Hôm qua, trên đường trở về nhà, cô con gái lên 5 của tôi tỏ ra rất bất bình, vì "các chú công nhân đã cắt trụi hết cả cành cây trên phố nhà mình". Tôi nói với cháu rằng là để đề phòng tai nạn trong mùa mưa bão. "Giống như cảnh thiên tai trong chương trình thời sự hả mẹ?" Tôi gật đầu, tiếc rằng trẻ con bây giờ đã sớm phải làm quen với thiên tai, nhân hoạ.

Thật vậy, trong giờ xem tin tức, những hình ảnh đáng sợ được chiếu đi chiếu lại trên TV. Xen kẽ với những cơn sóng thần, lũ lụt là những cảnh chiến tranh, máu rơi đạn nổ. Trong tâm trí non nớt của con trẻ, tất yếu sẽ bật lên câu hỏi : "Những cảnh đó có xảy đến với gia đình mình không hả mẹ?"

Bài học về lòng nhân ái

Là cha mẹ, trước câu hỏi của con, bạn phân vân không biết mình sẽ nói gì và nói như thế nào cho con được yên lòng. Làm sao trấn an trẻ khi ngay tự thâm tâm bạn cũng thấy bi quan trước những thông tin hàng ngày về thiên tai, chiến tranh và tệ nạn xã hội? Chắc chắn việc đầu tiên cần làm là bạn sẽ khẳng định niềm hạnh phúc và sự may mắn vì con cái và gia đình vẫn sống yên ổn bên nhau trong ngôi nhà ấm cúng. Rồi sau đó, hãy dùng những hình ảnh để dạy cho các con bài học về tình thương, về lòng trắc ẩn.

Theo các nhà chuyên môn, một khi trẻ con đã nhìn thấy những cảnh thương tâm và khổ đau, cha mẹ cần hỏi han để biết chúng nghĩ thế nào, cảm giác ra sao trước những hình ảnh đó - càng sớm càng tốt. Hỏi han ở đây có nghĩa là trả lời các câu hỏi của chúng, nói về những chuyện đang xảy ra, đặt những câu hỏi để chúng trả lời và suy nghĩ về cảm giác của chúng. Hãy giải thích và trả lời theo quan niệm khoa học những câu hỏi của con cái. Bạn cần dùng ngôn ngữ thích hợp với lứa tuổi của chúng khi nói những gì bạn biết về thiên nhiên có thể tạo ra sóng biển, giông bão, cuồng phong, núi lửa hoặc bất cứ một thiên tai nào.

Hãy nói một cách thực tế. Bạn có thể dùng sách vở, tạp chí chỉ để hỗ trợ cho lời nói của mình. Bên cạnh đó, hãy nói với con về hậu quả của thiên tai, về những thiệt hại do thiên tai gây ra cho thiên nhiên và con người. Đây là thời điểm tốt để gieo vào đầu óc con một ý niệm về sự liên hệ giữa nguyên nhân và hậu quả.

Tuy nhiên, nên giới hạn những điều bạn nói với những gì trẻ thấy trên TV hoặc trong phạm vi câu hỏi của trẻ. Đưa ra quá nhiều dữ kiện cùng một lúc, vào thời điểm này có thể làm trẻ càng thêm lo sợ. Mục tiêu ở đây là ngắn gọn, chính xác, trả lời đúng những gì trẻ muốn được biết.

Thay vì để mặc trẻ con tìm hiểu và tưởng tượng (một cách sai lầm), bạn hãy thu thập tin tức, bổ túc kiến thức của mình bằng những sự kiện thực tế rồi sau đó giải thích với con.

Nghĩ gì thế con yêu?

Bạn cũng cần chú ý đến cảm xúc của con vì chúng đang chứng kiến hàng loạt các cảm xúc khác nhau qua màn ảnh truyền hình. Khi thấy con đang đồng cảm với những hình ảnh, sự kiện trên TV, hãy hỏi để chúng được nói lên cảm xúc của mình.

Bạn có thể nói, "con buồn khi thấy những điều đó, con sợ những điều đó sẽ xảy ra với chúng ta phải không?" Trẻ con khao khát được người khác nhận biết cảm giác của mình và đây là thời điểm tốt để thoả mãn khao khát của chúng. Đó cũng là một cách rất tốt để bạn dạy con về các từ vựng chỉ cảm xúc mà chúng có thể sử dụng suốt đời.

Trong khi giải thích về thiên tai, nhân hoạ, bạn cần khuyến khích con tìm người giúp đỡ. Thông thường, trong trường hợp xảy ra một thiên tai hay sự cố, sẽ có nhiều người giúp đỡ, trong các vai trò khác nhau. Hãy chỉ ra cho con thấy những người đó là ai để khi bản thân gặp bất trắc, rắc rối, chúng sẽ biết cách tìm người giúp đỡ.

Họ hiện diện khắp nơi, trong trường học, giữa sân chơi, trong siêu thị và trên đường phố, trong trường hợp bị hỏng xe...Hãy tập cho con cách tìm kiếm người giúp đỡ và nói với trẻ, trong trường hợp, họ sẽ sẵn sàng ra tay cứu giúp.

Hãy thảo luận trước với con về cách gia đình có thể trở thành người giúp đỡ trong trường hợp xảy ra thiên tai với người khác. Chẳng hạn gia đình có thể tặng tiền, tặng quà, hiến mắu, góp lời cầu nguyện, gửi thư an ủi...

Nói tóm lại, hãy để trẻ chứng kiến nỗi đau và bày tỏ tình thương bằng hành động.

( Theo Tin Tức )