Những hành vi cư xử sai trái - những thông điệp bị mã hóa mà trẻ gửi cho chúng ta về những niềm tin của chúng - không chỉ diễn ra ở nhà với cha mẹ. Những hành vi cư xử sai diễn ra ở mọi nơi trẻ đi đến. Những giáo viên và người trông trẻ cũng có thể học cách để giải mã những mục tiêu sai lầm của trẻ, và đáp lại theo nhiều cách để dạy dỗ và động viên bé (chi tiết hơn trong Positive Discipline for Childrencare Providers của tác giả Jane Nelsen và Cheryl Erwin, nhà xuất bản Three Rivers, 2002.)

Mục tiêu dành được sự quan tâm quá mức ở trường

Chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi mong muốn được quan tâm quá mức xuất hiện trong những nơi tập trung nhiều nhóm trẻ em.

Sáng nay, có 20 đứa trẻ ở độ tuổi 5 tuổi học trong lớp học của cô giáo Marcia, tại Trung tâm chăm sóc trẻ em Tiny Treasures. Khoảng 10h, cậu bé Jamal tìm cô Marcia; giầy của cậu bị tuột dây, và cậu bé nhờ cô giáo buộc nó lại cho cậu. Cô Marcia đã làm như vậy, và Jamal đi ra sân chơi. Chưa đầy 5 phút sau, cậu bé cần giúp gọt bút chì. Cô Marcia cũng giúp cậu bé làm như vậy, nhưng chưa đầy 2 phút trôi qua cô giáo đã thấy Jamal bắt đầu làm bừa bộn xung quanh những hình khối của Ben. Cô Marcia đã nhắc nhở cậu bé đây là những hình khối của Ben, và Jamal phải lựa chọn một thứ gì khác để chơi. Đến 10h15, giầy của Jamal lại bị tuột.

Bây giờ, cô Marcia đang rất mong muốn được nghỉ ngơi. Thêm vào cảm giác tức giận vì những yêu cầu liên miên của Jamal, cô cũng đang cảm thấy mình có lỗi, khi không thích ở gần đứa trẻ này quá nhiều. Những cảm xúc này là những dấu hiệu đầu tiên chỉ ra rằng, hành vi của Jamal đang được thực hiện vì mục tiêu muốn được quan tâm.

Những phản ứng của Marcia đối với hành vi của Jamal là bình thường, và chúng cũng là dấu hiệu khác để giải mã niềm tin sai lầm của cậu bé. Cô giáo đã làm nhiều điều cho Jamal, những thứ mà cô giáo cho rằng cậu bé có thể tự làm được - hoặc là cậu bé có thể học để tự làm với khả năng của mình. Cô giáo cũng đã dành thời gian để nhắc nhở Jamal ngừng lại một số hành vi cư xử sai. Một dấu hiệu thứ 3 của mục tiêu muốn được quan tâm quá mức, là Jamal chỉ ngừng hành vi của mình trong giây lát, rồi sau đó sớm tìm ra những cách khác để giữ cô Marcia luôn bận rộn với cậu.

Jamal và những đứa trẻ khác thật sự muốn nói gì bằng hành vi của chúng? Hãy nhớ rằng, Jamal cũng đang đội một cái mũ rộng nhiều màu sắc đang tuyên bố rằng "Hãy chú ý đến con; hãy để con cùng làm việc có ích!" Khi một đứa trẻ đang đi tìm kiếm sự quan tâm quá mức, là trẻ đang hành động theo một niềm tin sâu xa, niềm tin mà giúp trẻ có thể có quyền sở hữu, hoặc là có giá trị được chú ý, hay làm cho người lớn luôn bận rộn. Khi bạn học để giải mã những thông điệp của mục tiêu sai lầm, bạn sẽ hiểu được điều mà đứa trẻ thật sự đang nói với bạn - "Con là một đứa trẻ, và con đang muốn có quyền sở hữu!"

Đáp lại thông điệp

Thậm chí ngay cả khi giáo viên của Jamal hiểu được rằng hành vi của cậu chỉ là đòi được quan tâm, thì không thể lúc nào cũng quan tâm được hết từng học sinh trong nhóm. Tuy vậy, một loạt những công việc phải làm theo lịch với tất cả các học sinh, sẽ làm giảm đi nhiều những cố gắng muốn được quan tâm quá mức của những đứa trẻ giống như Jamal.

Giúp trẻ có được sự quan tâm trong nhiều cách có ích thông qua việc để trẻ cùng làm những công việc có ý nghĩa.

Khi bạn đã đọc chương 8 và 9, thông điệp của mục tiêu muốn được quan tâm quá mức là "Hãy chú ý đến con; hãy để con cùng làm việc có ích!" Có thể sẽ rất hiệu quả khi lờ đi những hành vi cư xử sai, đồng thời hướng dẫn trẻ có được sự quan tâm theo một cách hữu ích. Marcia có thể để cho Jamal cùng làm việc bằng cách yêu cầu cậu bé làm giúp một điều gì đó - rửa những bút vẽ, lau bảng, hay thổi còi báo hiệu cho mọi người biết đến giờ ăn trưa rồi.

Dạy trẻ những ngôn ngữ không lời

Hãy xem xét đến việc dạy cho trẻ những ngôn ngữ không lời, để báo cho bạn biết chúng đang cần sự quan tâm của bạn. Marcia có thể đã dạy cho các học sinh trong lớp biết rằng, hãy đặt tay một cách nhẹ nhàng lên tay cô giáo, để cô biết rằng chúng đang cần đến cô. Tín hiệu của cô khi đáp lại yêu cầu của trẻ cần phải có giao tiếp bằng mắt - cô nháy mắt và nói: "Ngay khi cô rảnh rỗi nhé!" Điều này tạo ra được sự quan tâm theo cách hợp lý, trong khi trẻ vẫn cảm thấy được thông hiểu và có tầm quan trọng.

Đưa ra sự quan tâm đặc biệt trước khi trẻ muốn được quan tâm quá mức

Cô Marcia có thể nói về một điều gì đó mà trẻ cảm thấy đặc biệt. Cô có thể chào Jamal, nói với cậu bé rằng cô đã tìm thấy một bọc trứng nhện, và đã mang nó vào đặt trên bàn nghiên cứu. Cô biết rằng những con nhện làm mê hoặc Jamal. Sự quan tâm đặc biệt và sự công nhận sở thích của cô giáo đối với Jamal, sẽ giúp cho cậu bé cảm thấy được quan tâm và được liên quan.

Một cách khác để nói "Cô chú ý đến con!", là phải chào riêng cá nhân trẻ. Một số giáo viên dành thời gian để dành cho mỗi trẻ một cái ôm hay một cái bắt tay, khi trẻ bước vào trường hay trung tâm chăm sóc trẻ.

Cử chỉ này nói lên rằng, "Cô quan tâm đến con, và cô rất vui vì con ở đây." Bạn có thể tìm ra nhiều cách để tạo ra hàng chục ngăn "thời gian đặc biệt" trong một lớp đầy ắp trẻ con. Khi trẻ cảm thấy quan trọng và có quyền sở hữu, trẻ có thể sẽ ít đi tìm kiếm sự quan tâm quá mức. Các trung tâm lớn có thể chỉ định một giáo viên có nhiệm vụ chào học sinh vào buổi sáng, khi trẻ đến trung tâm.

Hãy dành thời gian để đào tạo

Điều gì phải làm về chuyện đôi giầy của Jamal, có ai mà có khả năng kỳ lạ là cứ mỗi mười phút đi giầy lại bị tuột ra không? Cô Marcia có thể tạo ra một kế hoạch đào tạo để giúp cho Jamal học cách buộc giầy của mình. Sau một khoảng thời gian đủ để hướng dẫn và thực hành, sẽ là hợp lý để cô Marcia nói với Jamal rằng cô rất thích xem Jamal tự buộc giầy của mình. Cuối cùng Jamal có thể được động viên để tự buộc giầy, và quay trở lại để thể hiện cho cô Marcia xem khi cậu bé đã tự làm được việc đó. Jamal đang được cô giáo quan tâm nhưng theo những cách mà giúp cậu bé cảm thấy mình có năng lực, không phải là theo cách để củng cố thêm dòng chảy liên tiếp của những cơn tức giận nhỏ, hay những nhu cầu được phục vụ đặc biệt.

Khi trẻ thường xuyên mắc lỗi trong việc cố gắng để thu hút sự quan tâm quá mức, thì người lớn cũng thường mắc lỗi vướng vào đó, thay vì họ phải tìm ra những cách có lợi để hướng dẫn trẻ - để trẻ cảm thấy có quyền sở hữu và quan trọng. Hãy nhớ rằng những đứa trẻ nhận được sự động viên thì sẽ không cần phải tìm mọi cách sai lầm để cảm thấy có quyền sở hữu hay quan trọng - ít nhất là không thường xuyên!

Mamnon.com