Cha mẹ chính là tấm gương để con cái học hỏi cách giải quyết những vấn đề khó khăn, cách xử lý tình huống ở cuộc sống hàng ngày trong suốt quá trình trưởng thành của chúng.
Điều quan trọng đối với các bậc cha mẹ là phải hiểu được căn nguyên những lỗi lầm của con cái để từ đó giúp chúng vượt qua và sửa chữa. Một số bậc cha mẹ thường lúng túng và dễ rơi vào tình trạng không biết xử lý thế nào và phán đoán trẻ một cách vội vàng. Và khi đã bị hiểu lầm (úp chụp) trẻ sẽ có thái độ phản kháng và chống đối cha mẹ.
Con cái thường có những lỗi lầm khiến cha mẹ lo lắng:
1. Bướng bỉnh (Cứng đầu cứng cổ)
Xét về tâm lý, sự bướng bỉnh của trẻ thể hiện một mối mâu thuẫn tích cực. Đó là sự tiến bộ và phát triển tính cách bình thường của trẻ chứ không phải sự hư hỏng hay suy kém đạo đức như nhiều cha mẹ vẫn nghĩ. Cha mẹ cần có niềm tin, sự mềm mỏng và biết cách chế ngự những tự ái của con mình bằng thái độ cương quyết, chứ không phải bằng sự lấn át thì từ đó sẽ quản lý được tính bướng bỉnh của trẻ, giúp trẻ lớn lên...
Điều ít ai nghĩ đến là: ẩn dấu dưới tính cách khó chịu ấy là một nhân cách cứng rắn mạnh mẽ, có thể sau này làm được những việc đột phá khi được định hướng đúng. Vấn đề là cha mẹ hãy kiên nhẫn nắm bắt được tâm lý con trẻ để từ đó dẫn dắt cho con mình phát triển.
2. Sống khép kín
Trẻ ít nói quá sẽ khiến cho cha mẹ không biết con mình nghĩ gì? Hãy suy xét theo nhiều chiều hướng bởi một phần do nhút nhát nên trẻ không tự tin bộc lộ bản thân, nhưng bên cạnh đó có thể đây là tính cách của một con người nhạy cảm và tế nhị. Trong trường hợp này, trẻ dễ mặc cảm với ánh mắt, những lời bàn tán, trêu chọc hay sự dè bỉu, chế giễu của những người xung quanh.
Tình yêu thương được biểu lộ qua thái độ, sự gần gũi, chia sẻ và thấu hiểu trẻ của người cha hoặc mẹ là vô cùng quan trọng. Cha mẹ hãy tạo cho con một môi trường lành mạnh như những trò chơi tập thể với các bạn cùng lứa tuổi, kể câu chuyện về những tấm gương dũng cảm... từ đó tạo cho trẻ cảm giác an toàn, hòa nhập với cuộc sống. Đồng thời, giúp trẻ vượt qua những sang chấn tâm lý và phát triển ngày càng tốt hơn.
3. Ích kỷ
Mỗi đứa trẻ có những bước phát triển riêng của bản thân. Do đó, khi trẻ có thói ích kỷ như chỉ biết nghĩ đến mình, hoàn toàn không muốn quan tâm và chia sẻ với những khó khăn của người khác... thì cha mẹ hãy nhẫn nại tìm hiểu. Tùy theo từng điều kiện và khả năng để đưa ra những biện pháp giáo dục con mình hợp lý.
Chính vì vậy mà bố mẹ không được nuông chiều và từ đó áp dụng một số biện pháp như thông qua một số trò chơi tập thể, hoặc những hoạt động trong gia đình để trẻ biết cách chia sẻ với mọi người xung quanh. Ví dụ như: nhờ trẻ đi chia bánh, trái cây cho mọi thành viên trong nhà (như sau khi ăn cơm xong)... Khi trẻ làm được điều tốt, cha mẹ nên nói cám ơn con một cách tự nhiên, đừng lờ đi và cũng đừng xem đó là chuyện quá lớn với trẻ.
Cha mẹ cũng tập cho trẻ biết chia sẻ, nhưng cũng phải tôn trọng một số thứ riêng tư của trẻ, ví dụ: với những món đồ riêng của trẻ (con gấu bông mà trẻ rất thích), thì ta không nên buộc trẻ phải cho trẻ khác mượn. Và khi trẻ tỏ ra khó chịu, thì cha mẹ cũng không nên trách móc: "Sao con lại xấu tính như vậy?", rồi dùng quyền làm cha mẹ để buộc trẻ phải chia sẻ, điều đó chỉ đem lại sự oán giận và ích kỷ ở trẻ hơn.
4. Khi trẻ lười biếng
Sự lười biếng tồn tại ở đa số trẻ em là một sự thiếu sót phổ biến của các bậc cha mẹ trong xã hội hiện nay, do cha mẹ quá bận rộn, nhà lại thuê người giúp việc...nên trẻ thường hay ỷ lại. Vì vậy, cha mẹ cần động viên, khích lệ và giao phó một số công việc phù hợp với khả năng của trẻ như lau dọn, gọt hoa quả, chế biến một số món ăn cơ bản, gập quần áo... Tránh tình trạng trẻ lớn rồi mà cắm nồi cơm, luộc rau... cũng không biết (nhất là với các bé gái).
Với trẻ nhỏ hơn, tùy theo lứa tuổi để cho bé tập những việc phục vụ bản thân như mặc đồ, ăn uống, vệ sinh, cất dọn đồ chơi... Khi mới bắt đầu, trẻ sẽ làm sai, làm hỏng, gây mất thời gian, tuy nhiên bạn cần kiên trì để trẻ tự làm và ghi nhận sự cố gắng của con mình.
Theo Eva