Thông qua các môn chơi đồng đội bé được giáo dục cách giao tiếp với bạn bè và tuân thủ theo các luật lệ của trò chơi.

Đó không chỉ là những ký ức đẹp đẽ thôi đâu, mà còn là biểu hiện của những nỗ lực rất lớn trong suốt quá trình theo dõi con trưởng thành. Những phát triển này làm cho cha mẹ cảm thấy hạnh phúc và vui sướng biết bao, tuy nhiên nó cũng đặt ra nhiều thách thức. Nhưng không hề gì, chúng tôi sẽ giúp bạn một vài đặc điểm tiêu biểu để dễ theo dõi quá trình lớn lên của con.

5 đến 6 tuổi
1. Các môn thể thao đồng đội
Con bạn không chỉ được rèn luyện sức khỏe và khả năng phối hợp đồng đội, mà còn học được nhiều điều qua các tương tác trong nhóm. "Thông qua các môn chơi đồng đội bé được giáo dục cách giao tiếp với bạn bè và tuân thủ theo các luật lệ của trò chơi", ông Michael Wasserman, bác sĩ nhi khoa trung tâm Y tế Ochsner, New Orleans, cho biết. Thêm vào đó, bé còn học biết sự kiên nhẫn và nhường nhịn mọi người. Nói cách khác, tham gia một đội bóng đá không phải là gợi ý tồi chút nào!

Bên cạnh đó, nên nhớ rằng các phụ huynh không nên quá hiếu thắng, gây áp lực buộc con mình phải giành chiến thắng. Các môn thi đấu đồng đội là một cơ hội tuyệt vời nhằm truyền tải tinh thần thể thao đến bé, cách phối hợp ăn ý và tính kiên trì khi đương đầu với khó khăn thông qua những buổi luyện tập. Tuy nhiên, thời gian đầu cũng đừng nên trông đợi nhiều vào khả năng làm việc nhóm của trẻ, "Đứa con gái Eva 5 tuổi của tôi đã chơi bóng ném được một năm nay, nhưng bọn trẻ vẫn chưa thật sự hiểu được ý nhau để đưa bóng đi nhanh hơn. Tuy nhiên, việc quan sát chúng dần kết nối với nhau, thật sự rất tuyệt vời", ông Erika Hanson ở Fargo chia sẻ.

2. Tập lái xe đạp
Để giúp trẻ làm quen với cảm giác chạy xe trên mặt đường thì cần sự trợ giúp của bố mẹ. Ngay cả khi bé chạy xe đạp 3 bánh thì vẫn cần sự giám sát chặt chẽ của người lớn, thử tượng tượng xem một đứa trẻ sẽ như thế nào nếu chỉ mỗi bé và chiếc xe đạp chạy trên đường? Tuy nhiên mọi việc sẽ được thay đổi khi bé đã thật sự sẵn sàng. Hầu hết trẻ em đều có thể tự điều khiển được xe sau khi trải qua các buổi tập. "Đó là lúc chúng đã có thể giữ thăng bằng và cơ bắp cũng đủ cứng cáp", tiến sĩ tâm lý Aaron Cooper nói.

Tập cưỡi được xe đạp là một trong những thành công lớn đầu đời của bé.

Bé vừa trải qua cảm xúc vui sướng tột độ vì chạy được xe, nhưng lại ngã nhào liền ngay sau đó. Đừng quá lo lắng, việc bé đột ngột tăng tốc vượt ra khỏi sự kiểm soát của bạn và té ngã cũng bình thường thôi. Thậm chí ngay cả lúc đã tuân thủ đúng theo những quy tắc an toàn rồi nhưng bé vẫn có thể ngã bất cứ lúc nào. "Hãy đi đến thật bình tĩnh, đừng chạy vội lại và tỏ ra hốt hoảng vì như thế chỉ làm bé cảm thấy sợ thêm mà thôi. Cho con biết rằng tai nạn đã xảy ra và bây giờ có thể tiếp tục tập tiếp được rồi!" Nhưng điều quan trọng là gương mặt bạn phải thể hiện sự hãnh diện về con. "Nét mặt phải gửi đến cho con bạn thông điệp rằng chúng rất mạnh mẽ và tuyệt vời!", Cooper khuyên.

7 đến 8 tuổi
3. Thay răng
Một số trẻ bắt đầu rụng răng sữa khi đến 5 tuổi. "Thời điểm thay răng rất khác nhau giữa các bé, sẽ thật hiếm nếu trong lứa tuổi này mà trẻ vẫn chưa gặp một vấn đề nào về răng miệng ", tiến sĩ Wasserman cho biết. Thứ tự thay răng cũng rất khác nhau, thông thường răng hàm trên sẽ rụng trước rồi đến răng hàm dưới. Nhưng dù thay răng cách nào đi nữa, với hàm răng như thế thì nhiều bé sẽ mặc cảm, ngại cười và rất sợ phải chụp hình.

Tuy nhiên, bé có thể sẽ rất vui khi chiếc răng đầu tiên của mình mất đi, đặc biệt là khi bạn bè của bé đã trải qua việc đó rồi, số còn lại sẽ có một chút lo lắng: "Đứa con trai 8 tuổi của tôi bị rụng rất nhiều răng và cháu cứ lo nghĩ không biết đến bao giờ những chiếc răng thay thế mới mọc lên", Cooper chia sẻ.

Với hàm răng sún, bé sẽ mặc cảm, ngại cười và rất sợ phải chụp hình.

Trấn an con bằng những lời động viên rằng răng mới rồi sẽ mọc lên thôi và cũng đừng ngạc nhiên khi bé bị tật nói ngọng trong một thời gian, "Răng bị mất tạm thời có thể ảnh hưởng đến vị trí lưỡi và cách phát âm", tiến sĩ Wasserman cho biết. Nếu thấy một chiếc răng nào mọc lên không ngay ngắn, bạn có thể đến nha sĩ để chỉnh hình răng cho bé. Cũng có một số trường hợp răng sữa không tự rụng mà bạn phải đưa bé đi nhổ để đảm bảo hàm răng đều cho bé.

4. Làm nhiều việc vặt hơn
Chắc chắn, cho đến lúc này bé đã "giúp đỡ" bạn rất nhiều việc lặt vặt xung quanh nhà. Có lúc chúng giúp bạn vo gạo nấu cơm, dù rằng cơm quá nhão hoặc quá khô, sắp xếp mền gối trên giường và quét nhà.

Một trong những lý do làm cho những đứa trẻ 7, 8 tuổi trở nên thật tuyệt vời là bé muốn chứng minh cho cha mẹ thấy thật sự chúng đã lớn. Bé không chỉ đủ cao lớn để với tới những kệ sách hay ngăn kéo, mà còn có khả năng phân biệt và sắp xếp chúng theo đúng trình tự, vị trí", tiến sĩ Wasserman nói. "Con gái tôi bảy tuổi của tôi đã tự ngồi thiết kế cho những con búp bê của mình những kệ giày dép riêng biệt", cháu cũng đã biết tự lau dọn nhà cửa, dọn dẹp giường ngủ và chăm sóc những con vật nuôi trong nhà.

Nếu con bạn không chịu cầm chén của mình đến bỏ vào bồn rửa sau khi ăn, hãy nhắc nhở bé làm việc đó. Hãy để bé tự chuẩn bị bữa ăn sáng cho mình, nhưng bạn có thể hỗ trợ bằng cách xếp nhiều thức ăn vào tủ lạnh để bé có nhiều chọn lựa hơn. Giao cho bé một số công việc nhà, cho bé thời gian để tập làm quen với mỗi nhiệm vụ mới.

5. An ủi con sau một cơn ác mộng
"Amber đã lên 9, và bé vẫn thường chạy đến bên tôi mỗi khi gặp phải ác mộng", bà Sherri, Ashland chia sẻ. Một tháng trôi qua, mọi chuyện vẫn yên ắng kể từ lần gần nhất bé thút thít đi ngủ lúc 2 giờ sáng với hình ảnh quỷ hút máu Dracula vẫn đang lảng vảng trong đầu.

Giải thích để bé hiểu rằng đó chỉ là mơ và nó không có thật.

Tất cả những gì bạn cần làm là những cử chỉ ân cần, sự âu yếm ôm con vào lòng đến cái hôn nhẹ nhàng lên má để dạy bé biết cách tự trấn an mình như thế nào. Những cơn ác mộng có thể vẫn còn, nhưng bé đã có thể tự vấn với chính mình rằng đó chỉ là mơ và nó không có thật. Con vẫn sẽ kể cho bạn nghe những giấc mơ đó nhưng là vào bữa sáng hoặc có khi đến tận tuần sau nữa không chừng.

6. Tự lập kế hoạch mà không cần xin ý kiến cha mẹ
Quinn Daily, 9 tuổi, rất thích mời đứa bạn thân của mình là Matthew đi ăn pizza nhưng mẹ cậu không cho phép. "Một lần nọ, chuông cửa reo, khi mở cửa tôi đã thấy Matthew và mẹ cậu bé đã đứng sẵn ở đó. Tôi không hiểu vì sao tụi nhỏ lại đến đây. Tôi và chị ta nhìn nhau rồi chợt cười phá lên. Thì ra bọn nhỏ đã sắp đặt hết mọi chuyện", bà Daily sống ở Sarasota chia sẻ một kinh nghiệm vui của chính mình.

Điều gì là nguyên nhân của hành động đó? "Khi được 9, 10 tuổi, bé đã có khả năng tự lập và thiết lập kế hoạch ưa thích cho riêng mình", Cooper giải thích. Những ý định của bé thường không bao giờ cho bố mẹ biết hay có giải thích thật rõ ràng trước khi thực hiện. Hãy khuyến khích bé chia sẻ nhiều hơn về những dự định của mình. Cha mẹ có thể lập một thời gian biểu cho trẻ, chỉ cho con thời gian nào bé được tự do và khuyến khích bé tiết lộ với bạn những gì bé định thực hiện khi đó. Tất nhiên, bạn sẽ có quyền ngăn cấm nếu bé định làm điều nguy hiểm, nhưng trẻ em đánh giá rất cao sự tự do mà cha mẹ dành cho chúng, cũng như rất xem trọng quyền làm chủ (ở một mức độ tương đối) của chính mình.

7. Khám phá niềm đam mê của mình
Mối quan tâm của bé ở lứa tuổi này thường vượt ra khỏi những giới hạn bình thường. "Đó là một dấu hiệu cho thấy bé đã có đủ những kỹ năng cần thiết: Ngôn ngữ, sức mạnh, trí khôn và khả năng tập trung vào công việc mình đang làm. Đó là tất cả những gì bé cần cho một hoạt động yêu thích thật sự", tiến sĩ Wasserman cho biết.

Cha mẹ cần phát hiện và giúp con phát triển những đam mê vừa chớm nở.

Cha mẹ cần phát hiện và giúp con phát triển những đam mê vừa chớm nở. Chẳng hạn nếu bé thích bóng đá, hãy đưa bé đến ngay câu lạc bộ dạy đá bóng, còn nếu bé thích diễn xuất hãy cho bé tham gia vào đội kịch nhà văm hóa hay đưa bé đi xem phim, kịch. Điều quan trọng là cha mẹ hãy ủng hộ bất cứ điều gì bé thích. "Ngay cả khi bé vẽ không đẹp nhưng bé lại thích vẽ, hãy cứ khuyến khích con, điều đó giúp gây dựng cho bé sự tự tin", tiến sĩ Wasserman hướng dẫn.

11 đến 12 tuổi
8. Thích tự mua sắm những đồ dùng cá nhân
Chỉ mới năm vừa rồi, Andrew Nason, 11 tuổi, còn rất vui khi mẹ chọn quần áo cho mình. "Nhưng bây giờ khi đã học lớp 7, cháu muốn tự mình chọn đồ theo ý thích", bà Anne Acton chia sẻ.

Mong muốn được tự do mua sắm, hoặc chí ít có được tiếng nói trong việc lựa chọn, thường xuất hiện ở lứa tuổi thiếu niên, Cooper nói. "Một phần để lý giải việc đó là các bé muốn tự do thể hiện "cái tôi" của mình. Việc đó cũng thể hiện sự khác biệt tính cách của trẻ so với cha mẹ như thế nào. Trẻ thường sẽ tự bày tỏ cá tính của mình qua những thứ chúng chọn mua, từ quần áo giày dép đến cả những dụng cụ học tập". Cách xử lý thông minh là cha mẹ nên cho con có cơ hội thể hiện chính mình nhưng cũng đồng thời đặt bé trong một khuôn khổ nhất định rằng đâu là giới hạn được cho phép còn đâu là điều cấm kỵ.

9. Ở nhà một mình
Đây là một vấn đề khó khăn mà cha mẹ nào cũng phải đối diện. Có lẽ đã nhiều lần bạn giằng mô hình siêu nhân ra khỏi tay con và ép bé phải đi chợ với mình, nhưng sẽ đến lúc cần xem xét: "Bé thật sự đã sẵn sàng để ở nhà một mình chưa?" Rất nhiều trẻ em ở lứa tuổi này đã đủ lớn để nhận ra những trường hợp khẩn cấp và biết cách giải quyết như là kêu gọi sự giúp đỡ hay chạy ra khỏi nhà nếu cần", tiến sĩ Wasserman giải thích. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn có thể giao công việc giữ em lại cho con, hãy mang đứa nhỏ hơn theo mình cho đến lúc bé đủ trưởng thành để bạn tin tưởng.

Tạo cho bé khoảng thời gian lần đầu tiên ở nhà một mình.

Tạo cho bé khoảng thời gian lần đầu tiên ở nhà một mình nhưng ngắn thôi. Bà mẹ Tory Johnson ở New York, chia sẻ kinh nghiệm để con ở nhà một mình: "Bắt đầu bằng cách cho người trông trẻ của con về trước trước 15 phút khi tôi về đến nhà. Vài tháng sau đó, người trông trẻ có thể ra về ngay trước khi tôi còn 1 tiếng mới về đến nhà, khi đó những đứa trẻ có những 1 tiếng để tự do chơi đùa. Nếu chưa yên tâm bạn có thể dán một danh sách những số điện thoại khẩn cấp con có thể gọi khi cần thiết, cũng cần chỉ bảo cặn kẽ cho bé những quy định về an toàn. Có thể bạn sẽ cảm thấy rất lo lắng nhưng cố gắng đừng gọi cho con hơn một lần chỉ để kiểm tra chúng đang làm gì, có một ranh giới rõ ràng giữa quan tâm và kiểm soát, vì vậy hãy cho con thấy là bạn thật sự tin tưởng chúng".

10. Ý thức muốn tự khẳng định chính mình
Các em gái trong những bộ phim dành cho tuổi thiếu niên hiện thường được thể hiện rất đỏm dáng trang điểm và chải chuốt rất kỹ. Nhưng chúng không phải là những trường hợp duy nhất.

"Bạn biết mình có thể kích thích một chú ngựa bằng cách đưa củ cà rốt trước mũi nó thế nào thì việc đặt chiếc gương trước mặt con trai tôi cũng giống y như vậy", cô MacKey, Agoura Hills mẹ của mộ bé trai vừa cười vừa chia sẻ. Đối với cháu - cũng như rất nhiều thiếu niên khác, đó không chỉ đơn giản là việc phải trông mình gọn gàng và lịch sự mà còn là sự thể hiện bản thân. "Trong vòng chưa đầy một năm, Devin cao thêm hơn 10 cm, chuyển từ một đứa bé béo phệ thành một chàng thiếu niên có cơ bắp, múi bụng cũng bắt đầu xuất hiện. Cháu thường nhìn cơ thể mình trước gương và thích thú vì sự thay đổi đó", MacKey nói.

Devin cũng bắt đầu quan tâm nhiều hơn về cách thức những người khác nhìn nó, cháu dành hẳn những 1 tiếng đồng hồ trước khi đi học để sửa soạn, bảo đảm là mái tóc trông đã ổn, quyết định sẽ mặc gì và bắt mẹ phải ủi thẳng bộ quần áo mới nhất cho mình", cô nói. "Có vẻ như cháu đã rất đắn đo để phối hợp quần áo với nhau, nó muốn bảo đảm mình trông thật phù hợp và lôi cuốn".

Nên tôn trọng nhu cầu mới này của con, nhưng bạn cũng cần khuyên răng trẻ không nên dành quá nhiều thời gian để chăm chút cho ngoại hình. Khích lệ lòng tự tin của con bằng cách khen cháu trông rất ổn và quan trọng hơn hãy nhấn mạnh những việc khác mà có thể làm cho bé trông tuyệt vời hơn nhiều, chẳng hạn như việc chuyên tâm luyện tập karate hay say mê với những bản nhạc cổ điển. Bày tỏ cho con biết bạn vui mừng như thế nào khi thấy chúng lớn lên thật tuyệt vời cả bề trong lẫn bề ngoài!

Theo Webtretho(lược dịch)