Written by Bác sĩ Nguyễn VĂn Lộc
Mar 27, 2008 at 05:15 PM

Với sự cộng tác của bác sĩ Nguyễn Văn Lộc, chuyên khoa nhi, hiện đang hành nghề tại miền Nam California, chương trình kỳ này chúng tôi mời quý vị phụ huynh tiếp tục tìm hiểu về các biện pháp xử trí đối với những triệu chứng thường gặp ở trẻ, và chế độ dinh dưỡng cần thiết theo từng gia đoạn cho trẻ dưới 1 tuổi.


Trà Mi: Xin được hỏi thăm bác sĩ về những triệu chứng thường gặp ở trẻ sơ sinh như biếng ăn, quấy khóc vào ban đêm, hoặc không lên cân.., giới chuyên môn có những lời khuyên như thế nào trước những trường hợp này?

Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc: Không lên cân là vấn đề cần phải để ý ngay. Các cháu phải lên cân, có thể tuần lên ít, tuần lên nhiều, nhưng nhất thiết phải lên cân. Nếu các cháu không lên cân, thường là có vấn đề.

Tôi đưa ra một con số tổng quát, trong 3 tháng đầu tiên, cứ mỗi tuần các cháu phải lên từ 6-8 ounce, một ounce khoảng chừng 30gram. Trong 3 tháng kế tiếp các cháu tăng cân hơi chậm hơn, khoảng 5-6 ounce/tuần.

Khi thấy cháu không lên cân, cần phải điều tra những điều đơn giản nhất như cách cho bú có đúng hay không. Có nhiều trường hợp núm vú của người mẹ không thích hợp cho cháu bú, hoặc những người mẹ sinh lần đầu tiên chưa có kinh nghiệm cho cháu bú. Cho cháu bú không đúng cách dẫn đến lượng sữa cung cấp cho các cháu không đầy đủ. Nhiều khi cho cháu bú thưa quá cũng làm cháu không lên cân.

Nếu cho cháu bú sữa bình, pha sữa có đúng cách hay không. Nhiều khi phụ huynh đọc chỉ dẫn không kỹ, pha nhiều nước quá khiến lượng calories cung cấp cho cháu không được đầy đủ.

Không lên cân là vấn đề cần phải để ý ngay. Các cháu phải lên cân, có thể tuần lên ít, tuần lên nhiều, nhưng nhất thiết phải lên cân. Nếu các cháu không lên cân, thường là có vấn đề. Tôi đưa ra một con số tổng quát, trong 3 tháng đầu tiên, cứ mỗi tuần các cháu phải lên từ 6-8 ounce, một ounce khoảng chừng 30gram. Trong 3 tháng kế tiếp các cháu tăng cân hơi chậm hơn, khoảng 5-6 ounce/tuần.

Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc Một nguyên nhân khác cũng có thể là do cháu dị ứng, phản ứng với sữa bình nên không lên cân. Có một số bệnh khiến cháu không lên cân như bệnh tim bẩm sinh, hay những bệnh về đường ruột. Tóm lại, một đứa bé sau 2 tuần lễ đầu vẫn không có dấu hiệu lên cân, phụ huynh nên đưa cháu đến bác sĩ càng sớm càng tốt.

Trà Mi: Cần cho trẻ bú sữa bao nhiêu lần một ngày thì được xem là vừa đủ?

Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc: Có hai trường hợp. Nếu bú sữa mẹ, thông thường trẻ bú theo nhu cầu, cho nên thường thấy trẻ bú nhiều hơn, đi tiêu nhiều hơn. Nếu dùng sữa công thức, trung bình nên cho trẻ bú cách khoảng 3 tiếng, vừa có lợi cho sự tiêu hoá của trẻ, vừa thuận tiện cho người mẹ.

Tuy nhiên, có nhiều cháu chừng 2 tiếng đã đòi bú, cho nên chúng ta cũng phải du di giữa sách vở và thực tế. Tóm lại, cách 3 tiếng cho trẻ bú một lần là tốt nhất, nhưng khi cháu đói đòi sữa quá thì cách 2 tiếng cũng không sao, hoặc giả cháu ngủ quên thì cách 4 tiếng cũng được.

Trà Mi: Đối với những trẻ cứ quấy khóc không chịu ngủ, cần phải xử trí như thế nào?

Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc: Mình phải phân biệt hai trường hợp, cháu quấy khóc thông thường và quấy khóc bất thường có nguyên nhân. Trường hợp đầu là do có cháu rất dễ, nhưng cũng có cháu tính tình hơi khó khăn nên hay quấy khóc. Đối với trường hợp này, ngoài quấy khóc ra, tình trạng sức khỏe của cháu bình thường, ăn uống bình thường, không có nóng sốt, thì không sao cả.

Nếu cháu quấy khóc liên quan đến việc đau đớn ở đâu, ho, sốt, hoặc không lên cân thì cần mang cháu đi khám sớm. Ngoài ra, ở trẻ sơ sinh từ 1-3 tháng cũng thường có hiện tượng quấy khóc dai dẳng, nghĩa là quá 3 tiếng/ngày và quá 3 ngày/tuần. Trường hợp này người ta không biết nguyên nhân. Tuy nhiên, ngoài việc quấy khóc mà cháu vẫn ăn uống bình thường và lên cân bình thường thì không sao. Triệu chứng này sẽ hết sau khi cháu được từ 3-4 tháng.

Trà Mi: Đối với những trẻ biếng ăn thì cần phải xử trí như thế nào?

Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc: Nuôi trẻ sơ sinh và ở độ tuổi 1-2 năm đầu tiên, quan trọng nhất là vấn đề lên cân của cháu. Kinh nghiệm cho thấy một số cha mẹ chủ quan, cứ thấy cháu không chịu ăn thì nghĩ là biếng ăn.

Hội nhi khoa Hoa Kỳ khuyên các cháu nên bú sữa mẹ trong 12 tháng đầu tiên. Nếu 100% sữa mẹ thì càng tốt. Nếu người mẹ phải đi làm, không thể cho bé bú sữa thường xuyên thì nên dung hoà giữa sữa mẹ và sữa công thức. Điều này cũng tốt. Khi cháu từ 6 tháng tuổi trở đi, chúng ta có thể bắt đầu cho cháu tập quen với những đồ ăn đặc.

Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc Thật sự, nhiều khi lượng sữa cháu bú đã đủ no rồi nên không bú được nữa. Nhiều khi trẻ chưa đói đã bắt trẻ ăn, nên trẻ không muốn ăn. Nếu đưa cháu đi khám đều đặn mà thấy cháu vẫn lên cân bình thường thì không cần lo ngại. Tuy nhiên, nếu cháu biếng ăn và lên cân không bình thường thì lúc đó cần tìm hiểu nguyên nhân để khắc phục.

Trà Mi: Xin bác sĩ hướng dẫn thêm về chế độ dinh dưỡng cho trẻ dưới 1 tuổi. Cần phải bổ sung những chất gì theo từng giai đoạn?

Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc: Hội nhi khoa Hoa Kỳ khuyên các cháu nên bú sữa mẹ trong 12 tháng đầu tiên. Nếu 100% sữa mẹ thì càng tốt. Nếu người mẹ phải đi làm, không thể cho bé bú sữa thường xuyên thì nên dung hoà giữa sữa mẹ và sữa công thức. Điều này cũng tốt. Khi cháu từ 6 tháng tuổi trở đi, chúng ta có thể bắt đầu cho cháu tập quen với những đồ ăn đặc.

Nếu cho cháu ăn đồ ăn đặc sớm quá, sau này có nguy cơ cháu bị dị ứng thức ăn nhiều hơn những cháu bắt đầu ăn đặc sau 6 tháng. Đồ ăn đặc bao gồm chất gạo, cereal, trái cây. Từ 7-8 tháng, có thể cho cháu ăn những chất thịt như thịt gà. 9 tháng tuổi, các cháu có thể ăn được lòng đỏ của trứng. Đến 12 tháng tuổi, cháu có thể ăn được nguyên cái trứng. Đồ ăn nên tán nhuyễn.

Sau 12 tháng, nên cho cháu uống các loại sữa whole milk, tức là sữa bò thông thường. Nếu sau 12 tháng cháu vẫn tiếp tục bú được sữa mẹ thì không sao, tuy lúc bấy giờ sữa mẹ không còn tốt như trong năm đầu. Lúc này, đồ ăn chính của các cháu sẽ là đồ ăn cứng, baby food, hoặc table food, tức ăn chung với gia đình, nhưng cần tán nhuyễn.

Trà Mi: Cuối cùng, xin bác sĩ một vài lời khuyên. Để giúp cho trẻ phát triển khoẻ mạnh về thể chất lẫn tinh thần, các bậc phụ huynh cần lưu ý những điều gì?

Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc: Tổng quát, một con người muốn phát triển khoẻ mạnh cần 3 yếu tố: tinh thần, dinh dưỡng, y khoa phòng ngừa. Đứa bé phải được lớn lên trong một gia đình có sự thương yêu của mọi người xung quanh. Sự gần gũi giữa người mẹ và cháu bé mới sinh rất quan trọng. Vấn đề dinh dữơng thì như tôi vừa trình bày.

Vấn đề thứ ba là y khoa phòng ngừa rất quan trọng. Mình không cần đợi khi cháu bị bệnh mới bắt đầu chữa. Quý vị cần mang cháu đi khám định kỳ, cân đo, chích ngừa đều đặn.

Một yếu tố khác trong vấn đề y khoa phòng ngừa mà các bậc phụ huynh ít để ý là tai nạn. Các cháu nên được để ý về vấn đề tai nạn nhất là vào thời điểm bắt đầu biết đi, biết chạy như bị phỏng, bị điện giựt, bị chết đuối trong hồ bơi...Đó là những điều các bậc phụ huynh cần lưu ý để giúp các cháu lớn lên một cách khoẻ mạnh.


nguồn: làm cha mẹ.com