Đôi khi bé có thể bị viêm phổi chỉ vì thức ăn đi sai đường và mắc kẹt trong phổi. Biểu hiện thường thấy là ho liên tục, thở khò khè nhẹ trong vài ngày mà không có triệu chứng cảm lạnh hay sốt.

Ho gà

Ho gà từng là thủ phạm hàng đầu gây tử vong ở trẻ nhỏ, song giờ đây bệnh rất hiếm gặp nhờ văcxin DTP ra đời vào những năm 1960. Trong phần lớn ca bệnh, trẻ không hề có triệu chứng sốt hay cảm lạnh.

Bệnh thường gặp vào mùa đông, xuân và rất dễ lây. Ho gà có thể dẫn đến các biến chứng như viêm phế quản - phổi, viêm não, viêm tai giữa..., thậm chí tử vong. Thủ phạm gây bệnh là vi khuẩn ho gà (Hemophyllus pertussis) và các vi khuẩn phó ho gà (H. parapertussis). Trong thời kỳ đầu, bệnh biểu hiện giống như cảm cúm: chảy nước mũi, nghẹt mũi, ho, hắt hơi, đau họng

Từ giọt nước bọt của người ốm bắn ra khi ho, hắt hơi, nói, vi khuẩn xâm nhập cơ thể trẻ, đến cư trú và phát triển ở khí quản và các phế quản lớn, nhỡ. Tại đây, vi khuẩn gây viêm hoại tử niêm mạc khí quản, phế quản, kích thích bài tiết chất nhày, làm xuất hiện những cơn co thắt phế quản và cơn ho rũ. Độc tố của vi khuẩn cũng ức chế trung tâm hô hấp ở hành tủy, gây ra những cơn ngừng thở.

- Tiếng ho nghe to và nhanh

- Các triệu chứng khác:

* Phù quanh hốc mắt
* Mặt biến sắc
* Ho mỗi lúc một tăng dần, ho cả ngày và kéo dài hơn về đêm, uống thuốc giảm ho không đỡ.
* Loét hăm lưỡi
* Sốt

- Cách trị: cho trẻ uống kháng sinh đặc hiệu, nên dùng sớm để rút ngắn thời gian bệnh, giảm lây lan và biến chứng. Giảm ho và cắt cơn ho bằng thuốc an thần, thuốc kháng histamin. Phòng ngừa vẫn là biện pháp quan trọng nhất nên phải đảm bảo trẻ được tiêm chủng đầy đủ.

Viêm cuống phổi hay hen suyễn?

Cảm lạnh, ho và chảy nước mắt nước mũi đều là những dấu hiệu ban đầu của chứng viêm cuống phổi và bệnh hen suyễn, do đó rất khó phân biệt. Thậm chí triệu chứng thở khò khè hoặc co thắt đường thở cũng không hẳn là do hen suyễn. Nguyên nhân đôi khi có thể là yếu tố môi trường như bụi, tiến sĩ Ruffin Franklin, Trung tâm y tế North Carolina (Mỹ) cho biết.

Hen suyễn không phổ biến ở trẻ dưới 2 tuổi, trừ khi bé bị chàm bội nhiễm (eczema) và có tiền sử dị ứng hoặc hen suyễn trong gia đình.

Trong trường hợp hen suyễn, trẻ sơ sinh sẽ có thể bắt đầu với:

* Triệu chứng cảm lạnh

* Ngứa và chảy nước mắt

Ngoài ra, bé có thể bị co thắt ngực và cơ hoành. Cần theo dõi nhịp thở của trẻ. Nếu quá nhanh (trên 50 nhịp trong một phút), thì con đang gặp nguy hiểm. Gọi cấp cứu ngay.

Tốt nhất là gọi bác sĩ khi nghe thấy con thở khò khè. Bác sĩ thường kê đơn các thuốc hen suyễn để trị cơn khó thở, ví dụ như thuốc hen dạng lỏng albuterol. Có thể dùng albuterol dang phun sương để bé hít dễ hơn trong trường hợp khẩn cấp.

Trong khi đó, viêm cuống phổi nhỏ ở trẻ dưới 1 tuổi xảy ra phổ biến hơn và nguyên nhân là do virus hợp bào hô hấp (RSV) xâm nhập vào phổi và đe dọa tính mạng. Ở trẻ trên 3 tuổi, virus chỉ gây cảm lạnh thường. Viêm cuống phổi nhỏ thường gặp vào mùa thu đông và có thể đi kèm:

* Sốt nhẹ

* Chán ăn

- Tiếng ho đi kèm tiếng khò khè

- Tốt nhất là gọi ngay cho bác sĩ nếu trẻ ho rũ rượi, khó thở và nghiêm trọng hơn sau 1-2 ngày. Trong khi đó, hãy cho bé uống nhiều nước, nghỉ ngơi và dùng máy làm ẩm không khí.

Ho do thức ăn

Miếng cà rốt hay xúc xích nhỏ đôi khi có thể là nguyên nhân gây tắc nghẹt đường thở và gây ho. Khi thấy trẻ tự dưng há hốc miệng hoặc ho trong khi ăn hoặc chơi đồ chơi, hãy tìm thủ phạm ngay trong miệng bé. Thường thì bé có thể ho bật vật lạ ra.

- Tiếng ho nghe nhỏ. Trẻ có tiếng ho liên tục hoặc thở khò khè nhẹ trong vài ngày mà không thấy sốt hay cảm lạnh. Nếu vật lạ gây tắc nghẽn hoàn thoàn đường thở, trẻ có biểu hiện sau:

* Mệt mỏi rõ rệt
* Thần người ít nói
* Mặt dần nhợt nhạt, tái mét

Trong trường hợp này, hãy dốc ngược bé và vỗ 5 phát vào lưng ở phần giữa hai vai. Nếu không có hiệu quả, gọi cấp cứu ngay.

Nếu vật chỉ làm nghẽn một phần, cố giúp bé ho ra:

* Cho bé hơi cúi đầu xuống
* Vỗ nhẹ vào lưng

Nếu bé không thể tự ho bật ra, phải cho chụp x-quang ngay. Bác sĩ có thể chỉ định soi phế quản - một thủ thuật trong đó bệnh nhân được gây mê toàn bộ, và một ống sợi quang nhỏ gắn đầu gắp sẽ được luồn vào đường thở và lấy vật lạ ra.

Vnexpress