Nếu không biết cách điều trị và phòng bệnh tiêu chảy kịp thời cho trẻ thì rất dễ dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí gây tử vong.

Trong những ngày hè nóng gay gắt, nhiệt độ có thể lên tới 40 độ C và những cơn mưa bất chợt khiến độ ẩm trong không khí tăng cao là cơ hội thuận lợi cho các dịch bệnh phát sinh, trong đó có bệnh tiêu chảy ở trẻ nhỏ. Nếu không biết cách điều trị và phòng bệnh kịp thời cho trẻ thì rất dễ dẫn đến tử vong. Bệnh dễ lan thành dịch và đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ.

Theo một nghiên cứu kéo dài 14 năm của Mỹ, trẻ nhỏ bị tiêu chảy tái diễn sẽ kém phát triển trí tuệ khi trưởng thành, nguyên nhân có thể là do cơ thể của trẻ bị bệnh không hấp thu được một số chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trí não.

Vì vậy cha mẹ cần phải nắm chắc nguyên nhân để tránh cho bé những nguy cơ không đáng có.

Các triệu chứng tiêu chảy ở trẻ nhỏ
Bệnh thường khởi phát đột ngột với các triệu chứng của bệnh tiêu chảy như trẻ ói, sau đó đi tiêu ra phân nước lợn cợn, có đờm, có lúc có máu hoặc phân xanh rêu, đau bụng, sốt, bụng chướng.

Ở mức độ tiêu chảy cấp mất nước nặng thì sẽ có hai trong bốn dấu hiệu đặc trưng sau: li bì hoặc hôn mê, mắt trũng, khát nhưng không uống được hoặc uống rất ít, véo vào da thấy để lại vết trên da và lâu mất đi.

Ảnh minh họa

Xác định nguyên nhân khiến trẻ bị tiêu chảy
Viêm nhiễm trong đường ruột: Tục ngữ có câu "Bệnh vào từ miệng", đối với trẻ sơ sinh nuôi bằng sữa ngoài, nếu việc sát trùng bình sữa và núm vú không kỹ hoặc sữa cho trẻ bú không được sạch sẽ, trẻ rất dễ bị nhiễm vi trùng hoặc virus gây nên tiêu chảy.

Viêm nhiễm ngoài đường ruột: Các khí quản khác bị viêm nhiễm cũng dẫn đến tiêu chảy, thường thấy các bệnh như viêm tai giữa, viêm họng, viêm hệ thống tiết niệu, viêm da và bệnh truyền nhiễm cấp tính khác. Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác: phát sốt và chịu ảnh hưởng độc tố của các sinh vật gây bệnh có thể làm rối loạn chức năng tiêu hóa, gây nên bệnh tiêu chảy.

- Nuôi dưỡng trẻ không hợp lý: là một trong những nguyên nhân gây nên bệnh tiêu chảy. Phần lớn hay xảy ra ở các trường hợp nuôi con bằng sữa ngoài. Tất cả các yếu tố như: cho trẻ ăn quá no, quá ít, ăn không theo thời gian quy định nào, thành phần thức ăn không thích hợp, cho trẻ ăn bột, ăn cơm hoặc ăn các chất béo quá sớm và đột nhiên thay đổi chủng loại tính chất thức ăn không phù hợp, hay đột ngột cắt sữa đều dẫn đến rối loạn chức năng tiêu hóa mà gây ra tiêu chảy.

- Ảnh hưởng của khí hậu: Khí hậu nóng mồ hôi ra nhiều, men tiêu hóa và lượng axit trong dạ dày bị suy giảm cũng làm ảnh hưởng đến việc tiêu hóa thức ăn của trẻ. Khí hậu chuyển lạnh nhưng lại không giữ ấm cho phần bụng và xương cụt sẽ làm cho sức nhu động của đường ruột tăng lên đều có khẳ năng gây nên bệnh tiêu chảy.

Cách xử lý kịp thời
Khi trẻ bị tiêu chảy, việc đầu tiên là phải bù ngay lượng nước đã mất, cần cho trẻ uống bù nước tốt nhất là uống Oresol (pha theo đúng chỉ định trên bao bì, 1 gói pha trong 1 lít nước đun sôi để nguội). Cho trẻ uống từ từ từng muỗng một uống cho tới khi hết khát. Nếu trong 24 giờ trẻ không uống hết lít dung dịch đã pha thì bỏ đi pha gói mới.

Ngoài ra, có thể cho trẻ ăn cháo muối loãng. Cháo muối có tác dụng tương tự như uống Oresol, phải cho trẻ ăn cả nước lẫn cái và chỉ xem đó là biện pháp bù lại lượng nước đã mất chứ không xem là một bữa ăn.

Ở mức độ tiêu chảy cấp mất nước nặng, việc cấp thiết nhất là bù ngay lượng nước cho cơ thể trẻ, nếu trẻ không uống được thì bù nước bằng cách cho truyền tĩnh mạch và khẩn trương đưa trẻ đến cơ sở y tế để cấp cứu.

Những sai lầm cần tránh khi điều trị tiêu chảy cho trẻ
Tiêu chảy gây mất nước và một số chất điện giải như: natri, kali... nên sau tiêu chảy, trẻ thường bị suy dinh dưỡng. Trong quá tình chăm sóc, cha mẹ cần tránh mắc phải một số sai lầm sau:

- Không nên cho trẻ uống các loại nước hoa quả, nước giải khát quá ngọt vì chúng sẽ gây hiện tượng tiêu chảy thẩm thấu.

- Khi trẻ bị suy dinh dưỡng thì các bệnh về nhiễm trùng, trong đó có tiêu chảy rất dễ xảy ra, tạo thành vòng luẩn quẩn "tiêu chảy - suy dinh dưỡng - tiêu chảy". Vì vậy, cha mẹ nên thiết lập chế độ ăn phù hợp để bù lại thể trạng suy dinh dưỡng do tiêu chảy.

- Nếu trẻ quá mệt không bú được, tốt nhất hãy vắt sữa ra cốc sau đó đút cho con uống. Đồng thời mẹ cũng không nên kiêng dầu, mỡ quá lâu. Vì mỡ sẽ làm tăng hấp thụ vitamin A, D, E, K, đặc biệt vitamin A làm tăng sức đề kháng của niêm mạc đường ruột tiêu hóa, giúp tiêu chảy ở trẻ khỏi nhanh hơn.

- Cha mẹ cũng nên khuyến khích trẻ ăn các loại thức ăn mà chúng hay ăn hoặc thích ăn. Tuy nhiên loại thực phẩm tốt nhất được khuyến cáo là cháo hoặc bột nấu với khoai tây, cà rốt, thịt ...

- Nếu trẻ bị tiêu chảy kèm theo các biểu hiện như: mất nước, mắt hõm sâu, tiểu tiện ít, không muốn ăn, nôn nhiều lần... tốt nhất nên đưa đến viện để khám và điều trị kịp thời.

Theo afamily