Tình hình kinh tế, xã hội phát triển, nhu cầu gửi trẻ ngày càng tăng nên giáo dục mầm non đã phát triển với các loại hình công lập, dân lập, bán công. Hiện tỉ số học sinh ngoài công lập tăng 66,7%. Đội ngũ giáo viên đã vượt qua nhiều khó khăn để khẳng định vị trí.
Song những kết quả đạt được còn thấp so với yêu cầu. Nguyên nhân do sự tăng ồ ạt nên nhiều trường, lớp không đảm bảo cả diện tích, cơ sở vật chất, đồ dùng dạy học. Vụ giáo dục mầm non cho biết 2/3 số trường hiện có là ngoài công lập, phần lớn là các trường ở nông thôn, rất thiếu thốn cơ sở vật chất nên ảnh hưởng đến chất lượng nuôi dạy trẻ. Đặc biệt năm 2003 vẫn còn 222 xã hoàn toàn không có giáo dục mầm non, 300 xã chỉ có lớp mẫu giáo gắn với trường tiểu học.
Đội ngũ giáo viên hiện nay vừa thiếu vừa yếu, vừa không đồng bộ. Theo định mức cứ 7 trẻ 0-2 tuổi có 1 cô giáo; cứ 25 trẻ độ tuổi mẫu giáo có 1-1,5 cô giáo, thì số giáo viên mầm non thiếu khoảng 2 vạn người. Trong khi đó số hiện có chủ yếu là đào tạo ngắn hạn, nhiều người nuôi trẻ không có chuyên môn. Các chế độ chính sách đối với giáo viên ngoài công lập gần như thả nổi, các hoạt động bồi dưỡng nghiệp vụ, sinh hoạt chuyên môn không có. Một trong những nguyên nhân của sự yếu kém là do đầu tư cho giáo dục mầm non chưa đúng mức và thiếu trọng điểm, tỉ lệ ngân sách dành cho giáo dục mầm non so với các cấp học khác còn thấp. Hơn nữa, việc đầu tư cho các khu vực thành thị, nông thôn, miền núi chưa cân xứng nên sự phát triển giữa các vùng miền không đồng đều.
Để đạt mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục mầm non cần củng cố hệ thống trường, lớp mầm non, phù hợp với hoạt động của trẻ, tập trung nguồn ngân sách và nguồn lực cho các xã chưa có giáo dục mầm non, vùng núi, nông thôn. Cải tiến nội dung, phương pháp nuôi dạy trẻ phù hợp từng vùng miền. Lấy xây dựng đội ngũ giáo viên làm then chốt, tích cực chuẩn hóa để đảm bảo chất lượng nuôi dạy trẻ, thực hiện tốt hơn chính sách đãi ngộ và bồi dưỡng trình độ nghiệp vụ chuyên môn cho giáo viên. Khuyến khích phát triển mầm non tư thục nhưng cần xây dựng quy chế cấp phép mở trường, quy định cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, và có quy trình kiểm tra nghiêm túc nhằm đảm bảo quyền lợi cho học sinh, giáo viên như chế độ đóng bảo hiểm, bồi dưỡng chuyên môn, tôn vinh nghề nghiệp theo các danh hiệu Nhà nước.
TRẦN CÔNG HUYỀN (Quân Đội Nhân Dân)
|