Bệnh chốc là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây nên, hay thấy trên da đầu nên dân gian gọi là bệnh chốc đầu.
Đây là bệnh nhiễm trùng phổ biến nhất ở bé, xảy ra ở lớp nông thượng bì của da nên thường không để sẹo. Bệnh rất dễ lây lan và thường lây trực tiếp từ vết thương trên vùng da bệnh đến da lành trên cùng một bé, hoặc từ bé này sang bé khác.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây bệnh chốc là do bé bị nhiễm một loại vi khuẩn gọi là tụ cầu vàng (hay liên cầu sinh mủ) hoặc cả hai loại vi khuẩn này cùng lúc. Tụ cầu vàng có thể tạm trú ở niêm mạc mũi và lây lan lên các vùng da khác khi bé quẹt mũi, gãi đầu, giữ vệ sinh không tốt. Cả 2 loại vi trùng này có thể tạm trú ở những người bình thường nhưng mang mầm bệnh, chúng thường trụ ngụ ở cửa mũi trước, vùng nách, hầu họng, vùng bẹn - chậu.
Yếu tố thuận lợi cho bệnh: Những yếu tố thuận lợi gây nên bệnh chốc là do khí hậu nóng, độ ẩm cao, điều kiện vệ sinh không tốt... Sinh hoạt đông đúc như môi trường các nhà trẻ và trường mẫu giáo nếu không thực hiện các quy tắc vệ sinh cũng dễ làm lây lan bệnh chốc. Các vi chấn thương do cào gãi, chấn thương hay bệnh lý sẵn có như chàm thể tạng, bệnh ghẻ là môi trường thuận lợi cho vi khẩn lây lan.
Biểu hiện bệnh
Bệnh chốc bắt đầu bằng một bóng nước nhỏ, hình tròn, xung quanh có quầng viêm đỏ. Nước ban đầu trong, dần dần thành mủ đục. Chẳng bao lâu mủ vỡ, đóng vảy vàng sẫm, dễ bóc. Dưới lớp vảy là một vết trợt đỏ, nông, không cộm. Ở bé, chốc vùng đầu làm thành từng đám vảy vàng sẫm, dính bết tóc.
Bệnh chốc có thể biểu hiện ở dạng "nguyên phát" và dạng "thứ phát". Bệnh chốc nguyên phát xảy ra trên da lành; bệnh chốc thứ phát xảy ra trên bệnh da có sẵn như chàm, ghẻ...
Bệnh chốc ở một số bé có dạng "bọng nước" và dạng "không bọng nước". Chốc bọng nước thường thấy trên mũi của bé có những mụn nước nhỏ, khi dập vỡ để lại một vòng tròn to có viền vảy giống như vết hắc lào.
Chốc bọng nước hay gặp ở bé sơ sinh (khoảng 4-10 ngày tuổi) do lây truyền từ bệnh viện (do tụ cầu).
Chốc không bọng nước có thể do tụ cầu vàng, hoặc liên cầu sinh mủ có thể ở các vùng da khác như trên đùi, bẹn...
Những quan niệm sai lầm
Rất nhiều phụ huynh nhầm bệnh chốc ở bé với bệnh thủy đậu nên đã kiêng không tắm cho bé, làm bệnh trầm trọng hơn. Một số phụ huynh coi chốc là thủy đậu thì lại càng sai lầm vì thủy đậu là do nhiễm virus, còn chốc là do nhiễm vi khuẩn (phương pháp điều trị hai bệnh này khác nhau hoàn toàn).
Một số mẹ cho rằng bệnh chốc chỉ là những mụn mủ ở trên đầu của là sai lầm vì bệnh chốc có thể gặp ở bất kể vị trí nào trên cơ thể bé.
Điều trị
Điều trị bệnh chốc nếu ở thể nhẹ, ít vết thương trên da có thể dùng thuốc kháng sinh dạng bôi tại chỗ. Nếu bệnh nặng có thể cho kháng sinh uống và kết hợp thuốc bôi theo chỉ định của thầy thuốc.
Bệnh có thể tái phát nhiều lần dù điều trị đúng - đủ liều thuốc vì vi khuẩn này rất dễ lây lan trở lại môi trường sống không đảm bảo và giữ vệ sinh kém. Cần điều trị cho những người lành mang mầm bệnh trong gia đình. Vi khuẩn có nhiều nhất là ở mũi nên cần chú ý khi xịt mũi và dùng khăn để tránh lây bệnh. Lưu ý, không sử dụng chung một khăn cho nhiều người trong gia đình.
Biến chứng
Biến chứng nguy hiểm nhất nếu không điều trị bệnh là bệnh ngày càng lan rộng gây lở loét trên da đầu và vùng mặt. Mặc dù bệnh chốc có khả năng tự lành trong 2-6 tuần, nhưng đa số còn lại nếu không điều trị thì bệnh có thể lan rộng, nặng hơn và có các biến chứng như viêm da tróc vảy, viêm mô tế bào hay bệnh sốt tinh hồng nhiệt... Nếu diễn biến nặng có thể gây viêm cầu thận cấp, gây tiểu máu, phù, cao huyết áp, viêm mạch bạch huyết...
Phòng bệnh
Mẹ cần giữ vệ sinh sạch sẽ thân thể của bé và môi trường sống. Nhà ở phải thông thoáng.
Bé bị bệnh cần được nghỉ học.
Hạn chế cho bé gãi hay chạm vào vùng da bị bệnh. Nên cắt móng tay cho bé.
Mẹ nên giặt quần áo, khăn của bé hàng ngày.
Không cho bé dùng chung đồ với người thân trong nhà.
Khi bôi thuốc cho con, mẹ cần đeo găng tay; sau đó mẹ phải rửa tay thật kỹ.
Theo bavame.com