Mua bán sữa tại cửa hàng trên phố Hàng Buồm (Hà Nội). Ảnh: Kỳ Anh.

Qua phỏng vấn các bà mẹ, bác sĩ, nhân viên y tế, nhân viên bán hàng đều cho thấy, các Cty sữa đã trả tiền cho bác sĩ để quảng cáo sử dụng sản phẩm của họ, khuyến khích sử dụng sản phẩm cho trẻ em dưới 1 tuổi... Tất cả đều phạm luật, song chưa bị xử lý.

Quảng cáo và bày bán công khai
Chỉ cần lướt trên mạng với tiêu đề "sữa cho trẻ dưới 1 tuổi", có thể bắt gặp vô số những lời quảng cáo về các loại sữa dành cho trẻ dưới 1 tuổi. Góp mặt tại đó đa số là các loại sữa nhập ngoại từ Mỹ, Châu Âu...với những lời lẽ quảng cáo hấp dẫn như: Sữa có bổ sung hỗn hợp dưỡng chất đặc biệt, tương tự với các dưỡng chất có trong sữa mẹ; hỗ trợ phát triển não bộ, thị lực, nguồn dinh dưỡng hoàn hảo cho bé mới chào đời; giúp trẻ tăng trưởng toàn diện...

Trên trang hanoicity.olx còn quảng cáo rất nhiều loại sữa xách tay có nguồn gốc từ Nhật, Australia, Đức... đều dành cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi. Đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng Humana của Đức là sản phẩm mới vào VN nên việc quảng cáo khá rầm rộ. Dòng sản phẩm dinh dưỡng này không chỉ có sữa mà còn có các loại trà, thức ăn dinh dưỡng cho trẻ từ vài tuần tuổi đến 1 tuổi...

Tất cả những lời quảng cáo trái quy định này vẫn ngang nhiên tồn tại. Bên cạnh đó, việc bày bán những nhãn hiệu sữa nổi tiếng dành cho trẻ sơ sinh, trẻ dưới 1 tuổi cũng công khai tại căngtin bệnh viện sản, bệnh viện nhi và các cửa hàng xung quanh khu vực bệnh viện.

Ngành y tế đã có quy định cấm nhân viên bán sữa tiếp cận các nhân viên y tế hoặc các bà mẹ tại các cơ sở y tế, song việc gặp gỡ này vẫn diễn ra thường xuyên. Bằng chứng là những bức tranh, đồ vật trong phòng làm việc, trên bàn làm việc của cán bộ y tế vẫn có những hình ảnh của các nhãn sữa. Còn các nhà trẻ luôn đầy ắp những đồ chơi, bàn ghế...có dán logo của các hãng sữa. Những cách quảng cáo, bán sữa như hiện nay của các hãng sữa là hoàn toàn sai, song vẫn tồn tại.

Vi phạm không bị xử lý
Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) cảnh báo, số bà mẹ VN cho con bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu chỉ chiếm 17% - thấp hơn một nửa so với thập kỷ trước đây. Trong khi đó, theo hãng nghiên cứu thị trường Nielsen, lượng sữa bột tiêu thụ trên thị trường VN đã tăng 39%. Một kết quả khảo sát khác cho thấy, ngành công nghiệp sữa đã chi hơn 10 triệu USD cho việc quảng cáo, trở thành 5 ngành quảng cáo nhiều nhất ở VN.

Theo số liệu của Viện Dinh dưỡng, tỉ lệ trẻ được bú sớm 1 giờ đầu sau sinh là 75%, nhưng bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu chỉ có 12%. Những con số này đã cho thấy, việc quảng cáo, tiếp thị sữa cho trẻ em dưới 1 tuổi đã có tác động rất lớn dẫn đến việc ngày càng giảm tỉ lệ nuôi con bằng sữa mẹ.

Một cách tiếp thị khá phổ biến hiện nay là các hãng sữa mời các bà mẹ tới dự các cuộc hội thảo dinh dưỡng cho trẻ tại các khách sạn 4-5 sao để nghe quảng cáo về các loại sữa, khi ra về còn có kèm theo quà tặng. Để tăng thêm uy tín, tại các hội thảo này thường có mặt các bác sĩ sản, nhi, chuyên gia dinh dưỡng... có tên tuổi. Rõ ràng, mối quan hệ giữa các Cty sữa và các cơ sở y tế là rất chặt chẽ và chuyện trả tiền cho các bác sĩ để giúp Cty bán sữa là điều rất dễ xảy ra.

Thế nhưng, số những vụ vi phạm trong lĩnh vực này mà ngành y tế thông báo mới chỉ đếm trên đầu ngón tay. Cục An toàn vệ sinh thực phẩm - là cơ quan cấp phép quảng cáo các sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em - mới chỉ làm được việc kiểm duyệt trên hồ sơ mà không kiểm soát nổi khi thực phẩm ra thị trường. Đây chính là kẽ hở mà các hãng sữa vào VN đã tận dụng để đưa ra các chiêu quảng cáo vô trách nhiệm đối với các sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em dưới 1 tuổi.

Theo Lao động