Cháo cúc hoa, canh đậu xanh - bí đỏ, nước dưa hấu, gỏi giá đậu xanh... là các món ăn làm mát, rất có lợi cho những người mắc các chứng bệnh do hỏa nhiệt, nhất là vào mùa hè.
Các chứng mặt đỏ, mắt đỏ, môi khô, nướu sưng, nước mũi vàng đặc, cổ họng khô đau, miệng lưỡi lở loét, tâm phiền mất ngủ, ăn nhiều dễ đói, đại tiện táo bón, tiểu tiện vàng đậm… thuộc chứng hỏa nhiệt nội thịnh. Có thể dùng các món ăn bài thuốc thanh nhiệt tả hỏa như sau:
Cháo cúc hoa: Rất tốt cho người chóng mặt, đau đầu do cao huyết áp. Cách làm: Cúc hoa 15 g bỏ cuống, phơi khô tán bột; gạo 100 g nấu cháo, cho bột cúc hoa vào nấu trong giây lát, ăn mỗi sáng và chiều.
Trà lá tre - mã đề: Lá mã đề 10 g, lá tre 10 g, cam thảo sống 10 g. Sắc uống (bỏ bã), thêm đường trắng vừa đủ, uống thay trà, mỗi ngày nấu 1 lần. Thích hợp cho người bệnh tâm phiền, miệng lưỡi lở loét, tiểu ngắn, buốt đau.
Khổ qua xào thịt lát: Khổ qua (mướp đắng) 250 g, thịt nạc 150 g, gia vị vừa đủ. Khổ qua cắt lát mỏng, sau khi xát với muối rửa sạch, thịt heo cắt lát mỏng, thêm rượu, muối, bột năng trộn lẫn để ướp. Trong chảo nóng cho gừng lát phi thơm, thêm thịt lát xào đến ngả màu, đổ vào khổ qua, sôi lên nêm gia vị. Dùng cho chứng mắt đỏ sưng đau do can hỏa thịnh vượng.
Cháo thạch cao: Thạch cao sống 100 g, gạo 50 g. Nấu thạch cao, bỏ bã lấy nước, dùng nước thạch cao cùng gạo nấu cháo. Dùng cho các chứng phát sốt, miệng khát, nhiều mồ hôi, đau đầu, đau răng, suyễn cấp, tiểu gắt… do vị nhiệt.
Cao hạnh nhân - mật ong: Hạnh nhân 30 g, cam thảo 10 g, mật ong tươi 120 g, nước 200 ml. Hạnh nhân lột vỏ, thêm 2 lít nước nấu, bỏ bã, rồi thêm mật ong, cam thảo, hỗn hợp này lại cho vào nồi đất (với lửa nhỏ) nấu thành cao. Mỗi lần 10 g, ngày 2 lần. Dùng cho chứng ho suyễn, táo bón.
Nước dưa hấu: Dưa hấu 1 quả bỏ hột lấy ruột, dùng vải mùng vắt lấy nước, uống tùy thích. Thích hợp cho người phiền khát do thử nhiệt (say nắng).
Gỏi giá đậu xanh: Giá đậu xanh 400 g, muối, đường trắng, bột nêm vừa đủ, rượu 5 g, dầu mè 10 g. Giá đậu xanh rửa sạch, cho vào nước sôi trụng qua, dội qua nước lạnh, để ráo nước cho vào thau. Tất cả các gia vị nêu trên cho vào bát, sau khi trộn đều, rưới lên mặt giá đậu xanh thì hoàn tất. Món ăn thích hợp cho các chứng thử nhiệt phiền khát, thủy thũng, ung nhọt sưng đau, tiểu dắt buốt không thông.
Cháo đậu xanh: Đậu xanh 50 g, gạo 100 g, nước 600 ml. Đậu xanh rửa sạch, dùng nước nóng ngâm nở, gạo vo sạch, cùng cho vào nồi, sau khi thêm nước sôi, chuyển lửa nhỏ nấu đến đặc, thích hợp ăn khi nguội, ngày 2-3 lần. Dùng cho các chứng thử nhiệt phiền khát, ung nhọt sưng đau, ngộ độc thức ăn và ngộ độc phụ tử, ba đậu, thuốc trừ sâu…
Canh đậu xanh - bí đỏ: Đậu xanh 50 g, bí đỏ 0,5 kg, muối ăn lượng vừa đủ. Đậu xanh vo sạch để ráo nước, thêm một ít muối trộn đều, sau khi ngâm 3 phút dùng nước dội sạch lại. Bí đỏ gọt vỏ, ruột bí dùng nước rửa sạch, cắt lát vuông 2 cm. Đổ 0,5 lít nước vào nồi, sau khi nấu sôi cho đậu xanh vào, 2 phút sau thêm một ít nước nguội, cho sôi lại, thêm bí rợ, đậy nắp nấu 30 phút bằng lửa nhỏ, nêm ít muối thì ăn. Thích hợp cho các chứng trúng thử tâm phiền, mình nóng miệng khát, nước tiểu vàng, hay choáng váng, mất sức...
Trà muối nhạt: Trà xanh 10 g, muối ăn 5 g, cùng hãm với nước sôi, uống nhiều lần. Có tác dụng bù nước giải khát, giải nhiệt trừ phiền, thanh thử giảm nhiệt.
(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)