Phù hợp với chủ trương XHH giáo dục, mang lại những lợi ích cụ thể, ... là lý do ra đời các cơ sở GD mầm non tư thục. Tuy nhiên, khoảng cách giữa chất lượng thực và chất lượng tự phong của các trường đã khiến các bậc phụ huynh nhiều phen bối rối khi chọn trường cho con.

Hệ thống các trường tư thục đang phát huy tốt vai trò chia sẻ gánh nặng "quá tải" cho hệ thống trường công. Ảnh: Internet

Quảng cáo trên trời, thực tế dưới đất
Ghé thăm một trường "mầm non chất lượng cao" bất kỳ tại Hà Nội, dễ dàng nhận thấy, ngay từ cơ sở vật chất của các trường đã không hề "cao" như lời giới thiệu. Đó là chưa kể đến khâu dạy dỗ và vấn đề dinh dưỡng. Nếu "tìm" lâu sẽ lại có thêm những "hiểu" mới!

Với một ngôi nhà ống khoảng 3 hay 4 tầng, diện tích mặt sàn độ 30 - 40m2 đã có thể trưng biển "chất lượng cao" và mở cửa chiêu sinh. Hầu hết các trường thường dùng tầng 1 để "làm hàng", trang bị đồ chơi, trang trí vui mắt, cài gắn thiết bị, ... nhằm thu hút sự quan tâm và thuyết phục sự lựa chọn của phụ huynh.

Tuy nhiên, nếu tham quan các tầng trên, phụ huynh sẽ thực sự bất ngờ bởi sự đối nghịch với những gì vừa nhìn thấy ngay lúc mới bước chân vào - một không gian chật hẹp, bí bức và thiếu khí thở.

Trong khi cơ sở vật chất thì không thể rộng thêm nhưng bao giờ các trường cũng "chiêu sinh liên tục", không giới hạn số trẻ nhận vào và cũng chưa từng từ chối khi có phụ huynh gửi con. Thâm chí, một phòng học diện tích khoảng hơn 20m2, với 2 cô giáo phụ trách và đã có đến 18 trẻ ở độ tuổi 12 đến 24 tháng trong lớp, các trẻ mới vẫn được chào đón rất nhiệt tình.

Chị Lan Anh (quận Hoàng Mai, Hà Nội) chia sẻ: Tôi có con gái 20 tháng tuổi, trường công ở khu vực nhà tôi không có nhiều chỉ tiêu nên đành tìm trường tư để gửi cháu. Tuy nhiên, hầu hết các trường mầm non tư thục tôi đã thăm đều rất chật chội, con không có chỗ để chạy nhảy, vận động. Những món đồ chơi rèn luyện thể chất các trường cũng không trang bị vì thực sự không có không gian.

Chị Mai Anh (quận Tây Hồ, HN) cho biết: "Đi tìm trường tư thục để gửi con, tôi xem Website, hỏi thăm các phụ huynh, rồi đến thăm trường và thực sự ngạc nhiên với cơ sở vật chất của trường "chất lượng cao".

Với một phòng chưa đầy 10m2, có đến 8 cháu nhỏ khóc mếu, mũi dãi và 2 cô giáo mướt mát mồ hôi. Với không gian như thế người lớn còn lăn ra ốm, chưa nói gì đến trẻ nhỏ. Vì còn có lựa chọn nên tôi cho con ở nhà với ông bà thêm một thời gian nữa mới quay trở lại chiến dịch chọn trường mầm non cho con".

Lương bèo, giáo viên tìm cách nhảy việc
Một trong những vấn đề được các phụ huynh gửi con trường tư băn khoăn và hay rỉ tai nhau là vấn đề thay đổi giáo viên rất thường xuyên. Đối với trẻ nhỏ, nhất là nhóm trẻ mới gia nhập môi trường mới, rất cần có người chăm sóc quen thuộc, hiểu tính cách, đặc điểm sinh hoạt mới có thể mang lại những điều tốt nhất cho các bé.

Chị Thanh Vân (quận Tây Hồ, Hà Nội) cho biết: Con gái hiện nay đã được hơn 2 tuổi, đi học trường mầm non chất lượng cao từ lúc 16 tháng. Tâm lý trẻ hay gắn bó và theo sát người đón và dỗ dành con những buổi đầu bỡ ngỡ. Khi đột nhiên bị thay đổi cô giáo, con lại khóc mếu, lại kém ăn, và gần như phải làm quen lại như những ngày đi học đầu tiên. Mỗi lần có thông báo thay đổi cô giáo của con, tôi cảm thấy lo lắng thực sự.

Một cô giáo trường mầm non tư thục chất lượng cao tâm sự: Em ra trường được 6 năm và đã chuyển nơi làm việc đến 3 lần, không phải vì em muốn thế mà vì hoàn cảnh, có trường bị phá sản, trường thì chuyển địa bàn, ... Hầu hết các nơi em đã làm đều có ý thức tận dụng tối đa công sức của giáo viên mà trả lương rất bèo bọt.

Vấn đề đãi ngộ giáo viên của các trường tư luôn luôn đáng bàn. Các giáo viên thường bị "thiết quân luật" và cảm thấy nhiều bức xúc, khó trình bày thẳng thắn với quản lý trường. Và vì thế, khi cảm thấy không chịu nổi, giáo viên sẽ lặng lẽ ra đi.

Vậy nên mới là "chuyện thường ngày ở huyện" khi nhắc đến các trường mầm non tư thục, là nói đến vòng quay liên hồi của của tuyển sinh, tuyển giáo viên.

Trường công quá tải, cha mẹ phải chọn trường tư thục gần nhà nhất để đưa đón con cho thuận tiện, không phải đu đưa cùng con trên đường đầy bất trắc, chưa kể mưa nắng bất thường. Và xác định, gửi con một thời gian ngắn khi con đủ tuổi rồi tìm cơ hội gửi con vào trường công.

Mỗi trường mỗi giá, học phí tăng bất thình lình
Qua tìm hiểu một số trường mầm non tư thục trên địa bàn Hà Nội, mức học phí, tiền ăn gần như mỗi trường mỗi khác. Cùng trên địa bàn Hà Nội nhưng mức thu giữa các quận khác nhau, thậm chí tại cùng một phường cũng mỗi trường mỗi kiểu.

Khung dao động mức thu của các trường cách rất xa nhau, từ 1,6 triệu đồng - 3,5 triệu đồng/tháng. Với trường tư, mọi chi phí sẽ được "cõng" vào các khoản thu từ học sinh. Nhiều trường còn tính tiền trông quá giờ theo phút cộng dồn cả tháng.

Thông thường các trường tư không có khoản "Quỹ hội cha mẹ học sinh" hay tiền "xây dựng",... kiểu diễn giải rườm rà như một số trường công. Tuy nhiên, lại có khoản gộp gọi là "tiền cơ sở vật chất và học phẩm" với mức thu từ 500.000 đồng - 1,5 triệu đồng. Đây là khoản thu mang tính bắt buộc và nhiều trường còn ghi chú rõ ràng "không hoàn lại với bất cứ lý do gì".

Nếu so sánh mức thu giữa trường mầm non tư thục và công lập, sẽ nhận thấy một nghịch lý giữa "giá cả" và "chất lượng". Trường công thường có cảnh quan và môi trường sư phạm ổn hơn, cơ sở vật chất được xây dựng với mục đích rõ ràng để làm trường học. Việc dạy và học ở trường công cũng có quy chuẩn và được giám sát chặt chẽ bởi các nhà quản lý trực tiếp có trình độ và nghiệp vụ sư phạm. Và mức học phí của trường công thu theo quy định chung của Bộ GD&ĐT.

Trong khi đó, mức thu ở trường mầm non "chất lượng cao" thường cao gấp ít nhất 2 lần, có trường cao gấp 5 lần mức thu của trường công.

Việc tăng học phí gần như là "việc riêng" của nhà trường và phụ huynh chỉ có nhiệm vụ nghe thông báo và đóng tiền đúng hạn. Một khi đã tăng học phí, các trường tư thường tăng "không quá 30%" mức học phí hiện hành, theo quy định,... và một lần tăng học phí tính nhanh cũng gấp luôn 3 - 5 lần học phí của trẻ trường công.

Mặc dù trường ngoài công lập của bậc học mầm non còn nhiều bất cập, song không thể phủ nhận vai trò chung vai gánh vác mối lo "quá tải" với ngành giáo dục nhiều địa phương.

Thiết nghĩ, cần có khung quy định cụ thể hơn, giám sát chặt chẽ hơn từ các cấp quản lý cả về mặt chất lượng và mức thu mới có thể mang lại quyền lợi chính đáng cho con trẻ, làm hài lòng các bậc phụ huynh.

Theo GD&TĐ