Các dưỡng chất cần thiết cho não đó là: chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin và khoáng chất.

Dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là trong thai kỳ và những năm đầu tiên có vai trò vô cùng quan trọng để giúp não phát triển và hoạt động tốt. Chất đạm là nguồn cung cấp acid amin là các chất dẫn truyền thần kinh. Chất đạm có nhiều trong thịt, cá, trứng, sữa, đậu nành và các loại đậu khác.

Chất béo là nguồn năng lượng thiết yếu cho sự tăng trưởng và phát triển của hệ thần kinh. Tham gia vào cấu trúc của màng tế bào thần kinh và chiếm 60% cấu trúc não.

Các chất béo đặc biệt cần thiết cho não là omega-3, có nhiều trong các loại cá: cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá trích, cá ba sa..., và omega-6, có nhiều trong hạt mè, hạt hướng dương, hạt bí đỏ. Phospholipid có nhiều trong lòng đỏ trứng và thịt nội tạng. Cholin có nhiều trong lòng đỏ trứng, nước nho, bơ đậu phộng, gan, bông cải...

Não tiêu thụ rất nhiều năng lượng và bột đường chính là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu cho hoạt động của não. Chất bột đường là thực phẩm không thể thiếu trong bữa ăn hằng ngày. Nên hạn chế các loại đường hấp thu nhanh vào máu như nước ngọt, bánh kẹo, thức uống có đường. Nên ăn các loại đường hấp thu chậm như cơm gạo lứt, bánh mì nâu, khoai củ, trái cây sẽ tốt hơn.

Vitamin và khoáng chất cũng là những chất cần thiết cho các hoạt động của cơ thể, nhất là não bộ. Trong đó quan trọng là vitamin B1, B5, B6 có nhiều trong ngũ cốc nguyên hạt và các loại rau.

Vitamin B9 (acid folic) có nhiều trong rau lá xanh đậm, các loại hạt, bông cải, cam, bưởi, lòng đỏ trứng.
Vitamin B12 có nhiều trong thịt, cá, trứng, sữa.
Kẽm có nhiều trong hàu, sò, cá và các loại hạt.
Sắt: sắt là khoáng chất cần thiết để tạo máu.

Trẻ bị thiếu máu sẽ dễ bị mệt mỏi, buồn ngủ trong giờ học, kém tập trung, trí nhớ giảm sút... Chất sắt có nhiều trong huyết, gan, thịt, cá, các loại rau lá xanh như rau dền, bồ ngót và các loại đậu; Iốt có nhiều trong tảo, các loại hải sản.

Cần sử dụng muối iốt trong chế biến thức ăn hằng ngày của gia đình là cách bổ sung iốt tốt và hiệu quả nhất.

Bác sĩ Huỳnh Kim Chi
Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM