Nói lắp là một hiện tượng rối loạn giao tiếp thường gặp ở khoảng 4 - 5% trẻ nhỏ. Khi gặp hiện tượng này bạn phải làm gì? Và khi nào thì nên lo lắng?
Trước 3 tuổi
Theo các nhà ngôn ngữ học, nói là một trong những kỹ năng khó nhất mà bé phải học. Trước khi phát âm được các từ, bé phải luyện thành thạo rất nhiều kỹ năng như khả năng điều phối các cơ (thanh quản, môi, lưỡi), khả năng điều tiết âm điệu lời nói. Việc bé lẫn lộn giữa các âm và nói ngắc ngứ là một giai đoạn phát triển ngôn ngữ hoàn toàn bình thường. Dần dần bé sẽ sai ít hơn và ngôn ngữ của bé trở nên dễ hiểu hơn.
Bạn phải hành động như thế nào?
Bạn nên cảnh giác với những khó khăn của bé trong giao tiếp, nhưng không nên lo lắng thái quá, vì như vậy bạn có thể làm bé sợ. Bé sẽ không dám nói nữa và không cảm thấy tự do để học nói. Khi thấy con nói năng ngắc ngứ, bạn không nên đòi hỏi bé phải cố phát âm thật chuẩn. Cách tốt nhất là bạn khuyến khích con tự mình sửa các từ nói sai nhưng không nên bắt bé phải nhắc đi nhắc lại các từ. Dần dần, bé sẽ tự sửa được.
Sau 3 tuổi
Tuy nhiên, nếu sau 3 tuổi bé vẫn gặp những khó khăn trong giao tiếp thì đó thực sự là vấn đề mà các bậc cha mẹ nên lo lắng. Thông thường đến tuổi này bé sẽ hết nói lắp. Việc bé vẫn còn nói ngắc ngứ lúc này có thể là hiện tượng bệnh lý. Hiện nay có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này vẫn chưa xác định được. Người ta chỉ biết đến hai giả thuyết thường xảy ra nhất là do cấu tạo của các cơ quan chức năng hoặc do các yếu tố tâm lý (bé lo lắng, hoảng sợ, gặp ác mộng...). Phải có rất nhiều yếu tố hợp lại mới gây ra tật nói lắp.
Bạn phải hành động như thế nào?
Ngay khi bé ba tuổi, nếu bạn nghi ngờ con mình mắc tật nói lắp, bạn hãy phối hợp với bác sỹ để kiểm tra và có phương pháp điều trị giúp bé. Bạn hãy tránh dùng những lời khuyên với bé như "hãy hít thở trước khi nói", "hãy suy nghĩ kỹ trước khi nói", chúng chỉ làm cho bé bị căng thẳng hơn và có nguy cơ cắt đứt khả năng giao tiếp mà bé đang rất khó khăn để thiết lập. Nếu bạn không thể giả vờ lờ đi tật nói lắp của bé, bạn nên có thái độ tích cực và hãy tìm cách trấn an bé.
Theo Web Trẻ Thơ