Nguyên nhân trẻ không lên cân suốt nhiều tháng được BS. Nguyễn Thanh Sang nêu ra đã khiến rất nhiều mẹ Việt bất ngờ và lo lắng.
Mới đây, bác sĩ Nguyễn Thanh Sang - công tác tại Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố (TP. Hồ Chí Minh) đã có bài viết hiện đang nhận được rất nhiều sự quan tâm, phân tích lý do vì sao trẻ không lên cân suốt nhiều tháng. Bởi đây cũng chính là vấn đề nan giải đối với rất nhiều bà mẹ Việt, thậm chí là nỗi sợ hãi khôn nguôi khi nuôi con.
Bác sĩ Nguyễn Thanh Sang là một trong những bác sĩ Nhi khoa được nhiều người yêu mến và tin tưởng.
Trẻ bú sữa mẹ, tại sao vẫn chậm phát triển, không lên cân?
Bắt đầu bằng câu chuyện về một em bé không lên câu qua nhiều tháng liên tiếp, đến nỗi từ một bé đạt chuẩn phát triển lúc 6 tháng với cân nặng 7,5kg cuối cùng chạm mốc suy dinh dưỡng nhẹ (-2SD) khi được 10 tháng với cân nặng không đổi là 7,5kg.
Suốt quãng thời gian này, bé có những dấu hiệu như: không tăng cân, biếng ăn, gắt gỏng, chậm phát triển... Sau khi trực tiếp thăm khám cho bệnh nhi, bác sĩ Nguyễn Thanh Sang đã xác định nguyên nhân ban đầu là do thiếu máu thiếu sắt, lần kiểm tra trước đó ở mốc 6 tháng bé gặp vấn đề này.
Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra ở đây là tại sao giai đoạn từ 0-6 tháng tuổi bé phát triển bình thường nhưng tình trạng thiếu máu, thiếu cân nặng lại xảy ra vào 10 tháng và điều bất ngờ nằm trong câu trả lời của chính người mẹ khi khẳng định con chỉ bú mẹ, lười ăn dặm và cũng không uống sữa ngoài.
Lý do khiến nhiều người không khỏi băn khoăn là bởi, chúng ta vẫn thường nghe câu "sữa mẹ là lựa chọn tốt nhất cho trẻ", song trong trường hợp này, rõ ràng bé chỉ bú sữa mẹ nhưng lại xảy ra tình trạng như trên.
Theo đó, BS. Nguyễn Thanh Sang cho rằng, nguyên nhân là do hàm lượng sắt trong sữa mẹ rất thấp. Vì thế dẫn tới tình trạng thiếu máu, thiếu sắt ở bé gây ra các biểu hiện: không tăng cân, biếng ăn, gắt gỏng, chậm phát triển.
"Nhìn vào bảng thành phần của sữa mẹ:
1 là sữa mẹ có kháng thể (IgA, IgG...) giúp bảo vệ cho trẻ, đặc biệt trong 6 tháng đầu đời và cũng là nguyên nhân giúp sữa mẹ khác với các sữa công thức hiện nay trên thị trường. Mặc dù vậy, không thần thánh hóa sữa mẹ. Ai có sữa mẹ cứ cho con bú, nhưng nếu vì vấn đề sức khỏe không có cho con bú thì dùng sữa ngoài cũng chẳng sao. Yêu thương con hay không không đánh giá bằng việc có sữa hay không.
2 là sữa mà hầu như KHÔNG chứa sắt. Một lít sữa mẹ chỉ chứa 0.5 mg sắt thôi, trong khi, mỗi bé cần trung bình 1mg sắt mỗi kg cân nặng sau 6 tháng tuổi. Vậy bé bú bao nhiêu để đủ cho 1 bé 7.5kg? Chính xác là 15 lít sữa mẹ mới đủ.", BS. Nguyễn Thanh Sang viết.
Bảng thành phần của sữa mẹ. (Ảnh: FB Nguyễn Thanh Sang)
Lý giải thêm về tình trạng thiếu sắt trong sữa mẹ, BS. Nguyễn Thanh Sang cho biết, liên quan đến các vấn đề về sinh lý của phụ nữ đã gây ra điều này. Và cũng chính bởi điều này nên cơ thể phụ nữ rất cần sắt và càng cần bổ sung sắt khi đang mang thai, nếu không sẽ gây ra rất nhiều tác hại.
Cụ thể, BS. Nguyễn Thanh Sang nêu rõ: "Bản thân người phụ nữ vốn dĩ rất cần sắt vì sinh lý của phụ nữ vốn mất sắt hàng tháng theo chu kỳ nên mình từng có nhiều bài viết về vấn đề bổ sung sắt ở phụ nữ có thai. Việc người phụ nữ mang thai có thiếu máu do thiếu sắt sẽ làm tăng nguy cơ sinh non, băng huyết sau sanh, chuyển dạ kéo dài và trẻ ngạt trong chuyển dạ.
Sai lầm dinh dưỡng của mẹ bé đó chính là giai đoạn bé ăn dặm nhưng bé không hợp tác, cũng không chịu uống sữa công thức, chỉ thích ôm ti mẹ. Mẹ cũng không nỡ ép bé ăn hay uống sữa công thức, cứ cho con ôm ti mẹ tối đa. Mẹ bé kể là bé rất bám mẹ và rất gắt, hầu như lúc nào cũng đòi ôm ti mẹ. Nghĩa là sữa mẹ là nguồn thức ăn CHÍNH của con...
Và một đứa bé ăn dặm kém, chỉ bú mẹ thì sẽ thiếu cả năng lượng và sắt. Giai đoạn đầu, cơ thể con sẽ huy động lượng sắt dự trữ ở gan để bù lại. Nhưng dần dần, lượng sắt dự trữ này sẽ hết và bé sẽ thiếu máu thiếu sắt. Còn cân nặng thì đương nhiên sẽ chậm lên!"
Đây là lý do khiến nhiều trẻ em Việt ăn mãi không tăng cân
Làm sao để cải thiện tình trạng thiếu máu, thiếu sắt ở trẻ, giúp trẻ phát triển thể chất khỏe mạnh?
Cũng trong bài viết của mình trên trang cá nhân, BS. Nguyễn Thanh Sang không chỉ nêu rõ sai lầm của người mẹ trong câu chuyện đã kể trên mà còn tư vấn các giải pháp để thay đổi và cải thiện tình trạng chậm phát triển, không lên cân ở trẻ.
Cụ thể, BS. Nguyễn Thanh Sang khuyên mẹ em bé trên thực hiện các giải pháp sau:
"Chỉ bú mẹ vào buổi tối trước khi đi ngủ để tăng tình cảm mẹ con. Nếu trẻ bú chưa đủ có thể dặm thêm sữa công thức để đảm bảo bé no và ngủ thẳng giấc (Giấc ngủ rất quan trọng trong giai đoạn này).
Chọn loại sữa công thức mà con hợp tác nhất, sữa đắt hơn không có nghĩa tốt hơn, quan trọng là hợp.
Cố gắng cân bằng sữa mẹ: sữa công thức tỷ lệ 1:1.
Bổ sung sắt (liều điều trị).
Không cho bé bú trước khi ăn dặm khoảng 1-2 tiếng, để bé tự khám phá thức ăn và mẹ cũng nói chuyện với bé, giới thiệu từng món ăn với bé và xem phản ứng của con.
Gửi thêm một số tài liệu và website của Bệnh viện Nhi đồng để mẹ bé tham khảo cách tính năng lượng và một số thực đơn cho con."
Kết quả, sau 1 tháng áp dụng các biện pháp mà BS đã tư vấn, tình trạng thiếu máu của em bé đã được cải thiện rõ rệt và cân nặng bắt đầu có những dấu hiệu tích cực.
Cuối cùng, BS. Nguyễn Thanh Sang nhấn mạnh, sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng quan trọng nhất đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Hầu như không có loại sữa nào có thể thay thế được sữa mẹ. Tuy nhiên, cần phải hiểu rõ trong sữa mẹ có một số chất rất ít (sắt, vitamin D...) nên mẹ cần lưu ý bổ sung cho con khi bé bước qua giai đoạn ăn dặm.
Ngoài ra, đối với những trường hợp đang bước vào giai đoạn ăn dặm (từ 6 tháng tuổi trở đi) cần được quan tâm hơn về vấn đề cân bằng dinh dưỡng trong chế độ ăn, đồng thời tìm hiểu xem bản thân có đang sai sót gì trong chế độ nuôi con hay không để điều chỉnh kịp thời. Những sai lầm hay gặp của các bố mẹ khi cho trẻ ăn dặm thường là cho trẻ ăn quá ít chất béo, thiếu chất xơ, nhiều tinh bột, lượng nước trong chế độ ăn không đủ gây táo bón... khi chuyển qua ăn dặm.
Vài nét về tác giả:
Bác sĩ Nguyễn Thanh Sang, hiện đang công tác tại Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố (TP. Hồ Chí Minh) - người được biết đến với biệt danh "Bác sĩ yêu trẻ con" - là bác sĩ khá nổi tiếng trong ngành Nhi khoa.
Bác sĩ Sang thường chia sẻ nhiều phương pháp điều trị bệnh cho trẻ khoa học, đơn giản và dễ hiểu. Ngoài ra, trên trang cá nhân, bác sĩ cũng hay đăng tải các bài viết, thông tin về sai lầm khi chăm con nhiều bố mẹ mắc phải.
Nguồn Afamily