Chuẩn bị tâm lý cho trẻ lần đầu đến trường
Lần đầu tiên trẻ đi học, cha mẹ phải chuẩn bị rất nhiều thứ cho trẻ.
Nhưng có một thứ rất quan trọng lại hay bị bỏ quên hoặc xem nhẹ: Đó chính là chuẩn bị tâm lý cho trẻ trước khi đến trường.
Sự thay đổi giữa môi trường gia đình và trường học có tác động không nhỏ tới tâm lý trẻ.
Có thể nhận thấy một cách rõ ràng là về mặt cảm xúc, các bé ở tuổi mẫu giáo còn phụ thuộc nhiều vào người lớn. Khi đến trường mẫu giáo, đối diện với khung cảnh xa lạ, nề nếp sinh hoạt mới, người chăm sóc mới cùng với việc xa cha mẹ thường để lại cho bé những dấu ấn không dễ chịu chút nào.
Còn với trẻ bắt đầu đi học lớp một, các em phải mặc đồng phục, phải tập trung chú ý trên giờ học lâu hơn, về nhà phải làm bài tập, bị áp lực điểm số… Rồi lớp học, sân chơi ở trường không phải khi nào cũng thoáng mát, nhà vệ sinh xa lớp học, nhiều trẻ nhịn tiêu tiểu sẽ gây cho các em những khó chịu nhất định... Đó là chưa kể nhiều khi ở nhà, cha mẹ kỳ vọng cao ở con cái, mà không tính đến tâm trạng cũng như sức khỏe của con mình. Đó là những lý do làm bé có thể bị "sốc tâm lý" ở giai đoạn đầu đi học.
Những nguy cơ, hiện tượng nào hay xảy ra cho trẻ trong giai đoạn này:
Với các bé học mẫu giáo: Trẻ hay khóc, nôn ói, biếng ăn, ngủ không ngon giấc và sụt cân. Chứng sợ xa cha mẹ cũng khiến nhiều trẻ có những biểu hiện rối loạn giấc ngủ như ngủ mơ, nói sảng hay rối loạn tiểu tiện như đái dầm hay nín tiểu…
Với trẻ học lớp 1: Môi trường gia đình và học đường có sự khác biệt rõ ràng hơn, thời gian vui chơi ít hơn, giờ giấc sinh hoạt nghiêm khắc và các áp lực bài vở, điểm số có thể khiến trẻ chán học, ảnh hưởng xấu tới khả năng tiếp thu. Ấn tượng về những ngày đi học đầu tiên rất quan trọng, nó có thể làm cho bé thoải mái, thích trường lớp, bạn bè, nhưng cũng có thể làm cho bé buồn, ghét và sợ trường học. Điều này phụ thuộc trước hết vào sức khỏe, tính cách, khả năng thích ứng của bản thân và vào sự hỗ trợ của người thân.
Cha mẹ nên làm cầu nối để giúp trẻ vượt qua khủng hoảng tâm lý và nhanh chóng thích nghi với môi trường mới.
Với trẻ học mầm non:
• Phải xa cha mẹ là điều khiến bé lo lắng nhất. Vậy, bạn hãy cùng con làm quen với trường học, bạn bè, tạo cho bé sự thích thú về môi trường mới như cùng con đến tham quan trường, kể cho con nghe những điều hấp dẫn như: con sẽ có bạn để chơi trò bác sĩ, có cô giáo dạy con múa hát…
• Một mẹo nhỏ nữa là bạn cùng con đếm ngược thời gian để tạo hứng thú cho ngày đầu đến trường.
• Trong 1, 2 tuần lễ đầu, hãy cùng vào lớp với con khoảng 30 phút. Nếu con bạn quá nhút nhát, nên gửi bé nửa buổi trong thời gian đầu để bé quen dần với việc không có người thân bên cạnh.
Đối với trẻ học lớp 1:
• Cha mẹ hãy cùng con đi mua sắm cặp, đồng phục mới, sách vở, cùng con bao tập sách, viết nhãn vở để làm cho bé hào hứng với việc học.
• Để con tự chọn và trang trí góc học tập.
• Cho con dán chữ cái, dán số lên bàn.
• …
Tất cả những việc tưởng như nhỏ ấy sẽ làm cho bé ý thức về việc đi học và chuẩn bị về mặt tâm lí hơn.
Một điều nữa, cha mẹ nên tập cho con ý thức tự lập từ khi còn nhỏ. Con chúng ta nếu không có thói quen tự phục vụ thường bị stress khi không có cha mẹ ở bên. Để tránh điều đó, bạn cần dạy con thói quen tự lập, như tự mặc quần áo, tự đi vệ sinh, tập cho con ăn thức ăn đa dạng, sử dụng thìa, đũa.
Để trẻ không bị sốc về mặt tâm lý khi đến lớp lần đầu tiên, cha mẹ nên chuyện trò nhiều và làm sao thu hút sự háo hức của trẻ khi được đến trường.
Tâm lý ổn định là yếu tố rất quan trọng giúp trẻ tự tin hơn khi chơi, khi làm quen với môi trường cộng đồng.
Ngoài bố mẹ, cần có sự quan tâm của thầy cô và nhà trường.
Khi trẻ thay đổi môi trường học tập, đặc biệt là giai đoạn bắt đầu đến trường, cũng là lần đầu tiên trẻ tiếp xúc với môi trường mới. Lúc này trẻ phải xa cha mẹ, gặp thầy cô mới, bạn bè xa lạ, cộng với điều kiện học tập tạo cho trẻ nhiều áp lực.
Theo các nhà tâm lý, trong giai đoạn này các bậc phụ huynh, thầy cô giáo cần đặc biệt quan tâm đến cảm xúc của trẻ. Điều chỉnh kịp thời những “rào cản” tâm lý, giúp trẻ có môi trường học tập tốt để phát triển một cách toàn diện.
Trường mầm non cao cấp BibiHome
(ảnh sưu tầm)
Nhưng có một thứ rất quan trọng lại hay bị bỏ quên hoặc xem nhẹ: Đó chính là chuẩn bị tâm lý cho trẻ trước khi đến trường.
Sự thay đổi giữa môi trường gia đình và trường học có tác động không nhỏ tới tâm lý trẻ.
Có thể nhận thấy một cách rõ ràng là về mặt cảm xúc, các bé ở tuổi mẫu giáo còn phụ thuộc nhiều vào người lớn. Khi đến trường mẫu giáo, đối diện với khung cảnh xa lạ, nề nếp sinh hoạt mới, người chăm sóc mới cùng với việc xa cha mẹ thường để lại cho bé những dấu ấn không dễ chịu chút nào.
Còn với trẻ bắt đầu đi học lớp một, các em phải mặc đồng phục, phải tập trung chú ý trên giờ học lâu hơn, về nhà phải làm bài tập, bị áp lực điểm số… Rồi lớp học, sân chơi ở trường không phải khi nào cũng thoáng mát, nhà vệ sinh xa lớp học, nhiều trẻ nhịn tiêu tiểu sẽ gây cho các em những khó chịu nhất định... Đó là chưa kể nhiều khi ở nhà, cha mẹ kỳ vọng cao ở con cái, mà không tính đến tâm trạng cũng như sức khỏe của con mình. Đó là những lý do làm bé có thể bị "sốc tâm lý" ở giai đoạn đầu đi học.
Những nguy cơ, hiện tượng nào hay xảy ra cho trẻ trong giai đoạn này:
Với các bé học mẫu giáo: Trẻ hay khóc, nôn ói, biếng ăn, ngủ không ngon giấc và sụt cân. Chứng sợ xa cha mẹ cũng khiến nhiều trẻ có những biểu hiện rối loạn giấc ngủ như ngủ mơ, nói sảng hay rối loạn tiểu tiện như đái dầm hay nín tiểu…
Với trẻ học lớp 1: Môi trường gia đình và học đường có sự khác biệt rõ ràng hơn, thời gian vui chơi ít hơn, giờ giấc sinh hoạt nghiêm khắc và các áp lực bài vở, điểm số có thể khiến trẻ chán học, ảnh hưởng xấu tới khả năng tiếp thu. Ấn tượng về những ngày đi học đầu tiên rất quan trọng, nó có thể làm cho bé thoải mái, thích trường lớp, bạn bè, nhưng cũng có thể làm cho bé buồn, ghét và sợ trường học. Điều này phụ thuộc trước hết vào sức khỏe, tính cách, khả năng thích ứng của bản thân và vào sự hỗ trợ của người thân.
Cha mẹ nên làm cầu nối để giúp trẻ vượt qua khủng hoảng tâm lý và nhanh chóng thích nghi với môi trường mới.
Với trẻ học mầm non:
• Phải xa cha mẹ là điều khiến bé lo lắng nhất. Vậy, bạn hãy cùng con làm quen với trường học, bạn bè, tạo cho bé sự thích thú về môi trường mới như cùng con đến tham quan trường, kể cho con nghe những điều hấp dẫn như: con sẽ có bạn để chơi trò bác sĩ, có cô giáo dạy con múa hát…
• Một mẹo nhỏ nữa là bạn cùng con đếm ngược thời gian để tạo hứng thú cho ngày đầu đến trường.
• Trong 1, 2 tuần lễ đầu, hãy cùng vào lớp với con khoảng 30 phút. Nếu con bạn quá nhút nhát, nên gửi bé nửa buổi trong thời gian đầu để bé quen dần với việc không có người thân bên cạnh.
Đối với trẻ học lớp 1:
• Cha mẹ hãy cùng con đi mua sắm cặp, đồng phục mới, sách vở, cùng con bao tập sách, viết nhãn vở để làm cho bé hào hứng với việc học.
• Để con tự chọn và trang trí góc học tập.
• Cho con dán chữ cái, dán số lên bàn.
• …
Tất cả những việc tưởng như nhỏ ấy sẽ làm cho bé ý thức về việc đi học và chuẩn bị về mặt tâm lí hơn.
Ảnh: Bibihome
Một điều nữa, cha mẹ nên tập cho con ý thức tự lập từ khi còn nhỏ. Con chúng ta nếu không có thói quen tự phục vụ thường bị stress khi không có cha mẹ ở bên. Để tránh điều đó, bạn cần dạy con thói quen tự lập, như tự mặc quần áo, tự đi vệ sinh, tập cho con ăn thức ăn đa dạng, sử dụng thìa, đũa.
Để trẻ không bị sốc về mặt tâm lý khi đến lớp lần đầu tiên, cha mẹ nên chuyện trò nhiều và làm sao thu hút sự háo hức của trẻ khi được đến trường.
Tâm lý ổn định là yếu tố rất quan trọng giúp trẻ tự tin hơn khi chơi, khi làm quen với môi trường cộng đồng.
Ngoài bố mẹ, cần có sự quan tâm của thầy cô và nhà trường.
Khi trẻ thay đổi môi trường học tập, đặc biệt là giai đoạn bắt đầu đến trường, cũng là lần đầu tiên trẻ tiếp xúc với môi trường mới. Lúc này trẻ phải xa cha mẹ, gặp thầy cô mới, bạn bè xa lạ, cộng với điều kiện học tập tạo cho trẻ nhiều áp lực.
Theo các nhà tâm lý, trong giai đoạn này các bậc phụ huynh, thầy cô giáo cần đặc biệt quan tâm đến cảm xúc của trẻ. Điều chỉnh kịp thời những “rào cản” tâm lý, giúp trẻ có môi trường học tập tốt để phát triển một cách toàn diện.
Trường mầm non cao cấp BibiHome
|
Bé sợ... đến lớp
Trước đây nếu đang ngủ, mẹ thức dậy đánh răng rửa mặt để đến lớp là bé vùng dậy ngay lập tức. Bây giờ, sau gần hai tháng đi học hè, bé bắt đầu có dấu hiệu muốn “trốn học”. Sáng nào cũng vậy, mẹ phải dùng đủ “mưu” mới “nhử” được Khoai ra khỏi giường. Khoai đánh răng rửa mặt, đi ăn sáng với mẹ rất vui vẻ. Nhưng lúc mẹ đưa vào lớp thì không ngày nào là không khóc. Mẹ nghĩ, chắc tại Khoai thất vọng vì ở lớp không vui vẻ như Khoai tưởng tượng lúc đầu. Khoai sẽ phải làm quen với nề nếp tập thể và sự nghiêm khắc của cô giáo nên bố mẹ nghĩ rằng, dần dần cháu sẽ quen. Vậy nhưng, một hôm Khoai phản ứng quyết liệt không chịu lên lớp. Khoai gào khóc, không chịu xuống xe và nói: Con không đi lớp nữa đâu. Mẹ không còn cách nào khác là bế thốc cháu vào lớp. Chuyên gia tư vấn cho rằng, tâm lý “sợ lớp” là hiện tượng phổ biến đối với trẻ ở tuổi bắt đầu đi mẫu giáo và vào lớp một. Tuy nhiên, hiện tượng “sợ lớp” một cách thái quá của bé Khoai thì không thể coi thường. Nếu bố mẹ không kịp thời tìm hiểu nguyên nhân mà dẫn đến tình thế “bắt ép” cháu vào lớp thì cháu sẽ rơi vào những rối loạn về tâm lý, nếu nặng sẽ bị stress và trầm cảm. Do cháu không tìm thấy niềm vui khi đến lớp, hoặc do cách giáo dục của cô giáo chưa đúng cách khiến cho cháu sợ hãi. Do vậy, bố mẹ phải tìm hiểu kỹ cách giáo dục của cô giáo với con mình có vấn đề gì không. Nếu cách giáo dục có vấn đề như trên thì cần góp ý, trao đổi với cô giáo. Với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo, tình yêu thương của cô giáo với trẻ là vấn đề quan trọng nhất. Do vậy, các bậc cha mẹ cần phải dành thời gian để nói chuyện với giáo viên của con, vừa là để hiểu con, vừa là dịp để tăng cường sự phối hợp trong giáo dục trẻ giữa cô giáo và bố mẹ. Theo Giadinh.net |