DHA giúp tăng cường trí não, thị lực nhưng phải được bổ sung hợp lý. Trên thị trường hiện nay, không chỉ sữa bột có DHA, nhiều nhà sản xuất cũng "tranh thủ" đưa DHA vào các thực phẩm chế biến sẵn, nâng lên thành dòng sản phẩm "dinh dưỡng", quảng cáo rầm rộ "giúp trẻ thông minh"... Liệu việc bổ sung này có hợp lý?

Giá cao vì... DHA!
Chị T. - chủ một cửa hàng sữa trên đường Nguyễn Thông (Q.3), cho biết: "Cứ năm - sáu tháng, các hãng sữa lại quảng cáo sản phẩm mới bổ sung thêm một số dưỡng chất, tăng hàm lượng DHA rồi tăng giá 10% - 20%/sản phẩm. Khi đó, khách hàng lại một mực đòi mua sản phẩm mới chứ không chịu mẫu cũ. Thực ra, nhà sản xuất chỉ đánh vào tâm lý người tiêu dùng chứ với giới chuyên doanh sữa thì "chiêu" này quá quen: liên tục thay đổi bao bì rồi tăng giá!".

Chủ một tiệm tạp hóa ở chợ Gò Vấp cũng cho rằng: "Nếu cứ chạy theo sản phẩm mới quảng cáo bổ sung thêm chất này, chất nọ thì người tiêu dùng chỉ tốn thêm tiền chứ chất lượng sản phẩm thực ra chẳng khác là bao. Nhiều sản phẩm, khi đổi mẫu bao bì mới, giá tăng đến 30%. Tôi đã thử so sánh hai loại mới, cũ của cùng một nhãn sữa, thấy thành phần dinh dưỡng... y chang nhau, nhưng, hầu như người tiêu dùng không để ý đến điều này, cứ nghĩ là sản phẩm mới có nhiều dưỡng chất hơn, tốt cho trẻ hơn và chấp nhận mua giá cao hơn".

Ảnh: P.Huy

Hiện trên thị trường, không chỉ có sữa được bổ sung DHA mà cả bánh flan, bánh ngọt, chả lụa, xúc xích, mì gói... cũng được "nêm" DHA. Các nhà sản xuất "nhấn tới nhấn lui" cái lợi ích "giúp trẻ thông minh hơn" của DHA nên mức tiêu thụ tăng rõ rệt, dù giá cao hơn 10% - 20% so với sản phẩm thông thường cùng chủng loại.

Đại diện Công ty TNHH và chế biến thực phẩm Hoàng Thiên Hương, ông Hoàng Văn Kiên (phòng Kinh doanh), cho biết: "Việc bổ sung DHA vào bánh flan là nhằm mục đích phát triển trí thông minh cho trẻ. Vì giá nhập DHA (dạng tinh bột) hiện trên 3 triệu đồng/kg nên giá thành sản phẩm có bổ sung DHA phải tăng từ 5% - 7%. Dù vậy, lượng tiêu thụ dòng sản phẩm này vẫn cao hơn loại bánh flan thông thường".

Tương tự, trong hơn 20 loại xúc xích đang có, Công ty TNHH một thành viên VN kỹ nghệ súc sản Vissan hiện đẩy mạnh sản xuất dòng sản phẩm: xúc xích dinh dưỡng bò, heo; xúc xích tiệt trùng dinh dưỡng có bổ sung chất DHA. Đại diện phòng marketting Vissan cho biết, lượng tiêu thụ xúc xích dinh dưỡng luôn cao hơn 30% so với các loại xúc xích thông thường.

DHA có giúp trẻ thông minh?
DHA (Docosa Hexaenoic Acid) là một axit béo thuộc nhóm Omega-3, đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển hoàn thiện của hệ thống thần kinh, nhất là não bộ và thị giác. Vì vậy, các nhà sản xuất khi tung ra sản phẩm có bổ sung DHA luôn chú trọng quảng cáo lợi ích "giúp trẻ thông minh" để đánh vào tâm lý các bà mẹ.

Trẻ cần được bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng chứ không chỉ có DHA - Ảnh: P.Huy

BS. Nguyễn Thị Minh Kiều - Chủ tịch Hội Dinh dưỡng thực phẩm TP.HCM, cho biết: "Khi muốn bổ sung bất kỳ một chất dinh dưỡng nào cho cơ thể đều phải dựa trên nguyên tắc: cơ thể có cần được bổ sung chất đó hay không? Người có chuyên môn phải xác định được khẩu phần ăn của trẻ hàng ngày có thiếu DHA hay không và chỉ định chọn thực phẩm nào bổ sung chứ không phải bổ sung DHA một cách tùy tiện. Bên cạnh đó, không phải muốn đưa DHA vào thực phẩm nào cũng được, mà cần có nghiên cứu cụ thể nhóm thực phẩm nào thích hợp để bổ sung DHA và hàm lượng cho phép là như thế nào. Chương trình bổ sung này phải mang tính chiến lược dinh dưỡng quốc gia chứ không nên tự phát, đại trà, có thể dẫn đến tác dụng ngược".

Theo đánh giá của các chuyên gia dinh dưỡng, việc bổ sung chất dinh dưỡng vào thực phẩm hiện nay đang tràn lan, không được cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ. Trong khi đó, cộng đồng lại thiếu thông tin đầy đủ, cứ tưởng cho trẻ ăn nhiều thực phẩm có bổ sung DHA, trẻ sẽ thông minh. Thực ra, DHA chỉ là một phần nhỏ trong rất nhiều yếu tố quyết định trí thông minh của trẻ.

Theo BS.Đào Thị Yến Thủy - Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM: "DHA giúp trẻ thông minh là đúng, nhưng trẻ thông minh không chỉ nhờ có DHA mà còn do nhiều yếu tố khác như: di truyền, dinh dưỡng, môi trường sống, sự rèn luyện, giáo dục... Nếu bổ sung quá nhiều dẫn đến dư thừa DHA sẽ không tốt cho trẻ. Bình thường, chỉ nên cung cấp DHA cho trẻ từ sữa, ăn cá ít nhất hai lần/tuần (DHA có nhiều trong mỡ cá, thịt cá ngừ, thu, hồi, trích, basa...). Khi chọn sữa cho trẻ, trước tiên các bà mẹ cần lưu ý đến các chất dinh dưỡng cơ bản (năng lượng, bột đường, đạm béo...) để đảm bảo nhu cầu tăng trưởng bình thường cho trẻ. Còn các chất dinh dưỡng bổ sung thêm, ngoài sắt và I-ốt bắt buộc phải có, DHA chỉ là chất khuyến khích bổ sung thêm".

Như vậy, các bà mẹ không nên cho rằng cứ cho trẻ ăn thật nhiều thực phẩm có DHA là sẽ giúp trẻ thông minh. Nếu bổ sung dinh dưỡng cho trẻ không hợp lý, có thể phản tác dụng.

Theo PNO