Chiếc băng ca đẩy chị Nguyễn Ngọc Lan, 34 tuổi, mang thai 15 tuần, nhà ở Q.9, TPHCM, vào phòng cấp cứu. Bên ngoài hành lang, bà Mai, mẹ chị Lan, nức nở: "Biết thế này tôi đã ngăn không cho con uống ngải cứu".

Theo chẩn đoán của bác sĩ, con gái bà bị sảy thai vì ngộ độc thuốc an thai. Trước đó, chị Lan nghe người thân mách uống sẽ tốt cho thai nên làm theo. Sau năm ngày uống, chị bị đau bụng dữ dội, ra huyết và được người nhà đưa đi cấp cứu.

Phải dùng thuốc, thai mới an?

Tâm lý chung của nhiều thai phụ là luôn muốn thai nhi khỏe mạnh. Tuy nhiên, một số người đã tìm cách dưỡng thai theo hướng tiêu cực như uống thêm các thuốc an thai mà không có sự tư vấn, kê đơn của bác sĩ hoặc lương y.

Theo lương y Đào Trọng Văn, Hội Đông Y TP. HCM, một số phụ nữ có lần mang thai trước không suôn sẻ, nên lần mang thai tiếp theo, họ thường tìm đến một số bài thuốc an thai. Lý giải về trường hợp sảy thai của chị Lan, lương y Văn cho biết: "Ngải cứu có thể là nguyên nhân gây ra sảy thai".

Về cơ bản, ngải cứu có tác dụng xoa dịu những cơn đau cơ, làm dịu thần kinh, giúp tuần hoàn máu, giảm cơn đau vùng bụng Do đó, ngải cứu được sử dụng trong một số bài thuốc dành cho người bị động thai hay sảy thai liên tiếp. Thế nhưng, nếu người mẹ uống ngải cứu khi thai đang khỏe mạnh sẽ gây tác dụng ngược".

Nếu uống nhiều ngải cứu trong ba tháng đầu thai kỳ, người mẹ dễ tăng dấu hiệu ra máu. Đó là do ngải cứu có chứa chất liên hệ dẫn đến sự co bóp tử cung, một yếu tố dễ dẫn tới sảy thai hoặc chuyển dạ sớm. Do đó, trong trường hợp bị động thai hoặc sảy thai liên tiếp, nếu muốn dùng ngải cứu, các bài thuốc Nam hoặc Bắc khác, thai phụ nên trao đổi với lương y.

Nhiều vị thuốc Bắc hoặc Nam khi sử dụng liều lượng khác nhau sẽ đem đến tác dụng khác nhau. Cho nên, một vị thuốc có khi là an thai, nhưng cũng có thể trở thành thuốc gây trụy thai nếu dùng liều lượng không hợp lý.

Một số vị thuốc có khi là an thai, nhưng cũng có thể trở thành thuốc gây trụy thai (Ảnh minh họa)

Một số loài thảo dược có thể gây hại như rễ cam thảo nếu dùng quá liều có thể khiến thai phụ dễ bị cao huyết áp. Dùng quá liều bạc hà hoặc nhân sâm cũng gây rối loạn hấp thụ dinh dưỡng ở thai phụ. Hậu quả có thể gây sảy thai hoặc chuyển dạ sớm.

Những quan niệm sai lầm về an thai

Ngoài việc dùng thuốc, một số thai phụ còn an thai bằng cách tẩm bổ quá mức cần thiết hoặc hạn chế vận động tối đa. Hậu quả khiến thai nhi phát triển không bình thường.

Cụ thể, nhiều thai phụ còn nghe theo lời mách ăn trứng ngỗng cho con thông minh, gạo tẻ hoặc cháo cá chép có tác dụng chữa được chứng phù chân và an thai. Ngoài ra, còn có các kinh nghiệm truyền miệng như thai phụ nên ăn các món bổ dưỡng như lòng đỏ trứng gà luộc với rượu, gan gà chưng với rượu, thịt gà mái đen nấu gạo tẻ...

Nằm nhiều làm giảm sức đề kháng của thai phụ.

Một bác sĩ dinh dưỡng cho biết, tất cả các món trên đều giàu dinh dưỡng, tốt cho thai phụ.

Tuy nhiên, một số người lại lạm dụng, ăn quá nhiều, ăn từ ngày này sang ngày khác. Việc tẩm bổ không hợp lý này có thể gây tai biến cho thai nhi. Đã có những trường hợp thai phụ bị tiểu đường, béo phì trong thai kỳ do tẩm bổ nhiều, tăng cân nhanh. Điều này làm gia tăng nguy cơ đứa trẻ sinh ra mắc bệnh tim mạch hoặc thận.

Ngoài ra, một số thai phụ có tiền sử sảy thai hay dưỡng thai dài hạn trong lần mang thai sau. Trên thực tế, sảy thai do nhiều nguyên nhân. Nếu tế bài nhau thai sinh trưởng không tốt, người mẹ có nằm dưỡng thai suốt ngày, phôi thai cũng không thể phát triển bình thường. Sảy thai vẫn xảy ra.

An thai - phải làm cho đúng cách

Bác sĩ Hoàng Thị Diễm Tuyết, bệnh viện phụ sản Từ Dũ cho biết: "Việc thai phụ nằm suốt trên giường có thể ảnh hưởng xấu tới chức năng tiêu hóa. Trong thai kỳ, các nội tiết tố do nhau thai tiết ra có thể gây ức chế đối với chức năng tiêu hóa, tăng sự chèn ép đối với tử cung nên thai phụ thường như nôn ói, chán ăn, táo bón.... Nếu nằm một chỗ trong thời gian dài, các triệu chứng này sẽ càng thêm nghiêm trọng".

"Nằm lâu cũng khiến tuần hoàn máu chậm lại. Sức đề kháng của cơ thể suy giảm, máu dễ đóng vón.... Trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn tới tử vong cho thai phụ. Hơn nữa, do không vận động nhiều, chức năng vận động của chân, tay thai phụ yếu đi, đi lại sẽ khó khăn".

Như vậy, không phải thai phụ nào cũng cần đến giải pháp an thai. Việc an thai chỉ có ý nghĩa thật sự đối với những người có tiền sử sảy thai, dọa sảy thai hoặc thai có vấn đề bất thường. Chuyện áp dụng các phương pháp an thai như nằm một chỗ, tẩm bổ quá mức là những quan niệm sai lầm, có thể gây hại cho bà mẹ lần thai nhi.

Cách an thai tốt nhất là người mẹ luôn giữ tinh thần thoải mái, chế độ ăn hợp lý, gồm đầy đủ chất dinh dưỡng như axit folic, canxi, chất sắt, vitamin... Thai phụ cần nghỉ ngơi, vận động hợp lý, tập thể dục nhẹ nhàng, tránh nằm hoặc ngồi một chỗ quá lâu.

Ngoài ra, thuốc an thai chỉ cần thiết với thai phụ trong trường hợp cấp bách. Khi bắt buộc phải sử dụng thuốc, bạn phải có sự chỉ dẫn về liều lượng cũng như những chỉ định khác của bác sĩ điều trị. Việc lạm dụng thái quá các bài thuốc an thai, dù là thuốc bổ cũng có thể phản tác dụng.

Theo Tiếp thị & Gia đình