Hầu hết thời gian bé bị tiêu chảy là được chăm sóc tại nhà. Chăm sóc đúng tại nhà giúp bé giữ gìn được sức khỏe, bệnh mau lành, ít biến chứng.

Bé tiêu chảy phân tóe nước bao giờ cũng mất nước. Cơ thể thiếu nước sẽ đưa đến những biến chứng nặng nề, nghiêm trọng. Bé bị tiêu chảy nhưng trong đường ruột vẫn hấp thu nước được. Vì vậy phải cho bé uống bù nước ngay khi bé bị tiêu chảy. Bé tiêu chảy mất nước sẽ khát nước, thích uống nước, rất thuận lợi cho việc uống bù nước. Các dung dịch bù nước thông dụng là dung dịch ORS ( hay Oresol ), viên Hydrite, dung dịch muối đường … Pha dung dịch bù nước đúng giúp trẻ mau hồi phục và giảm thiểu sút cân lúc tiêu chảy. Mỗi gói ORS pha với một lít nước chín để nguội ( không nên pha nửa gói ORS với nũa lít nước ). Mỗi viên Hydrite pha với 200 ml nước. Dung dịch muối đường pha từ 1 lít nước với 1 muỗng cà phê muối gạt ngang và 8 muỗng cà phê đường gạt ngang. Dung dịch bù nước pha quá 12 giờ phải bỏ đi và pha lại dung dịch mới. Nếu trẻ không thích dung dịch bù nước này, hãy thay bằng dung dịch bù nước khác. Một số bé uống nhiều sẽ dễ ói, lúc đó nên cho bé uống làm nhiều lần, mỗi lần từng ít một ( 20 – 50ml tùy từng bé ). Bé được bù đủ nước sẽ đi tiểu nhiều. Việc cho uống bù nước phải duy trì đến khi bé cầu phân sệt và dưới ba lần mỗi ngày.

Để bé không bị sụt cân khi tiêu chảy, cần duy trì chế độ ăn thích hợp. Bé bị tiêu chảy thường biếng ăn, vì vậy ba mẹ cần hết sức kiên nhẫn. Thức ăn của bé trong những ngày này nên mềm mại hơn, lỏng hơn, nhưng vẫn phải đủ 4 nhóm thực phẩm ( bột, béo, đạm, rau ). Bé ăn mỗi bữa không đều nên cần cho bé ăn thành nhiều bữa nhỏ, khoảng cách giữa hai bữa ăn khoảng hai giờ 1 lần. Sữa mẹ là nguồn thực phẩm quý giá cho bé trong lúc này, vì sữa mẹ rất dễ tiêu hóa và dễ hấp thu. Nếu bé bú sữa ngoài, vẫn tiếp tục cho bé bú bình thường. Một vài trường hợp bé tiêu chảy kéo dài, trở nên dung nạp kém với đường lactose trong sữa, có thể thay bằng các loại sữa không có lactose theo chỉ định của bác sĩ.

Chăm sóc như trên tuy đơn giản nhưng hiệu quả. Trái lại một số thói quen hay gặp có thể gây ra những hậu quả trầm trọng như:

- Hạn chế cho bé uống nước vì sợ uống vào lại tiêu chảy nhiều. Điều này dẫn đến bé mau chóng thiếu nước, lâm vào tình trạng mà các bác sĩ gọi là rối loạn nước và điện giải, có thể đe dọa tính mạng.

- Uống thuốc “ cầm” tiêu chảy. Thuốc sẽ làm ruột liệt, các chất thải ứ đọng lại dẫn đến dễ nhiễm độc, bụng chướng to, bỏ ăn,khó thở.

- Cho bé ăn cháo trắng với muối, không cho bú sữa mẹ ... sẽ làm bé mau chóng kiệt sức, suy dinh dưỡng, khó phục hồi sau bệnh. Thực ra bé vẫn có thể tiêu hóa và hấp thu những thức ăn thông thường được.

- Cho bé uống thuốc không theo toa của bác sĩ, không chữa được bệnh lại dễ dẫn đến ngộ độc thuốc và kéo dài bệnh.

Nên đưa bé đi khám bác sĩ khi bé có những triệu chứng như:

- Tiêu chảy kéo dài trên 2 ngày mà không thuyên giảm.
- Phân bé có lẫn máu. Máu có thể đỏ tươi, hồng, hoặc nâu đen lẫn nhầy nhớt.
- Bụng đau khi sờ ấn.
- Nôn ói nhiều, không thể cho ăn uống được.
- Có những dấu hiệu mất nước nặng như da nhăn, mắt lõm, khóc không có nước mắt, thóp lõm, tiểu ít, bé lừ đừ, da nổi bông, . . .
   
BS. Nguyễn Thị Ngọc Hương
Yêu Trẻ