Trẻ nhỏ rất dễ bị thu hút bởi những "vật thể lạ" có nhiều màu sắc hay có hình dạng ngộ nghĩnh, xinh xinh; rồi từ chỗ bị thu hút đó, chúng lại có những cách khám phá cũng rất lạ lùng như đưa lên miệng, nhét vào mũi, tai, dụi lên mắt... Trong những ngày Tết có rất nhiều thứ hay ho, lạ lùng dễ khiến trẻ tò mò, tìm hiểu. Vì thế, bố mẹ cần phải biết những cách xử lý dị vật nhanh chóng và kịp thời cho con mình, để tránh gây ra những biến chứng nặng hơn về sau.
Dị vật trong mũi
Những vật nhỏ nhỏ như viên kẹo, hạt đậu, hạt dưa... có thể "được" những đứa trẻ hiếu động đùa giỡn và nhét vào mũi. Trong trường hợp này, cả mẹ cả con đều cần phải bình tĩnh, nhất thiết tránh đưa tay cậy hay móc vào mũi kẻo càng khiến dị vật di chuyển sâu vào trong. Thay vào đó, bạn dùng một ngón tay để đè cánh mũi bên không có dị vật, rồi bảo bé xì bên mũi còn lại thật mạnh. Cũng có thể dùng cách thổi nhẹ: bạn bảo con bịt chặt hai tai, còn bạn dùng ngón tay ấn mạnh bên cánh mũi không có dị vật để bên này kín hơi rồi dùng miệng thổi nhẹ vào miệng bé; đây là cách thực hiện theo cơ chế khí lưu của mối liên hệ tai - mũi - họng để đẩy dị vật ra khỏi mũi bé.
(Ảnh: Getty Images)
Bạn cũng cần lưu ý nếu dị vật nằm ở quá sâu trong mũi, hoặc dị vật sắc nhọn thì trước tiên phải kiểm tra xem mũi con có bị chảy máu không, nếu không quá trình lấy dị vật có thể khiến bé bị trầy xước, nhiễm trùng. Và bạn hãy đưa ngay bé đến bệnh viện để bác sỹ có cách xử lý đúng cách và kịp thời!
Dị vật thực quản
Bạn cần lưu ý việc ăn uống của con mình trong những ngày Tết này, có thể bé mải vui, ăn không tập trung nên dễ bị nghẹn, hóc, hoặc cũng vì lý do như ở trên: do "khám phá" không đúng cách mà bé nuốt phải những vật thể lạ, khó tiêu. Nếu bé chẳng may bị hóc thì không nên ép bé uống nước hay nuốt miếng thức ăn lớn với suy nghĩ để cuốn dị vật xuống hoặc khạc nhổ nhiều lần, cách này có thể gây nguy hiểm nếu xương hay dị vật bị vướng ở sâu và gây tổn thương nặng hơn vùng thực quản của bé.Nếu bé bỗng nhiên đau khi nuốt hoặc không thể nuốt đồ ăn, hãy cho bé dừng ăn ngay lập tức và kiểm tra sơ qua cuống họng với đèn pin. Cố gắng trấn an con và đưa bé đến ngay bác sỹ chuyên khoa tai - mũi - họng của bệnh viện để xử lý kịp thời.Với trường hợp trẻ bị nghẹn, không nuốt được, khó thở, khuôn mặt tím tái... bạn cần phản ứng thật nhanh. Bạn lập tức đứng vòng phía sau con, để con hướng đầu về phía trước, một tay đặt giữ trước ngực trẻ, tay kia vỗ nhẹ và mạnh dần vừa phải. Cần để ý nhịp thở và sắc thái khuôn mặt của bé để biết tình trạng có khả quan hơn không.
Trong trường hợp bé bị nặng hơn, bạn cần sơ cứu kịp thời bằng cách:
- Đứng hoặc quỳ sau lưng và vòng tay theo thắt lưng bé;
- Lấy ngón tay xác định vị trí rốn của bé, bàn tay kia nắm lại, đặt lên trên vị trí ngón tay định vị rốn và dưới vùng xương ức của bé;
- Bạn xoay nắm tay, đồng thời dùng lực ấn và đẩy bụng bé lên nhằm tạo áp lực đẩy dị vật ra ngoài;
- Kết hợp vỗ lưng cho bé;
- Nếu bé bất tỉnh, cần sơ cứu bằng phương pháp CPR.
Bạn hãy yêu cầu những người xung quanh gọi cấp cứu trong lúc bạn thực hiện các bước sơ cứu cơ bản, hoặc sau đó đưa ngay bé đi cấp cứu.
Dị vật ở tai
Có 2 loại dị vật thường gặp ở trong tai trẻ là:
Dị vật bất động: Hạt bắp, hạt đậu, đồ chơi nhỏ... có thể ở trong tai khá lâu mà bé không hay biết gì, về lâu sẽ có cảm giác khó chịu, khó nghe, những vật hữu cơ sẽ có mùi hôi do bị phân hủy. Nếu dị vật khá to, gây bít kín, tắc ống tai sẽ có dấu hiệu nhận biết ngay: tai bị ù, nghe kém hoặc gây cảm giác đau khi ho do phản xạ kích thích nhánh tai của dây thần kinh phế vị.Trước hết, bạn nghiêng đầu bé về phía bên tai có dị vật và lắc nhẹ, nhẹ nhàng kéo co giãn tai có dị vật để nó có thể rời ra. Nếu bạn có thể thấy được dị vật, hãy dùng ghim kẹp để lấy chúng ra từ từ. Trường hợp bạn không thể thấy dị vật, đừng dùng bất cứ đồ vật gì chọc ngoáy vào tai bé, có thể khiến dị vật vào sâu hơn, cũng không nên đổ nước vào tai bé. Thay vào đó, hãy trấn an, trò chuyện, giúp con làm quen dần với giọng nói của mình khi có dị vật trong tai để bé bình tĩnh hơn và sau đó đưa bé tới bác sỹ chuyên khoa tai - mũi - họng để xử lý dị vật.
Dị vật cử động: Kiến, ruồi, bọ xít... khi vào tai, bò, chạy vào trong ống tai, gây nên tiếng sột soạt, cắn vào phần da mỏng trong ống tai, chạm vào màng nhĩ gây rát đau tai, có khi gây chóng mặt. Với các dị vật sống này, nếu không biết cách xử lý tốt có thể gây nên những biến chứng, rách màng nhĩ. Trong trường hợp côn trùng bò vào tai con, hãy lợi dụng tính hướng quang của chúng, soi đèn vào lỗ tai bé để côn trùng bò theo hướng ánh sáng và tự ra ngoài. Bạn cũng có thể nhỏ một ít tinh dầu ô liu vào tai có côn trùng để chúng chết ngạt, sau đó bạn kiểm tra trong tai con, nếu nhìn thấy được côn trùng thì gắp ra, nếu không hãy đưa bé đến bác sỹ chuyên khoa để xử lý.
Dị vật trong mắt
Khi vui chơi, bé có thể dụi mắt hoặc làm gì đó khiến vô tình đưa bụi bẩn, vật lạ vào mắt hoặc những côn trùng nhỏ khác bay vào... gây khó chịu, mắt đỏ và chảy nước mắt. Khi bé khóc, bạn không nên quá hốt hoảng, hãy cẩn thận giữ tay bé lại, tránh việc bé cuống lên và dụi mạnh mắt khiến giác mạc bị trầy. Bạn hãy bảo con chớp mắt vài cái xem dị vật có trôi ra không, nếu không có tác dụng, bạn cần vỗ về con, rửa sạch tay và kiểm tra vị trí dị vật trong mắt con, sau đó dùng bông khử trùng hoặc vải mềm ướt lau nhẹ, hay thấm nhẹ để lấy dị vật ra; bạn cũng có thể nhỏ một ít nước sạch, ấm lên khóe mắt bé để giúp dị vật trôi dần ra ngoài. Nếu vẫn không có tác dụng thì hãy đưa con đến cơ sở y tế gần nhất, không nên chần chừ để tránh nhiễm trùng mắt bé.Trường hợp bạn loại bỏ được vật trong mắt nhưng bé vẫn còn đau, điều đó có nghĩa là mắt đã bị tổn thương, bạn nên đưa bé đến bác sỹ chuyên khoa mắt để khám và chữa trị. Và lưu ý: khi tìm cách lấy dị vật ra từ trong mắt trẻ, cần thao tác nhẹ nhàng, cẩn thận. Không nhỏ bất kỳ thuốc mắt nào khi không có chỉ định hay toa thuốc của bác sỹ, không đắp những thứ chưa tiệt trùng lên mắt, tránh tạo áp lực khiến mắt thêm tổn thương.
Theo WTT