Đó là những bữa ăn đầu tiên trong cuộc đời. Quan trọng, bởi vì đó là sự tiếp xúc đầu tiên với một điều mà sau đó sẽ song hành cùng con người đến suốt đời.

Vì quan trọng đến thế, nên nếu thiếu một chút cẩn trọng, một chút chính xác, có khi những điều tiếp diễn sau đó trở thành nỗi buồn và những giọt nước mắt của tất cả mọi người trong cuộc (bao gồm mẹ và con và tất cả mọi thành viên khác có liên quan đến chuyện ăn uống của trẻ).
Điều ngộ nhận đầu tiên của người lớn là thức ăn sẽ giúp trẻ mau lớn, cứng cáp hơn uống sữa nên có khuynh hướng cho trẻ ăn giặm sớm và ăn càng nhiều càng tốt. Điều này không đúng. Sữa được mệnh danh là loại thực phẩm hoàn hảo nhất trong tự nhiên, nhất là với các sinh vật non nớt. Chẳng phải trẻ sinh ra đời nhỏ xíu và yếu ớt như cọng bún, chỉ cần uống sữa mà không cần bất cứ thứ gì thêm trong sáu tháng đầu đời cũng có thể lớn như thổi, cứng cáp mạnh mẽ, biết lật, trườn, cười, lẫy... đó sao? Vì vậy, chỉ nên tập ăn giặm khi trẻ được tròn sáu tháng tuổi, và từ lúc tập ăn giặm cho đến ít nhất hai tuổi, sữa sẽ giảm dần, nhưng vẫn chiếm từ 90% - 40% năng lượng khẩu phần hằng ngày, trung bình 700ml - 800ml sữa mỗi ngày.


Trong những bữa ăn giặm đầu tiên, thức ăn cần lỏng gần như sữa, chỉ cho trẻ ăn một vài muỗng như bày một trò chơi mới, rồi sau đó mới tăng dần. Khi trẻ đã quen với "trò chơi", mới bắt đầu tăng dần độ đặc và số lượng của bữa ăn lên. Thử tưởng tượng xem, cuộc gặp mặt đầu tiên mà đã đầy nước mắt, tranh luận, chống đối, la mắng ép buộc, nhợn, nôn ói... thì chắc chắn cái ký ức trẻ mang theo sẽ dễ sợ đến thế nào?

Sai lầm thường gặp tiếp theo là xay nhỏ mọi loại thức ăn. Điều bất công nhất là chỉ mỗi mình trẻ phải ăn thức ăn xay, còn tất cả mọi người thì vẫn được ăn đổi món, đa dạng và ngon lành nhất có thể. Tập ăn cũng như tập bất kỳ thứ gì khác trên đời, đều phải có giai đoạn trục trặc lúc khởi đầu, ví dụ như chuyện nhợn ói, khóc lóc ỉ ôi giọt dài giọt vắn... Cần phải vượt qua giai đoạn này bằng cách tập luyện nhiều lần cho đến khi chuyện nhai, nuốt, ăn, uống... trở thành thói quen hay bản năng thì mới hoàn thành giai đoạn tập ăn. Thứ gì cũng xay thì trẻ chẳng được tập nhai, lại mất dần khả năng nuốt thức ăn lợn cợn và sẽ nôn ói đến rất lâu sau này, chưa kể các vết sẹo tâm lý về thức ăn xay mịn với mùi vị lờ lợ được lặp đi lặp lại từ ngày này qua ngày khác.

Cho thức ăn gì vào chén bột của trẻ cũng là chuyện cần chú ý. Theo lý thuyết, trẻ cần đủ bốn nhóm thực phẩm. Nhưng đó là khi trẻ đã thật sự ăn giặm. Cả tháng tập ăn, sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính của trẻ nên những bữa ăn giặm đầu tiên cho trẻ chỉ cần chất bột và chất béo, tức là chỉ cần khoảng 30ml nước ấm cho vào một muỗng cà phê (3ml) dầu, rồi rắc bột vào khuấy đến khi vừa sệt là đủ. Cứ mỗi ba - năm ngày tăng thêm 10ml nước, 1ml dầu và tăng độ sệt thêm một chút, cho đến khi được 10ml dầu, 100ml nước và bột đã đặc sệt thì mới bắt đầu tính đến chuyện cho thêm chút rau, chút cá. Nước hầm xương hay nước hầm rau củ hầu như không có chất dinh dưỡng, nên chỉ cần dùng nước ấm để khuấy bột là đủ.

Sau bữa bột, nên cho trẻ ăn tráng miệng thêm ít trái cây nạo. Người lớn ăn hai chén cơm và hai chén thức ăn thì tráng miệng bằng một trái chuối, bé ăn có 30ml - 60ml bột thì tráng miệng bằng một - hai muỗng cà phê chuối. Chớ nôn nóng mà cho trẻ ăn phô mai, sữa chua, váng sữa... nói chung là tất tần tật mọi thứ từ sữa tươi. Những thức ăn này chỉ nên dùng cho trẻ sau 12 tháng tuổi.

ThS-BS Đào Thị Yến Phi
(Trưởng Bộ môn Dinh dưỡng ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch)

Theo Giadinh.net