Ba tháng nữa, chúng tôi sẽ kết hôn nhưng chúng tôi chưa muốn có con ngay và dự đình 2 năm nữa mới có bé (chúng tôi đều 27 tuổi). Vậy xin Bác sĩ cho tôi biết một vài phương pháp nào để phòng tránh thai tốt nhất nhưng không phải dùng bao cao su vì chồng tương lai của tôi không đồng ý. Hiện nay, kinh nguyệt của tôi không đều, khoảng 2 tháng tôi mới có kinh, vậy tôi có bị bệnh gì không? Có ảnh hưởng đến việc sinh sản sau này hay không? (Thanh Tuyền - TPHCM)

Trả lời:

Bạn Thanh Tuyền thân mến, chúng tôi xin trả lời những vấn đề bạn quan tâm như sau:

I- Các biện pháp tránh thai

Mục đích của tránh thai: Ngăn ngừa trứng chín gặp tinh trùng để thụ tinh và hình thành thai.

Có rất nhiều biện pháp tránh thai khác nhau nhưng chỉ có một cách duy nhất có tác dụng 100% phòng tránh thai là kiêng không giao hợp. Tuy nhiên có rất nhiều cách tránh thai khác cũng có hiệu quả.

Lựa chọn các biện pháp tránh thai: Không có biện pháp tránh thai nào là hoàn hảo, mỗi một biện pháp tránh thai đều có lợi điểm và yếu điểm riêng. Việc lựa chọn các biện pháp tránh thai cần dựa vào một số các yếu tố sau:

- Tình trạng sức khoẻ chung của người phụ nữ.

- Tuổi.

- Giao hợp có thường xuyên không.

- Số lượng bạn tình.

- Người phụ nữ có còn muốn có con nữa hay không.

- Khả năng tránh thai của phương pháp tránh thai.

- Tác dụng phụ của của biện pháp tránh thai.

- Có thoải mái khi dùng biện pháp tránh thai này không.

- Tiền sử bệnh tật của gia đình.

- Khả năng bảo vệ của biện pháp tránh thai với những bệnh lây truyền qua đường tình dục như: HIV, Giang mai, Viêm gan B, Human pappiloma Virút ( một loại vi rút sinh ung thư ở cổ tử cung), Lậu, Chlamydia, nhiễm vi rút Héc pét sinh dục

Ngoại trừ việc kiêng không quan hệ tuyệt đối, Bên cạnh tác dụng tránh thai, sử dụng bao cao su đúng cách là cách duy nhất và hữu hiệu nhất làm giảm nguy cơ bị lây nhiễm các bệnh lan truyền qua đường tình dục.

1- Biện pháp tạo rào chắn giữa hai bên: Nhằm ngăn cản tinh trùng thâm nhập vào buồng tử cung.

Bao cao su dành cho nam giới: Giúp giữ không cho tình trùng thâm nhập vào cơ thể phụ nữ. Bao cao su Latex có tác dụng tránh thai (85-98%) và giảm nguy cơ lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Có thể dùng KY jelly hoặc nước bôi trơn nhưng không nên dùng các loại dầu (dầu mát xa, dầu bôi cho em bé, các dạng dung dịch, Petrolium jelly) để bôi trơn vì có thể làm mềm và rách bao cao su.

Bao cao su dành cho phụ nữ: Giúp tránh tinh trùng thâm nhập vào cơ thể. Có thể đặt vào âm đạo trước khi quan hệ 8 tiếng. Có thể giảm nguy cơ lây nhiễm các bệnh lý lan truyền qua đường tình dục. Có tác dụng tránh thai từ 70 đến 95%.

Mũ chụp cổ tử cung có thuốc diệt tinh trùng: Do bác sỹ lựa chọn kích cỡ mũ chụp vừa với cổ tử cung hay không. Có tác dụng tránh thai từ 84 đến 94%. Không thể phòng các bệnh lan truyền qua đường tình dục.

2- Biện pháp dùng dụng cụ tránh thai đặt trong buồng tử cung: Cần có bác sỹ hỗ trợ và chỉ định.

Vòng chữ T đồng: Đây là một dụng cụ tránh thai hình chữ T. Bác sỹ sẽ đặt vào trong buồng tử cung ngay sau khi sạch kinh và kiêng quan hệ. Vòng có thể để trong vòng 10 năm. Tác dụng tránh thai 99%. Không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.

Dụng cụ Minera trong buồng tử cung: Do bác sỹ phụ khoa đặt, có tác dụng tránh thai 99%. Không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.

3- Biện pháp dùng nội tiết (hormone): Cần có bác sỹ kê đơn, có tác dụng ngăn ngừa trứng rụng

Thuốc tránh thai viên uống: Có chứa Estrogen và Progestin, do bác sỹ kê đơn, uống một viên mỗi ngày vào đúng giờ đã định, có tác dụng tránh thai 92-99%. Không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.

(Nếu bạn trên 35 tuổi và có hút thuốc hoặc có tiền sử có cục máu đông (vì thuốc có thể tăng nguy cơ gây cục máu đông là tắc mạch máu), ung thư vú (do thuốc có chứa Estrogen làm tăng nguy cơ ung thư vú), động kinh,... bác sỹ có thể sẽ không kê đơn thuốc cho bạn)

Thuốc cũng có thể có một số tác dụng phụ khác như là tăng xạm da mặt, tăng cân, gia tăng nguy cơ rối loạn chuyển hoá mỡ, thay đổi tình dục, nhiễm nấm candida âm đạo hoặc có thể gây đau đầu, trầm cảm, tăng đường máu, giảm sữa mẹ...

Viên mini: Chỉ chứa Progestin, do bác sỹ kê đơn, có tác dụng ngăn ngừa thai từ 92% đến 99.9%, đây là thuốc thay thế loại thuốc tránh thai khi người phụ nữ không thể dùng được Estrogen. Không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.

Dạng dán trên da, dạng tiêm, dạng vòng hormone đặt trong âm đạo: Cần bác sỹ kê đơn. Có tác dụng tránh thai từ 92% đến 99%. Không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục. Cũng có một số tác dụng không mong muốn gần giống như thuốc tránh thai viên uống.

4- Biện pháp tránh thai khẩn cấp

Là biện pháp tránh thai tức thời. Chỉ nên dùng khi không dùng biện pháp tránh thai khi giao hợp hoặc có dùng biện pháp tránh thai nhưng thất bại, ví dụ như rách bao cao su. Cả hai biện pháp dưới đây đều không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục:

Cách thứ nhất: Uống hai liều tránh thai cách nhau 12 tiếng trong vòng 72 giờ đồng hồ sau khi quan hệ. Có tác dụng tránh thai 75-89% do ngăn ngừa trứng rụng, ngăn ngừa thụ thai và làm tổ trong buồn tử cung hoặc có cùng cả 3 tác dụng. Thuốc được bán không cần đơn của bác sỹ cho phụ nữ trên 18 tuổi.

Cách thứ hai: Bác sỹ sẽ đặt vào trong buồng tử cung dụng cụ tránh thai chữ T Đồng trong vòng 7 ngày sau khi quan hệ không có biện pháp tránh thai. Biện pháp này có tác dụng tránh thai 99.9% vì tác dụng ngăn ngừa rụng trứng, thụ thai, làm tổ của thai trong buồng tử cung hoặc cả ba tác dụng.

5-Biện pháp phẫu thuật

Chỉ dành cho những người không muốn có con bao gồm: Thắt ống dẫn tinh, thắt hoặc làm tắc vòi dẫn trứng, cắt tử cung... Có tác dụng tránh thai 99-99.5%.

6- Các biện pháp khác

Kế hoạch hoá gia đình theo cách tự nhiên: Hiểu biết về kiểu rụng trứng hàng tháng của bạn có thể giúp bạn có thai hoặc tránh thai.

Bao gồm những ngày có nhiều khả năng thụ thai, những ngày có thể thụ thai và những ngày không thể thụ thai. Nếu bạn có chu kỳ kinh đều, bạn có khoảng 9 ngày (hoặc nhiều hơn) có thể có thụ thai trong mỗi tháng.

Nếu bạn không muốn có thai, bạn không nên giao hợp vào những ngày này hoặc bạn sử dụng những cách tránh thai khác vào ngày này. Cách này có thể đạt tỷ lệ tránh thai khoảng từ 75 đến 99%. Cách này không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục. Bạn có thể tham khảo thêm bài: Tìm hiểu sự rụng trứng và thụ thai để biết thêm chi tiết.

Sử dụng thuốc diệt tinh trùng: Có nhiều dạng khác nhau như dạng bọt, dạng gel, dạng kem, dạng viên đặt, dạng viên uống.

Nếu bạn dùng để đặt trong âm đạo, bạn nên sử dụng trước khi quan hệ 1 tiếng đồng hồ và có thể để ít nhất từ 6 đến 8 tiếng sau khi giao hợp. Có tác dụng tránh thai từ 71% đến 82 %. Tên thuốc như Nonoxynol-9. Không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.

II- Vấn đề kinh nguyệt không đều

Chu kỳ kinh nguyệt do sự hoạt động của hệ thần kinh và nội tiết (do tuyến yên tiết ra chất LH và FSH và buồng trứng tiết ra chất Progesteron và Estrogen) chi phối hàng tháng. Vì vậy tất cả những yếu tố tác động lên sự hoạt động này, ví dụ như: Căng thẳng thần kinh, lo âu, buồn bã, trầm cảm (có thể làm mất kinh), hội chứng buồng trứng đa nang, bệnh lý tuyến giáp trạng... đều có ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.

Bạn nên tư vấn với bác sỹ chuyên khoa phụ khoa để được thăm khám, siêu âm và xét nghiệm để tìm hiểu rõ nguyên nhân.

III- Lời khuyên chung

Bạn nên nhớ rằng:

Các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục mới là vấn đề chính đe doạ đến sức khoẻ và thậm chí tính mạng của bạn như ung thư bộ phận sinh dục, HIV/AIDS. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ của em bé khi còn trong bụng mẹ như chậm phát triển trí tuệ, sảy thai, chửa ngoài tử cung, dị dạng xương, mù và những vấn đề về phát triển trọn đời khác.

Ở những chu kỳ kinh không đều thường không có rụng trứng vì vậy khó có khả năng thụ thai.

Các nguy cơ các vấn đề về sức khoẻ cho thai nghén và cho mẹ cũng tăng dần theo tuổi của mẹ.

Chúc bạn và gia đình mạnh khoẻ và hạnh phúc.

Bs. Lê Thanh Hà (mevabe.net)