Một bé trai đã 4 tuổi luôn bảo rằng: "Con là con gái", lại thích chơi búp bê, thích kết bạn và mặc quần áo như con gái, khi chơi với nhau thì bé thích đóng vai làm mẹ hoặc cô giáo... Những biểu hiện này khiến bố mẹ rất lo lắng về giới tính của bé.
Và đấy cũng là một trong những vấn đề có không ít phụ huynh đã đến trao đổi tại Đơn vị Tâm lý, Bệnh viện Nhi Đồng 1. Điều đáng nói là vấn đề này không chỉ quan trọng đối với gia đình mà có thể ảnh hưởng đến xã hội vì có nguy cơ dẫn đến rối loạn trầm cảm, dọa tự tử, loạn dục, khó khăn học tập và đồng tính luyến ái khi trẻ đến tuổi trưởng thành.
Cha mẹ cần phải dạy về giới tính cho con từ ngay khi con còn nhỏ
Kịp thời phát hiện những biểu hiện "đặc biệt"
Gần đây, chưa có thống kê về tỉ lệ lệch giới tính tại Việt Nam cũng như trên thế giới. Tuy nhiên, theo một số nghiên cứu trước đây, tỉ lệ lệch giới tính ở trẻ trai gấp 6 lần trẻ gái.
Đây là một rối loạn phức tạp mà nguyên nhân chưa được tìm thấy rõ ràng. Ngoài nguyên nhân do bất thường về hoóc môn hoặc nhiễm sắc thể, người ta nhận thấy có những vấn đề về gia đình như sự thiếu vắng vai trò của người cha/mẹ trong gia đình, hoặc cha mẹ có vấn đề tâm thần, không thể nêu rõ vai trò của người nam và người nữ cho trẻ .
Bình thường, trẻ có thể nhận biết mình là trai hay gái từ lúc 18 tháng tuổi. Từ 18 - 30 tháng tuổi, đa số bé trai biết mình sẽ trở thành đàn ông và bé gái trở thành đàn bà và bé muốn bắt chước bố hoặc mẹ, người đồng giới với mình.
Khi nhận ra con trai thích cài hoa, chơi búp bê, mặc đầm, còn con gái thích đồ siêu nhân, chơi súng, mặc quần sọc, cởi trần, thì cha mẹ nên bình tĩnh, không phát hoảng mà la mắng con.
Trẻ nhỏ dưới 3 tuổi thường muốn bắt chước hành vi của cả 2 giới. Một thống kê đăng trong sách giáo khoa Nhi Khoa Nelson năm 2000, thì có đến 22,8% bé trai và 38,6% bé gái thích có hơn 10 hành vi khác giới.
Đây là sự phát triển bình thường trong giai đoạn trẻ muốn khám phá, tìm hiểu về cả hai giới tính. Cha mẹ không nên hốt hoảng, phạt con cũng như không nên phê phán hành vi của trẻ.
Dấu hiệu lệch hướng giới tính có thể được phát hiện từ lúc 3 tuổi ở trẻ phát triển sinh dục bình thường với những dấu hiệu báo động cần lưu ý dưới đây:
- Trẻ không biết giới tính của mình khi mừng sinh nhật thứ 3.
- Trẻ luôn nói thích giới tính đối lập
- Trẻ luôn phủ nhận bộ phận sinh dục của mình
- Trẻ nghĩ là bộ phận sinh dục khác giới sẽ được phát triển trong cơ thể của mình.
Giúp trẻ hiểu đúng về giới tính
Nếu thấy một trong các dấu hiệu trên, thì cha mẹ nên đưa trẻ đi kiểm tra y khoa và khám tâm lý.
Cả trẻ và phụ huynh đều cần gặp chuyên viên tâm lý để được khai thác bệnh sử, tìm hiểu về cuộc đời của trẻ từ trong bụng mẹ, về mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình và tình trạng sức khỏe của cha mẹ; để giúp trẻ có khái niệm rõ ràng về giới tính của mình và cải thiện mối quan hệ với cha mẹ.
Để trẻ không lệch lạc giới tính, cha mẹ cần làm gương cho trẻ, biết tôn trọng nhau, dùng lời lẽ và cách cư xử lịch sự với nhau.
Trẻ lớn lên bằng cách bắt chước người lớn. Nếu trẻ trai bị lệch giới thính thì người cha cần gần gũi con trai để giúp con trai trở thành một người đàn ông với vai trò trách nhiệm trong gia đình, đảm nhận những công việc nặng nhọc và biết các luật lệ trong gia đình cũng như ngoài xã hội. Người mẹ nên can đảm tách ra khỏi con trai để trẻ lớn lên và tự lập.
Ngược lại, nếu trẻ lệch giới tính là con gái thì người mẹ có vai trò lớn trong việc điều chỉnh giới tính cho con, làm gương cho con gái trở thành một phụ nữ đảm đang, hiền dịu.
Cha mẹ cũng nên giúp con phòng tránh những nguy cơ làm lệch giới tính bằng cách cho trẻ mặc quần áo theo giới tính, chơi các trò chơi hợp giới tính, kết thân với bạn cùng giới tính trước tuổi dậy thì và không hạ thấp giá trị giới tính của trẻ.
BS Phạm Ngọc Thanh
Theo Người Lao Động