Thuổc bổ rất được chuộng dùng hiện nay là các chế phẩm bổ sung vitamin và chất khoáng (CK). Vitamin (còn gọi là sinh tố) là những chất dinh dưỡng cần được cung cấp hằng ngày để cơ thể phát triển và hoạt động bình thường.

Riêng với trẻ em thì việc cung cấp đủ các chất dinh dưỡng, trong đó có vitamin lại càng tối quan trọng, đặc biệt đối với trẻ bị suy dinh dưỡng, chậm lớn hay trẻ sau giai đoạn bị bệnh (nhiễm trùng, ho hen, tiêu chảy...).

Trẻ bình thường có cần thiết bổ sung vitamin?
Về mặt lý thuyết, nếu trẻ ăn uống cân bằng, hợp lý, đầy đủ và sức khỏe bình thường (tức không có dấu hiệu suy dinh dưỡng) thì không cần bổ sung vitamin. Tuy nhiên, nếu nghi ngờ về chế độ ăn không cung cấp đầy đủ thì ngay cả những trẻ khỏe mạnh cũng nên bổ sung vitamin. Bởi vì các vitamin vốn có trong thực phẩm sẽ bị mất đi hay giảm trầm trọng trong một bữa ăn đầy đủ nhưng chất lượng thực phẩm không đảm bảo (rau bị héo, trái cây không còn tươi nên mất nhiều vitamin C), hoặc bảo quản, chế biến thực phẩm không tốt (gạo càng trắng càng có ít vitamin B1, thức ăn nấu quá kỹ, vitamin C không còn...).

Vì vậy, nhiều khi bác sĩ vẫn khuyên cho trẻ uống bổ sung vitamin, tất nhiên là dùng đúng liều lượng. Còn với trẻ béo phì, bác sĩ thường khuyên nên ăn chế độ ít chất béo và cần thiết phải bổ sung các vitamin, vì chế độ ăn kiêng ít chất béo không giúp hấp thu đủ lượng vitamin tan trong dầu là vitamin A, D, E, K (nên lưu ý vitamin và CK không cung cấp năng lượng).

Riêng đối với trẻ sơ sinh (từ khi sinh cho đến bốn tháng tuổi) chỉ được bú sữa mà không nên cho dùng bất cứ chất lỏng thực phẩm nào khác, kể cả thuốc dung dịch uống chứa vitamin. Muốn bổ sung vitamin cho trẻ sơ sinh, các bà mẹ nên dùng thuốc bổ sung và cho con bú sữa mẹ, để thông qua sữa mẹ, con được bổ sung vitamin. Điều đáng quan tâm là có một số phụ huynh quá lo lắng cho sức khỏe của con đã cho trẻ dùng quá nhiều thuốc bổ đưa đến thừa vitamin và CK, rất có hại.

Những lưu ý khi dùng thuốc bổ cho trẻ
- Sử dụng thuốc bổ sung vitamin và CK không thay thế được thức ăn, mà vẫn phải ăn uống đầy đủ, cân bằng các nhóm thực phẩm. Nếu thấy cần bổ sung vitamin và CK cho trẻ, nên đọc kỹ hướng dẫn để dùng đúng liều lượng. Đừng bao giờ nghĩ thuốc bổ là vô hại.

- Trong các loại vitamin, vitamin A và D không được dùng thừa, dùng quá liều sẽ tích lũy lại trong cơ thể và có thể gây ngộ độc. Trẻ em, đặc biệt trẻ sơ sinh, dùng quá liều vitamin A, D là rất nguy hiểm. Nếu dùng quá liều đưa đến thừa vitamin A, trẻ sơ sinh sẽ bị tăng áp lực sọ não đưa đến lồi thóp, viêm teo dây thần kinh thị giác.

Dùng quá liều vitamin D, trẻ sẽ chán ăn, mệt mỏi, nôn ói, xương hóa sụn sớm. thực tế, đã có nhiều trường hợp trẻ con do uống quá liều vitamin A, D, bị tác dụng phụ gây tăng áp lực sọ não, bị lồi thóp phải đưa đến bệnh viện cấp cứu. Nếu dùng loại multivitamin ngày uống một viên thì nên xem kỹ thành phần không được chứa quá 5.000 đơn vị quốc tế (IU) vitamin A và không quá 400 IU vitamin D. Nếu dùng loại dung dịch uống, phải lấy số giọt hoặc thể tích (số ml) theo đúng bản hướng dẫn sử dụng thuốc. Nên cho trẻ dùng dạng lỏng để cơ thể dễ hấp thu.

- Không nên dùng vitamin C liều quá cao (hơn 1g/ngày) vì có thể gây tiêu chảy, loét đường tiêu hóa, sỏi thận khi dùng dài ngày.

Theo PNO