Đây là báo cáo khoa học từ dự án chương trình nghiên cứu phát triển giáo dục, được điều hành bởi Học viện Giáo dục và Phát triển Quốc gia về Trẻ em (Trước tuổi đến trường) - Bộ Giáo dục Hoa Kỳ (2001)

Tác giả công trình:
Diane Trister Dodge và Cate Heroman.

Ngay khi bé có thể tập trung và tìm kiếm đồ vật, bé hăm hở khám phá thế giới xung quanh mình và cố gắng luận ra ý nghĩa của nó. Bé sục sạo, lăn mình, cầm nắm, và đặt những thứ bé có thể cầm được bằng tay cho vào miệng. Chúng ta gọi đây là vui chơi, nhưng với trẻ, đó là một công việc nghiêm túc. Vui chơi là cách bé học tập tốt nhất. Và tất cả các loại hình trò chơi đều góp phần vào xây dựng cho bé một bộ não hoàn hảo.

Vui chơi góp phần xây dựng não bộ của bé thế nào?

Mỗi khi bé nghe, bé nhìn, bé chạm vào đồ vật, nếm thử, hay ngửi thứ gì đó; những thông điệp được gửi tới não bộ và một sự kết nối được hình thành. Càng nhiều loại hình trò chơi dành cho trẻ nhỏ, thì sự kết nối não bộ được hình thành càng nhiều. Bé càng có có hội để thực hành đi thực hành lại cùng một điều gì đó, thì kết quả những sự kết nối đó càng thêm bền chắc, vững mạnh. Đó là nguyên nhân tại sao những điều mới mẻ, hay những điều gây cho bé sự ngạc nhiên lại thu hút được sự chú ý của bé. Và bé muốn làm đi làm lại thật nhiều lần các hành động được yêu thích .

Vui chơi cùng bé <1 tuổi.

Chú ý xem cách bé quan sát và nếm mọi thứ. Đó là cách bé khám phá thế giới. Treo điện thoại trên đầu nôi và con bạn sẽ theo dõi, nếu điện thoại đung đưa, bé sẽ cố gắng nhìn theo sự đung đưa của điện thoại.

Đưa bé một cái lúc lắc hay một vật lắc nhẹ nhàng, đầu tiên bé sẽ cầm, sau đó bé sẽ lắc nó. Con bạn có thể thích việc ôm ấp lắc lư đồ chơi như những con vật nhỏ, và thích thú khi nhìn mình trong gương.

Một khi con bạn có thể ngồi dậy và bò, những đồ chơi tốt nhất là bóng, vòng và các cốc nhựa, hộp chứa với các đồ vật bé có thể đặt vào và đổ ra. Trẻ em thường thích thú chơi với các lọ và xoong chảo trong bếp, các thìa gỗ, ghim, cúc áo, các hộp carton rỗng. Và khi con bạn bắt đầu đi được, kéo và đẩy đồ chơi là niềm yêu thích lớn lao của trẻ. Khi bạn chỉ cho bé rằng bạn cũng thích những thứ lôi cuốn bé, chính là lúc bạn đang động viên con tiếp tục khám phá và học hỏi.

Chơi với trẻ 1-3 tuổi.

Trẻ thích nhiều thứ đồ chơi giống nhau - búp bê, kéo và đẩy đồ chơi, các đồ chơi hình con vật - thêm vào đó là các trò chơi đơn giản và trò chơi so sánh. Khi con bạn lớn lên, bé bắt đầu sử dụng những đồ chơi khác nhau. Những khối gỗ có thể mang đi lại xung quanh giờ có thể được sử dụng để xây nhà. Hoặc chúng có thể trở thành một cái ô tô di chuyển dọc theo đường mô hình đồ chơi xa lộ. Hãy quan sát con bạn đóng vai người mẹ/chị cho búp bê ăn, bé đang bắt chước bạn đấy!

Khả năng học đóng giả, nhập vai là một bước quan trọng trong việc học tập của trẻ. Một đứa trẻ có thể học giả vờ, bắt chước là có thể nắm được một khung cảnh hay cái gì đó trong đầu - nghĩa là nghĩ về mặt lý thuyết, trừu tượng. Nghĩ một cách trừu tượng là cần thiết cho việc học sau này. Bạn nên cổ vũ con (thật ra đó cũng là những điều dễ làm). Tất cả những gì bạn phải làm là giả vờ chơi các trò chơi cùng với con.

Dưới đây là một vài ví dụ.

Chơi cùng bé 3-5 tuổi.

Trong khoảng 3 đến 5 tuổi, con bạn học rất nhiều bằng cách chơi với bạn bè cùng lứa. Đây là những năm tháng thực sự của trò chơi đóng vai. Khi con bạn chơi trò "giả vờ", bé phải ghi nhớ những kinh nghiệm khác nhau mà bé đã từng có, để sử dụng nhận vai đóng giả, và tham gia với các trẻ khác (hoặc các thành viên trong gia đình) trong trò chơi của bé. Bé cũng muốn sử dụng đồ dùng phụ trang như một phần của trò chơi mình tham gia. Thực tế, cách tốt nhất để kích thích bé chơi trò chơi đóng vai theo chủ đề là cung cấp những thứ đồ phụ trang, đồ chơi đơn giản cho bé. Dưới đây là một vài gợi ý:

- Thu thập những hộp đựng thức ăn bằng carton rỗng, các túi hàng, giấy và bút chì để lên một danh sách đồ mua sắm, và làm tiền giả bằng giấy để khuyến khích bé mang tiền tới cửa hàng tạp phẩm.

- Làm vài dụng cụ âm nhạc từ chai lọ, chảo, thìa gỗ, hộp chứa đầy những hạt đậu và chơi trò biểu diễn âm nhạc cùng nhau.

- Cung cấp các quần áo cũ, mũ, va li, đĩa nhựa và các hộp rỗng, nhờ vậy bé có thể chơi trò ở nhà, trong gia đình...

Chơi với con là cách tuyệt vời nhất giúp bé thấy hứng thú với trò chơi đóng vai. Khoa học giáo dục mầm non chỉ ra rằng trẻ có kỹ năng chơi đóng vai tốt có xu hướng học tập và hoạt động tích cực ở trường. Chơi giúp phát triển kỹ năng suy nghĩ - gợi nhớ các kinh nghiệm đã có, tìm ra cách chơi phù hợp, và giải quyết các vấn đề khi chúng được đặt ra. Hoạt động vui chơi phát triển kỹ năng xã hội vì trẻ chơi cùng nhau và cùng lúc chia sẻ các ý tưởng.

Ngọc Mai mamnon.com