Thiếu giáo viên mầm non nhưng lại "khống chế" yêu cầu xét tuyển ở điều kiện buộc phải có hộ khẩu thường trú, khiến cho bài toán tuyển dụng đủ giáo viên (GV) mầm non cho các cơ sở giáo dục mầm non (GDMN) ở TP Hồ Chí Minh đang rơi vào tình trạng... bất khả thi.

Rất nhiều cơ sở giáo dục mầm non cả công lập và tư thục ở TP Hồ Chí Minh đang bị quá tải.

Theo thông báo về kế hoạch tổ chức tuyển dụng viên chức ngành Giáo dục - Đào tạo (GD-ĐT) TP Hồ Chí Minh năm học 2014-2015, ngoài các yêu cầu về bằng cấp, các ứng viên muốn đăng ký xét tuyển GV bắt buộc phải có hộ khẩu thường trú tại TP Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, phần lớn giáo sinh có mong muốn trở thành viên chức ngành GD-ĐT TP Hồ Chí Minh lại là người ở các tỉnh, thành khác dẫn đến cung và cầu của GV bậc học này trở nên..."lệch pha".

Cầu nhiều, cung cũng chẳng ít
Năm học này, ngoài huyện Cần Giờ không có nhu cầu thì 23 quận, huyện còn lại trên địa bàn TP Hồ Chí Minh cần tới 1.065 GV mầm non công lập. Nguyên nhân của việc nhu cầu GV mầm non năm nay tăng đột ngột là vì có nhiều trường mới được đưa vào sử dụng, như: huyện Bình Chánh sẽ đưa vào sử dụng hai trường mầm non mới là Vĩnh Lộc A và Tân Nhật. Quận Thủ Đức cũng có hai trường mới là Hoa Mai và Hiệp Bình Chánh 4. Quận Tân Phú có thêm Trường mầm non Vàng Anh... Đặc biệt, có tám quận, huyện năm nay được thành phố giao thí điểm giữ trẻ sáu đến 18 tháng tuổi nên nhu cầu tuyển giáo viên cũng tăng vọt.

Tuy nhiên, trong đợt tuyển dụng diễn ra trong giữa tháng bảy vừa qua, toàn thành phố chỉ có 658 ứng viên tham gia tuyển dụng (đạt gần 61% chỉ tiêu). Tuy nhiên, con số này là tính chung toàn thành phố, nếu xét riêng lẻ thì còn thấp hơn nữa. Trưởng phòng giáo dục một quận ngoại thành, cho biết: "Theo tôi, lý do cản trở việc tuyển đủ GV mầm non là ở khâu hộ khẩu thường trú. Nói thật, phần đông các sinh viên học sư phạm đều đến từ các tỉnh thành, ra trường muốn bám ở TP Hồ Chí Minh đi dạy thì lại không có hộ khẩu nên buộc phải tìm đến các trường tư thục, nhóm trẻ gia đình hoặc làm trái ngành, trái nghề".

Quy định bắt buộc phải có hộ khẩu thường trú cũng làm nhiều giáo sinh mới ra trường muốn bám nghiệp ở TP Hồ Chí Minh cũng thấy nản. Chị Đỗ Thị Ánh Tuyết, tốt nghiệp ĐH Sài Gòn kể: "Năm nay, em tính đăng ký xét tuyển GVMN ở quận 1 nhưng không có hộ khẩu, nghe bạn bè nói có đường "chạy" hộ khẩu thì cũng muốn "chạy" nhưng khi gặp mặt người ta hét tới 40 triệu đồng. Tuy vậy, có được hộ khẩu cũng mới chỉ đủ điều kiện để đăng ký xét tuyển chứ chưa chắc đã trúng tuyển nên em không chạy nữa. Đành đăng ký thi thêm văn bằng hai để chuyển nghề chứ chẳng trông mong gì".

Gánh nặng thí điểm nuôi trẻ từ 6-18 tháng tuổi
GV đảm trách bậc mầm non (MN) vốn đã thiếu thì nay lại càng trở nên căng thẳng hơn khi tám quận, huyện tại TP Hồ Chí Minh đang thực hiện thí điểm nhận giữ trẻ từ 6-18 tháng tuổi tại các trường MN công lập. Theo thống kê sơ bộ từ Sở GD-ĐT, toàn thành phố hiện có 99.594 trẻ trong độ tuổi từ 6 - 18 tháng tuổi. Ở độ tuổi này, các trường ngoài công lập tuy có nhận giữ trẻ nhưng số lượng rất hạn chế, mới giải quyết được 4,5% nhu cầu gửi con của người dân trên địa bàn, vì vậy gánh nặng còn lại sẽ đổ dồn lên các trường MN công lập.

Về vấn đề này, bà Trần Thị Kim Thanh, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP Hồ Chí Minh cho biết: "TP Hồ Chí Minh hiện còn thiếu hơn 4.000 GV mầm non ở cả hệ công lập và ngoài công lập. Việc triển khai thêm các lớp giữ trẻ từ 6 - 18 tháng tuổi với yêu cầu một cô không được chăm sóc quá bốn bé thì gần như không tìm ra nguồn tuyển GV có đủ kiến thức, kỹ năng nuôi dạy trẻ ở nhóm tuổi đặc thù này".

Dù vậy, các trường thực hiện thí điểm nuôi giữ trẻ trong độ tuổi 6-18 tháng cũng "gắng gượng" tuyển đủ GV. Tại Mầm non Linh Xuân (phường Linh Xuân, quận Thủ Đức), số GV được tuyển để phục vụ đề án thí điểm đã tuyển đủ nhưng một cán bộ nhà trường vẫn tỏ ra lo lắng: "Trước giờ GV đâu có chăm sóc trẻ từ 6-18 tháng tuổi. Ở lứa tuổi này một mẹ một con còn vất vả, huống gì bây giờ GV của chúng tôi còn ít kinh nghiệm về chăm sóc trẻ".

Lo lắng này cũng là tâm trạng chung của lãnh đạo nhiều trường MN và cả những GV khi được chọn thực hiện thí điểm. Giải đáp về những băn khoăn này, bà Nguyễn Thị Kim Dung, Trưởng phòng Giáo dục mầm non Sở GD-ĐT TP Hồ Chí Minh, cho biết: "Giữ trẻ từ 6 - 18 tháng tuổi chủ yếu tập trung nhiều ở phần "nuôi", khác rất nhiều so với việc kết hợp hai phần "nuôi" và "dạy" ở các nhóm tuổi cao hơn. Do đó, vừa qua Sở GD-ĐT đã phối hợp cùng Trường ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh và CĐ Sư phạm T.Ư TP Hồ Chí Minh tổ chức các khóa bồi dưỡng hè để nâng cao kỹ năng chăm sóc và xử lý tình huống cho GV ở tám quận, huyện ngoại thành được chọn thí điểm giữ trẻ 6 - 18 tháng tuổi".

Không thể "giữ chân" giáo viên
Tuyển dụng đủ GV mầm non đã khó, để giữ chân được GV gắn bó với trường, lớp lại càng khó hơn. Hằng năm, việc giáo viên bỏ ngang không còn là vấn đề gây ngạc nhiên bởi áp lực GV mầm non rất nhiều mà chế độ đãi ngộ lại quá thấp. Tại không ít các cuộc hội thảo của ngành, nhiều lãnh đạo bày tỏ không thể để tình trạng GV mầm non vừa kiêm giảng dạy, chăm sóc trẻ vừa kiêm chức vụ "nhân viên dọn vệ sinh". Điều này không chỉ làm các cô chán nản với nghề mà quan trọng hơn, các cô không được tập trung vào chuyên môn giáo dục. Nhưng, tăng cường đội ngũ bảo mẫu để giảm áp lực cho GV cũng không phải là giải pháp dễ thực hiện, bởi hiện nay đội ngũ bảo mẫu cũng chưa có định biên, lương thấp và rất khó tuyển.

Để giải quyết căn cơ vấn đề trên, HĐND TP Hồ Chí Minh vừa phê duyệt Đề án hỗ trợ GDMN. Theo đó, bắt đầu từ năm học 2014 - 2015, mỗi giáo viên (dù đang trong thời gian thử việc, hợp đồng) công tác tại các cơ sở giáo dục công lập sẽ được hỗ trợ thêm 25% tiền lương. Với mức hỗ trợ này, bình quân mỗi tháng giáo viên sẽ được nhận thêm 788.000 đồng. Còn giáo viên dạy trẻ 6 - 18 tháng tuổi thì mức hỗ trợ là 35%, tương đương 1.102.850 đồng. Riêng giáo sinh được tuyển dụng trong năm 2014 được ngân sách nhà nước hỗ trợ trong ba năm đầu.

Đặc biệt, từ năm học 2014 - 2015 mỗi lớp sẽ có một nhân viên nuôi dưỡng. Nhân viên này có nhiệm vụ hỗ trợ giáo viên chăm sóc trẻ, vệ sinh phòng học, nhà vệ sinh, hành lang, vệ sinh đồ dùng, đồ chơi...

Sở GD-ĐT TP Hồ Chí Minh cũng đã ký thỏa thuận hợp tác với chín cơ sở đào tạo (sáu trường ĐH và ba trường CĐ) đào tạo khối ngành sư phạm. Những trường này sẽ đào tạo, cung ứng giáo viên mầm non, tiểu học, phổ thông và các môn năng khiếu... Về phía Sở sẽ cung cấp thông tin, nhu cầu, giới thiệu trường phổ thông để các trường đưa giáo sinh đến thực tập.

Theo NDĐT