Những lưu ý cho các bà mẹ trẻ khi sinh con lần đầu
Chỉ có hai vợ chồng trẻ, chưa từng làm bố mẹ bao giờ! Sắp tới ngày sinh nở, những lời khuyên như: phải mua đủ nồi đất, muối hột, than, dầu khuynh diệp, cam thảo, rượu quế làm bạn rối tung cả lên. Bác sĩ của Trung tâm dinh dưỡng TP.HCM sẽ giúp bạn bình tĩnh hơn khi vượt cạn lần đầu.
Những quan niệm sai lầm cần tránh:
"Bà đẻ" là một bà trùm đầu, bông gòn nút kín lỗ tai, chân mang vớ, bước đi chậm chạp... Dưới gầm giường, một mẻ lửa than cháy suốt ngày đêm. Bà đẻ không tắm gội gì suốt cả tháng trời. Bà chỉ ăn thịt kho mặn, muối tiêu không ăn rau... Đó là chân dung một "bà đẻ" xưa.
Hiện nay có thể gặp những hình ảnh trái ngược: Phụ nữ sau sinh nằm phòng máy lạnh, mặc áo ngủ mỏng, ăn uống không kiêng cữ. . .
Cả hai cách chăm sóc phụ nữ mới sanh kể trên đều có ưu điểm, khuyết điểm. Cần linh động để áp dụng trong từng trường hợp cụ thể :
- Nằm kín gió hàng tháng trời, hơ lửa cho mẹ và bé ...: Nên làm nếu ở vùng lạnh, nhiều gió. Phải giữ ấm cho cả mẹ và con. Ở các vùng phía Nam, nhiệt độ môi trường thường cao. Việc nằm hơ lửa có thể mang lại những điều tai hại: Mẹ và con đổ mồ hôi suốt ngày, cơ thể mất nước. Da ẩm thường xuyên dễ bị hâm lở, viêm da...
- Ăn uống kiêng khem quá mức: Không nên. Hãy ăn theo khẩu vị thường ngày, không nên ăn mặn hơn. Tránh các gia vị có mùi nồng, cay như hành, tỏi... Tránh các thức uống như rượu, bia, cà phê...
- Cữ nước, không tắm gội suốt cả tháng: Không nên. Nếu không tắm rửa thường xuyên, các lỗ chân lông sẽ bị bít lại. Vi trùng có cơ hội phát triển gây viêm da, ngứa ngáy. Chưa kể mùi mồ hôi được "tích trữ" hàng tháng cộng với mùi dầu, rượu nóng xoa bóp hàng ngày gây khó chịu cho mọi người.
Chuẩn bị cho người sinh lần đầu:
Vài chiếc váy rộng, dài vừa phải để dễ làm vệ sinh. Áo may rộng để dễ cho bé bú. Nếu ở vùng lạnh, chuẩn bị thêm vài chiếc áo len, khăn quàng, vớ len... .
Khoảng mươi gói băng vệ sinh, loại dày cho tuần đầu: Sản dịch nhiều. Loại mỏng hơn cho hai tuần sau.
Có thể mua một ít dầu gió, khuynh diệp... nhưng cần tránh loại có mùi làm bé khó chịu.
Cố gắng nghỉ sớm ba bốn tuần trước ngày dự sinh. Vận động nhẹ nhàng, không nên xách nặng, leo thang hay đi xe trên các đoạn đường xóc dằn. Không đi xa trong những tháng cuối của thai kỳ vì rất dễ sinh sớm, đẻ rớt.
Vào những ngày cuối của thai kỳ, sự mệt mỏi thường làm bạn biếng ăn. Tử cung to lên, chèn ép dạ dày nên bạn thường có cảm giác đầy bụng, ăn mau no. Nên ăn nhiều bữa nhỏ, ăn các thức ăn bạn ưa thích, thức ăn mềm, uống sữa... Phải ăn rau quả để tránh táo bón nhất là trong những ngày sắp sinh.
Có thể bạn sẽ cảm thấy sợ hãi. Hãy tìm sự chia sẻ nơi chồng, mẹ và cả nơi đứa con sắp chào đời của bạn nữa, bạn nên hít thở sâu và đều. Chú ý tránh té ngã. Phải tuân theo mọi hướng dẫn của bác sĩ và nữ hộ sinh trong phòng sanh, để bé và bạn được an toàn nhất.
Các việc cần quan tâm sau khi sinh:
Mới sinh xong, nên uống một ly sữa nóng, đắp mền ấm và ngủ một chút. Nếu đói có thể ăn
Sau khi sinh vài tuần, mẹ và bé nên ra ngoài buổi sáng, hít thở không khí trong lành, vận động nhẹ nhàng.
Khi cương sữa, ngực căng, có thể sốt nhẹ, nên chườm ngực với nước ấm và hỏi bác sĩ về việc dùng thuốc.
Cho bé bú sữa non càng sớm càng tốt, cho bú nhiều lần trong ngày.
Các món giàu chất dinh dưỡng: Giò heo hầm đu đủ, gà ác tiềm thuốc bắc, rau lang nấu vú sữa bò... Suốt thời gian cho con bú, cần ăn thêm một bữa một chén cơm, uống từ 1-2 ly sữa mỗi ngày và uống thêm nhiều nước.
Hàng ngày phải ngâm, rửa vùng kín hai ba lần với thuốc sát trùng sản khoa và rửa sạch sau khi tiểu.
Vài ngày sau khi sinh có thể tắm gội với nước ấm.
Lưu ý:
Cần chú ý báo ngay với bác sĩ nếu sản dịch đậm đen, có mùi hôi hoặc người mẹ bị sốt.
Trước và sau khi cho bé bú, nên làm vệ sinh vú sạch sẽ bằng nước ấm.
Ðừng quên hỏi bác sĩ về việc tránh thai sau khi sinh trong thời gian chưa hành kinh lại.
Nên tranh thủ ngủ khi bé ngủ ban ngày.
Theo Vinamilk