Những người mới làm mẹ thường lo lắng không biết khi nào bé đói cần cho bú mẹ. Dưới đây là hướng dẫn và nhận biết dấu hiệu bé đang đói.

Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới, trẻ sơ sinh cần bú ít nhất 8 đến 12 lần (đôi khi nhiều hơn) trong 24 giờ trong vài tuần đầu tiên. Điều đó có nghĩa là cần cho bé ăn hai đến ba giờ một lần. Nhận biết dấu hiệu bé đói rất quan trọng để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng trong những ngày đầu đời.

1. Những dấu hiệu bé đói

Bé ngậm hoặc mút tay là một trong những dấu hiệu nhận biết bé đói.

Khi bé khóc, có thể bé đã rất đói và khó chịu. Khóc thường là dấu hiệu muộn của cơn đói ở trẻ sơ sinh. Trước khi khóc, trẻ thường kiên nhẫn ra hiệu rằng chúng cần được bú với nhiều loại tín hiệu đói. Do đó mẹ nên học cách đọc các tín hiệu trẻ đói phổ biến. Dưới đây là một số dấu hiệu đói sớm mà bé có thể biểu hiện:

Tỉnh táo và năng động hơn.

Quay đầu như đang tìm kiếm thức ăn. Đây là phản xạ tìm ti mẹ.

Mở và ngậm miệng giống như những chú chim nhỏ chờ ăn.

Quay đầu về phía vú, hoặc hơi sữa.

Thực hiện động tác mút bằng miệng (ngay cả khi trẻ không có núm vú giả).

Mím môi, chảy nước dãi nhiều hơn hoặc lè lưỡi.

Mút ngón tay, bàn tay hoặc quần áo.

Nắm chặt tay thành nắm đấm nhỏ.

Nhìn chằm chằm vào mẹ và nhìn theo mẹ quanh phòng nếu mẹ là người chính cho ăn.

Nhíu mày.

Tạo ra âm thanh "neh!" ngay trước khi khóc.

Cơn đói cồn cào sẽ đánh thức bé ngay cả khi đang ngủ say.

Những biến chứng phổ biến ở vú khi cho con bú, mẹ mới sinh cần lưu ý

Nếu bé ngủ nhiều hơn bình thường, hãy sử dụng biểu đồ hoặc hướng dẫn cho ăn để ước tính xem liệu bé có bú đủ thường xuyên theo độ tuổi hay không.

2. Làm sao mẹ biết trẻ bú đủ?

Có thể khó cảm thấy chắc chắn bé đã bú đủ sữa, đặc biệt nếu nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Mẹ đừng lo lắng, em bé sẽ nhanh chóng học cách báo hiệu rằng bé cần nhiều sữa hơn. Mẹ có thể sẽ không phải lo lắng gì nhiều ngoài việc đưa con vào vị trí và sẵn sàng cho bé bú bất cứ khi nào phát hiện ra dấu hiệu đói của bé.

Khi bé nằm trong tư thế thư giãn cơ thể, thoải mái là tín hiệu cho biết bé bú đủ hoặc chưa đói.

Trong suốt những ngày đầu khi bé lớn lên, bụng bé cũng lớn dần theo. Trên thực tế, dạ dày của trẻ sơ sinh phát triển từ kích thước bằng quả anh đào khi mới sinh, đến quả óc chó vào ngày thứ 3, quả mận khi được 1 tuần và quả trứng gà lớn khi được 1 tháng.

Điều này có nghĩa là bé cần bú nhiều lên theo thời gian và tháng tuổi. Hãy quan sát bé trong khi bé đang bú để thấy bé nuốt. Ngoài ra, mẹ có thể nghe thấy tiếng bé nuốt khi bú. Bé cũng sẽ cho mẹ biết khi nào bé đã bú no và hài lòng.

Trẻ sơ sinh có nhiều tín hiệu "đã no" và "chưa đói". Nếu muốn biết liệu bé có hài lòng sau khi bú hay không, hãy quan sát những biểu hiện sau:

Thả hoặc đẩy vú hoặc bình sữa ra xa.

Ngậm miệng và không phản ứng với sự khuyến khích ngậm hoặc mút lại.

Bàn tay mở và thư giãn (thay vì nắm chặt).

Thư giãn cơ thể.

Nhìn xung quanh và thể hiện sự thích thú khi chơi.

Nhìn mẹ, thậm chí có thể mỉm cười.

Tỏ ra muốn ngủ.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ cho bé bao gồm việc cân bé và so sánh với biểu đồ tiêu chuẩn về cân nặng của bé. Mức tăng cân dự kiến khi bé bú đúng cách là khoảng 155 đến 240g mỗi tuần trong 4 tháng đầu đời.

Một số bé có thể tăng cân nhiều hơn một tuần so với những bé khác và điều này là bình thường. Miễn là tổng thể bé tăng cân đều đặn và dài người hơn thì bé vẫn bú bình thường.

Nếu bé bú không tốt, mẹ có thể nhận thấy các dấu hiệu khác, chẳng hạn như:

Năng lượng thấp hoặc có vẻ rất mệt mỏi và buồn ngủ.

Dành quá ít thời gian để bú vú hoặc bú bình.

Liên tục mất nhiều thời gian để cho ăn, hơn 30 đến 40 phút.

Ngủ ngay sau khi bắt đầu bú.

Miệng bám núm vú không chặt hoặc rất nông.

Ti mẹ đau khi trẻ bú.

Nước tiểu màu vàng đậm (thay vì nhạt).

Những đốm khô màu đỏ đến nâu trên tã của chúng.

Không có đủ tã bẩn (trẻ sơ sinh nên có ít nhất 3 đến 4 tã bẩn mỗi ngày).

Vì vậy, khi gặp các dấu hiệu trên, mẹ hãy cho trẻ đi khám bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia tư vấn cho con bú. Điều này có thể cho thấy bé đang gặp khó khăn trong việc hấp thụ đủ chất dinh dưỡng. Đây là điều cần được giải quyết ngay lập tức.

3. Có nên đánh thức bé dậy để bú không?

Trong hầu hết các trường hợp, trẻ sơ sinh khỏe mạnh, phát triển tốt sẽ thức dậy để bú và miễn là trẻ được ngậm đúng cách sẽ nhận được đủ lượng sữa cần thiết. Nhưng có thể có lý do khiến trẻ sơ sinh buồn ngủ hơn và do đó cần được đánh thức để bú. Điều này bao gồm các lý do sức khỏe, chẳng hạn như vàng da, nhiễm trùng...

Nguyên tắc chung cho trẻ mới sinh là không nên thường xuyên ngủ 4 tiếng hoặc lâu hơn mỗi lần. Nếu lo lắng bé ngủ quá nhiều, thường xuyên thích ngủ hơn là bú và điều này ảnh hưởng đến việc ăn uống, hãy hỏi chuyên gia tư vấn chăm sóc trẻ sơ sinh hoặc bác sĩ nhi khoa về việc có nên đánh thức bé dậy để bú hay không, có cần đưa trẻ đi khám hay không.

Xử trí đúng cách khi trẻ không chịu bú mẹXử trí đúng cách khi trẻ không chịu bú mẹ

Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ không chịu bú như trẻ bị ngạt, tắc mũi, tưa lưỡi, viêm họng, mọc răng... Cha mẹ cần nhận biết sớm, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Theo Suckhoedoisong

NHS. Đỗ Thị Thanh Huyền
Khoa Sản 1 - Bệnh viện Phụ sản Trung ương