Thực tế có khá nhiều phụ huynh quan tâm đến việc chọn các chương trình học cho con mình. Ngoài những môn học chính khóa thì chương trình ngoại khóa có tầm quan trọng đặc biệt để bồi bổ kiến thức cho trẻ, góp phần phát triển nhân cách toàn diện.
Ở Việt Nam nói chung và khu vực TP HCM nói riêng, những chương trình ngoại khóa hiện nay tập trung nhiều nhất ở những kiểu chương trình tiếng Anh, chương trình đào tạo kỹ năng sống, chương trình phát triển nhân cách toàn diện, chương trình phát triển các năng khiếu cá nhân như: tạo hình, âm nhạc... Lẽ dĩ nhiên đứng trước một rừng những chương trình học với nhiều tên gọi khá danh tiếng như FasTracKids, Intelligence programe, Supper Kids, phụ huynh cần nắm được một số tiêu chí quan trọng khi chọn chương trình học cho con em mình.
Điều quan trọng đầu tiên quý phụ huynh cần thực sự chú ý là nguồn gốc xuất phát của chương trình học. Gần như nhiều trường học hay các trung tâm chuyển giao công nghệ chương trình học từ nước ngoài, nhưng liệu rằng chương trình ấy đã được thử nghiệm ở bao nước trên thế giới, Việt Nam là nước thứ bao nhiêu thử nghiệm. Mặt khác, việc chuyển giao chương trình này được thực nghiệm mang tính chất quốc tế thực sự hay không, có bao nhiêu chuyên gia nước ngoải hỗ trợ là những thông tin không thể thiếu.
Thứ nữa, dù rằng chương trình học mang đẳng cấp quốc tế nhưng việc dịch thuật hoặc hiệu đính có thật sự phù hợp với trẻ em Việt Nam hay không. Đây chính là một thách thức không nhỏ đối với một số chương trình học. Thông thường trẻ em Việt Nam cũng có một vài điểm khác biệt với trẻ em thế giới về tầm vóc, về thể lực cũng như một số thói quen học tập nhất thiết phải được tôn trọng bước đầu.
Ngay cả phụ huynh Việt Nam vẫn mong muốn rằng con em mình phải sánh vai thật tốt với trẻ em thế giới, nhưng ngôn ngữ mẹ đẻ phải thật tốt, tính nhân văn trong suy nghĩ phải thật sâu, nên chương trình học phải có độ thích ứng này một cách thực sự. Chính quá trình chuyển giao công nghệ đòi hỏi người cố vấn chương trình học hay giám đốc chương trình học tại Việt Nam phải am hiểu tâm lý người Việt cũng như hiểu đặc điểm từng độ tuổi...
Không thể không quan tâm đến phương pháp triển khai chương trình học. Chương trình học hiệu quả khi được xây dựng dựa trên những cơ sở thực sự chắc chắn về tâm lý sư phạm cũng như tâm lý phát triển. Nếu như chương trình được triển khai cho trẻ mẫu giáo chắc chắn hoạt động vui chơi phải được ưu tiên tối đa khi tổ chức dạy học vì đây là hoạt động chủ đạo của lứa tuổi. Mặt khác tất cả các phương pháp dạy học cũng như các biện pháp dạy học phải dựa vào đặc điểm này để thực thi. Từng trò chơi học tập, từng trò chơi thử nghiệm hay các biện pháp phân vai... đều phải ưu tiên tối đa cho trẻ em khi tham gia chương trình học.
Cũng cần thực sự quan tâm đến sỉ số lớp học hay các phương tiện dạy học vì đây là yếu tố khá quan trọng quyết định chất lượng khi thực thi chương trình học. Chắc chắn rằng việc triển khai chương trình chỉ thực sự hiệu quả cho lứa tuổi tiểu học khi số lượng trẻ em không quá 20 trẻ cho một lớp. Bên cạnh đó những phương tiện dạy học phải đảm bảo thỏa mãn tối đa nhu cầu khám phá của trẻ cũng như nhu cầu tìm tòi trong môi trường an toàn mới có thể thúc đẩy hứng thú học tập.
Khi được tư vấn chương trình học, chắc chắn phụ huynh cần thực sự nhạy cảm với những yếu tố được chia sẻ vì nếu đó là một chương trình học hiệu quả thì chính người tư vấn phải tỏ ra mình thực sự am hiểu về chương trình. Chính họ là hình mẫu khá lý tưởng của chương trình đã được đào tạo. Chất chuyên môn của người tư vấn phải được bộc lộ chứ không phải đơn thuần chỉ là hướng dẫn hay gợi ý học giờ nào, chủ đề gì...
Mô hình chọn chương trình hiệu quả cho con trẻ này đang được áp dụng tại một số trường như CitySmartVN với chương trình FasTracKids, Anh văn Tương Tác tại số 7-9, đường số 2, Cư Xá Đô Thành, P4, Q3, TP HCM. Những chương trình này của CitySmart còn được hợp tác giảng dạy tại một số trường như: Mầm Non Tư Thục Văn Thánh Bắc, đường D5, Cư xá Văn Thánh Bắc, P25, Quận Bình Thạnh, MNTT BIBO-số 30-Đ.Bùi Thị Xuân-P2-Q.Tân Bình, Tiểu Học Dân Lập Quốc Tế Mỹ Australia-62-62A-Đ.Minh Phụng-P5-Q6, Chương trình đào tạo và phát triển nhân cách cho tuổi teen và kids của hệ thống phát triển nhân cách toàn cầu JRP.
Chọn trường cho trẻ không phải giản đơn, nhưng nếu nhận được sự chia sẻ cũng như đồng cảm của những tổ chức giáo dục hoặc những chuyên gia tư vấn thật tốt về chương trình học, chắc chắn các bậc phụ huynh sẽ tinh tế hơn và an tâm hơn khi tặng cho con em mình những món quà đầu tư mang giá trị suốt đời.
Tiến sỹ Huỳnh Văn Sơn (Trưởng Bộ Môn Tâm Lý Học. Trường Đại học sư phạm -TP HCM)