|
Những căn bệnh thường gặp nơi trẻ em như chảy mũi, ho, tiêu chảy, sốt cao… thường không gây nguy hiểm đến tính mạng nếu được chữa trị kịp thời và đúng cách. Tiếc là vẫn còn nhiều trường hợp người lớn, nhất là người giúp việc, vì thiếu kiến thức cơ bản trong cách chăm sóc, điều trị đã gây nên hậu quả khôn lường cho trẻ. Bác sĩ Bạch Văn Cam (Trưởng khoa Cấp cứu-Hồi sức BV Nhi Đồng 1) cảnh báo vấn đề này. Ngộ độc thuốc: Khi bị ngộ độc thuốc, đầu tiên cần cho bé nôn ra được chất độc càng nhiều càng tốt, bằng cách kích thích vùng nôn ói ở vùng yết hầu. Người nhà nên đem theo vỏ chai thuốc hoặc những chất gây ngộ độc đến bệnh viện để bác sĩ dễ dàng chẩn đoán và xử lý kịp thời. Ho: Là phản xạ bảo vệ cơ thể, khi bị nhiễm trùng ở phổi, co nhiều nhớt đàm. Nhiều người lớn chỉ đánh giá diễn tiến bệnh sưng phổi qua viêc ho,trong khi đáng lẽ phải chú trọng đến nhịp thở, hiện tượng rút lõm lồng ngực khi thở. Khi bé ho, đừng ep bé uống nước hoặc nằm duỗi thẳng. Tốt nhất là cho bé ho trong trạng thái tự nhiên. Nóng, làm kinh: Là chuyện thường gặp đối với trẻ dưới 5 tuổi. Thông thuường một cơn làm kinh ít khi kéo dài quấ 5 phút. Nhưng nếu xử trí sai co thể gây tử vong. Nhiều bé vô cấp cứu miệng bị phỏng dộp nặng do người giúp việc nhỏ nước chanh vào miệng khi bé làm kinh, co giật. Lại có những trường hợp người lớn quýnh quáng, không kịp lấy hột chanh ra gây tắ thở. Cần bình tĩnh, đặt trẻ nằm nghiêng cho đàm nhớt chảy ra, vì lúc này bé đã mất phản xạ nuốt dễ tắc đường thở. Đặt một vật mềm như khăn , áo vào giữa hai hàm răng để trẻ không cắn vào lưỡi . Lau mặt cho trẻ bằng nước ấm hoặc nước thường, tuyệt đối không dùng nước đá (khiến mạch máu ở da bị co, không thoát nhiệt). Lau mát chủ yếu ở vùng nách và bẹn-nơi co nhiều mạch máu lớn, chạy sát ngoài da. Đặt thuốc hạ nhiệt vào hậu môn của trẻ. Phỏng: Đừng xử trí kiểu dân gian như đổ nước mắm, bôi kem đánh răng, đắp bùn đất… gây nhiễm trùng nặng. Khi bé bị phỏng, hãy rửa sạch sẽ vết thương bằng nước, không cần băng bó. Và đưa ngay trẻ đến trạm y tế gần nhất. Uống nhằm chất gây ngộ độc, thuốc tẩy rửa: Nhanh chóng loại bỏ chất độc ra khỏi bao tử trẻ bằng cách kích thích vùng phản xạ nôn óiở yết hầu đẻ bé nôn chất độc ra. Sau đó cho uống nước, rồi cố gắng cho trẻ ói them lần nữa. Tuy nhiên, nếu uống nhầm loại chất ăn mòn như acid, bazơ thì không nên gây ói, dễ làm chảy máu.(Tại nhà hoăc trạm y tế nếu có than hoạt tính pha tỷ lệ 4/1: 4 nước, 1 than, 10g than hoạt tính cho 1 ký cân nặng để uống). Chảy máu mũi: Do những mạch máu trong mũi rất mỏng, dễ gây chấn thương, nhưng không trầm trọng. Chỉ cần chonằm yên, dùng bông gòn cầm máu là ổn. Nhưng nếu bé bị chảy máu cam nhiều lần trong ngày , kéo dài một-hai tuần thì rất nguy hiểm. Cần đưa trẻ đi khám để phát hiệnnghuyên nhân, có thể do u xơ mũi hầu, rách mạch, viêm mũi… Nghet thở do nuốt dị vật: Như đậu phộng, hột sapôchê, hột dưa, pin đồng hồ… thường bị mắc kẹt ở phế quản, lảm trẻ ho, khó thở, nét mặt đang bình thường bỗng chuyển sang đỏ, sắc nhạt dần rồi chuyển sang trắng rồi xanh. Cần hết sức bình tĩnh, tìm cách đưa trẻ đến trạm y tế gần nhất. Không nên dung tay cố lấy dị vật ra khỏi cổ họng, hoặc dốc ngược trẻ, rất nguy hiểm vì nghẹt thở do dị vật làm tắt vổ họng, trẻ nôn mửa dịch vị dễ vào đường phổi, gây viêm phổi. nguy hiểm nhất là nuốt pin vì chúng có hoạt động điện phân cục bộ, có thể làm phỏng thực quản trong vòng 60 phút. Khi nuốt nhầm dị vật, trẻ thường có triệu chứng nhịn ăn liên tục. Cha mẹ cần đưa con đi khám bệnh ngay để kịp thời lấy dị vật ra, tuyệt đối không dùng tay để moi hoặc ấn tay vào ngực mong trẻ ói ra. Điện giật: Khi bé bị điện giật, người nhà phải nhanh chóng tắt cầu dao điện. Dùng khăn long hoặc mềm kéo trẻ ra khỏi nguồn điện.Nếu trẻbị ngất phải làm hô hấp nhân tạo, và nhanh chóng đưa trẻ đến bệng viện cấp cứu. Để đề phòng, những ổ điện vừa tầm với trẻ trong ngha cần bit kín bằng băng keo chuyên dung. Chấn thương sọ não: Thường xảy ra khi bé leo trèo bị té ngã, hoặc bị té cầu thang. Do đó, nếu nhà có trẻ nhỏ phụ huynh cần làm hang rào chắn cầu thang, cất những chiếc ghế vừa tầm với của trẻ, tránh chuyện bé nghịch phá. Nếu trẻ té ngã đập đầu, bất tỉnh, có thể nghi nhờ chấn thương sọ não, phải đưa cấp cứu càng nhanh càng tốt. Nếu trẻ té mà vẫn còn tỉnh, không chảy máu, cần theo dõi tình trạng sức khoẻ của bé trong vòng 4-6 tiếng, nếu có ói mửa, nhức đầu, lơ mơ, cần đưa đi cấp cứu ngay lập tức. Khánh Thuỷ (Phụ Nữ) |