5 năm đầu đời là giai đoạn quan trọng ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình phát triển trí tuệ của trẻ về sau. Do vậy, các bậc phụ huynh cần có lựa chọn dinh dưỡng tối ưu nhất cho trẻ trong giai đoạn này.
Bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn - PGS.TS, Phó Chủ nhiệm Bộ môn Nhi ĐH Y Dược TP.HCM sẽ có những chia sẻ giúp phát triển tốt nhất tư duy và trí tuệ cảm xúc cho trẻ trong giai đoạn 5 năm đầu đời.

Bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn - PGS.TS, Phó Chủ nhiệm Bộ môn Nhi ĐH Y Dược TP.HCM

Thưa bác sĩ, ông có thể chia sẻ thêm về sự phát triển trí não của trẻ trong 5 năm đầu đời?

Não hình thành và lớn lên ngay trong quá trình phát triển thai nhi nhưng 3-5 năm đầu đời là giai đoạn não phát triển vượt bậc nhất. Khi mới sinh ra, não bé bằng 25% trọng lượng não người trưởng thành nhưng đến 3 tuổi thì con số này đã là 80%, và trẻ 6 tuổi, trọng lượng não đã gần bằng 100% não người lớn. Điều này cho thấy trong vài năm đầu đời, não bé đã đạt được vận tốc phát triển gần như hoàn chỉnh.

Thế nào gọi là một trí não phát triển toàn diện và những yếu tố nào tác động đến quá trình này, thưa ông?

Sự phát triển trí não toàn diện thể hiện ở 2 khía cạnh chính: thể chất và trí tuệ cảm xúc (EQ): khả năng giao tiếp, sự hợp tác và đồng cảm

Ngoài ra, sự phát triển trí não của trẻ phụ thuộc vào 3 yếu tố. Thứ nhất là yếu tố di truyền: tức những gì cha mẹ truyền lại cho đứa con qua hệ thống gen. Đây là yếu tố mà ta không thể can thiệp được. Hai yếu tố còn lại có thể thay đổi, đó là môi trường chăm sóc và yếu tố dinh dưỡng mà sữa là một thành phần quan trọng khi bé còn nhỏ.

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tự nhiên tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Dưỡng chất nào trong sữa mẹ là quan trọng nhất với sự phát triển trí não và thể chất của trẻ, thưa bác sĩ?

Thời điểm 10-15 năm trước, hầu như mọi người nhắc nhiều đến vai trò của DHA trong phát triển trí não trẻ. Mới đây, các nhà khoa học đã có những nghiên cứu chuyên sâu về dưỡng chất MFGM (Milk Fat Globule Membranne) trong sữa mẹ, tức màng cầu chất béo sữa, là khối hình cầu bên trong chứa chất béo được chính tế bào tạo sữa của người mẹ tạo ra, gồm ba lớp chứa hơn 150 loại lipid và protein khác nhau. Và bởi MFGM do chính người mẹ tiết ra nên rất phù hợp với sinh lý của em bé, giúp em bé dễ hấp thu những chất béo được bao bọc bởi lớp màng này.

Cụ thể, MFGM có lợi ích gì cho sự phát triển của trẻ, thưa ông?

Giống như DHA, các thành phần chứa chất béo của MFGM được tìm thấy rất nhiều trong não.

Các chất béo có trong MFGM như gangliosides, phospholipids và sphingomyelin hỗ trợ sự phát triển của não bé từ lúc sơ sinh. Cụ thể là quá trình myelin hóa, giúp các tế bào thần kinh được bao bọc lại bởi những sợi myelin. Nhờ đó, MFGM giúp tăng kết nối của các synapse giữa các nhánh và các trục của tế bào thần kinh giúp cho thông tin được ghi nhớ tốt hơn, sự dẫn truyển thần kinh xảy ra nhanh hơn, không bị phân tán, cho các tín hiệu truyền thông tin tốt hơn.

MFGM chứa các chất béo quan trọng giúp hỗ trợ sự phát triển trí não của trẻ

MFGM mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời như vậy sao trước đây chưa từng được nhắc đến? Và làm thế nào để bổ sung MFGM cho trẻ?

MFGM là thành phần quan trọng của sữa mẹ và thúc đẩy mạnh mẽ cho sự phát triển của trẻ. Trong sữa bò cũng có MFGM, tuy nhiên theo một số nghiên cứu MFGM bị tiêu hủy gần như hoàn toàn trong quá trình chế biến từ sữa bò thành sữa công thức. Vì vậy, ngày trước, chỉ có những bé bú sữa mẹ mới được hưởng lợi từ MFGM.

Gần đây công nghệ sản xuất sữa hiện đại hơn đã giúp giữ được MFGM trong quá trình làm ra sữa công thức. Và hy vọng rằng các em sử dụng sữa công thức có bổ sung MFGM, như các nghiên cứu ở trên, sẽ có những thể hiện về mặt sức khỏe, IQ vả EQ.

Theo afamily.vn