|
Với trẻ bị tiêu chảy, ưu tiên số một là bù nước. Cứ sau mỗi lần đi tiêu, phải cho trẻ uống bù nước ngay. Với trẻ dưới 6 tháng, nếu còn bú mẹ thì cứ tiếp tục cho bú. Nếu bú bình thì cần pha loãng hơn (giảm nửa lượng sữa, giữ nguyên lượng nước), cho ăn ít nhất 3 giờ một lần.
Đây là cách điều trị tiêu chảy theo phác đồ của Tổ chức Y tế Thế giới. Để bù nước cho bệnh nhân, cần pha hỗn hợp Oresol với đúng 1 lít nước, cho uống dần dần. Nếu không mua được Oresol, có thể thay thế bằng cách pha một thìa cà phê (loại 5 cc) gạt muối và 8 thìa cà phê gạt đường cát trong 1 lít nước. Một lít nước dừa thêm một nhúm muối cũng có giá trị tương đương.
Các thức ăn phù hợp với trẻ là:
- Cháo muối: Nấu cháo với 1 nắm gạo, 2 bát nước và 1 nhúm muối. Cháo này có tác dụng tương tự như dung dịch muối đường Oresol. Phải cho trẻ ăn cả nước lẫn cái và chỉ xem đó là biện pháp bù lại lượng nước đã mất chứ không xem là một bữa ăn.
- Cháo ăn liền: Chỉ cần thêm một ít nước sôi là có được một chén cháo + muối.
- Cháo cà rốt: Chuẩn bị 30 g cháo ăn liền (tương đương với 1 nắm gạo), 30 g cà rốt (nguyên vỏ, rửa sạch, xắt nhỏ), 1 thìa cà phê nước mắm, 2 lát gừng, nấu thành cháo. Cháo này chứa chất pectin, giúp phân mau chặt, muối (trong nước mắm) và gừng có tác dụng làm "ấm bụng", mau cầm tiêu chảy hơn.
Từ ngày thứ hai, có thể cho trẻ ăn cháo gà. Giáo sư Molla, chuyên viên Trung tâm Chống tiêu chảy Quốc tế đóng ở Bangladesh, cho biết, cháo thịt gà băm nhỏ có tác dụng tốt trong quá trình điều trị tiêu chảy.
Khi hết tiêu chảy, cho trẻ ăn bình thường trở lại, có nghĩa là khẩu phần vẫn gồm đủ 4 loại dinh dưỡng (bột, đường, chất béo, đạm), vitamin và muối khoáng. Thức ăn phải được nấu chín, mềm, nhừ, dễ tiêu, ưu tiên các loại thực phẩm giàu chất xơ. Với rau và trái cây, chọn loại có màu sẫm.
Nếu trẻ tiêu chảy quá 2 ngày, ngoài việc cho ăn uống bình thường như trước khi bị bệnh, nên tăng thêm số bữa ăn và chất lượng mỗi bữa để giúp trẻ mau lại sức. Tỷ trọng giữa các chất đạm-béo-bột đường là 1/1/4-5.
Có thể dùng "kẹo bổ dinh dưỡng" để giúp trẻ mau lại sức, cách làm như sau: Lấy 1 hộp sữa đặc có đường, 130 g sữa bột béo, 1 thìa cà phê vun (5 g) bột ca cao nguyên chất. Tất cả trộn đều (có thể không cần thêm nước) rồi chưng cách thủy trong nửa giờ, cất trong tủ lạnh để cho trẻ ăn thêm trong vòng 4 ngày (mỗi ngày 133 g).
BS Nguyễn Lân Đính, Sức Khỏe & Đời Sống
|