy thì sớm “thực sự” nhưng những trẻ này thường không cần điều trị gì và thường bộc lộ những dấu hiệu dậy thì khác khi đến tuổi.

BS ĐÀO XUÂN DŨNG
Chuyên khoa II, Sản phụ khoa