Bạn có thể làm cho môn thể thao một kinh nghiệm tích cực cho con em mình bằng cách hiểu biết các nguyên nhân gây chấn thương thể thao và làm cách nào để điều trị và ngăn ngừa nó. Phát biểu bởi tiến sĩ Yegappan M từ khoa phẫu thuật chỉnh hình thuộc trung tâm y tế Gleneagles.
Ngày nay có rất nhiều trẻ em tham gia vào các hoạt động thể thao và dường như rất trùng hợp là số ca chấn thương liên quan tới hoạt động thể thao đang tăng dần lên. Ở Singapore có đến 8 đến 10% các vận động viên trẻ đã kết thúc cuộc chơi tại khoa cấp cứu để tìm cách điểu trị những chấn thương liên quan đến thể thao.
Nguyên nhân của những chấn thương trong thể thao
Trẻ em và trẻ vị thành niên không phải là những người trưởng thành nhỏ bé. Cơ thể chúng đang có những sự thay đổi và những sự phát triển rất tích cực, đặt chúng trong những tình thế chấn thương độc nhất vô nhị mà chúng ta không bắt gặp ở những người trưởng thành. Những chấn thương có thể do những vết thương lặp đi lặp lại hoặc do những vết thương chỉ xảy ra một lần.
Trẻ em trưởng thành có những mức độ khác nhau riêng biệt. Khi trẻ em ở mọi độ tuổi chơi cùng nhau, thì nguy cơ tiềm tàng chấn thương có thể tăng lên rất cao.
Trẻ em không có đủ tinh thông để lường trước được mọi rủi ro khi tham gia vào các hoạt động thể thao. Thông thường thì các vận động viên trẻ thường được bảo là hãy cố gắng lên và được khuyến khích thi đấu mặc dù họ đang bị đau. Điều này không may có thể dẫn đến việc trì hoãn trong điều trị, tệ hơn là chấn thương hoặc như trong một số trường hợp dẫn đến một vấn đề nào đó thường trực mà có thể đe doạ đến việc tiếp tục tham gia thể thao.
Thể thao là một môn yêu cầu trẻ phải dùng những chi dưới cho việc vận dụng sức mạnh và tốc độ mà có thể dẫn đến những chấn thương về đầu gối và mắt cá. Những chấn thương ở chi trên xảy ra thông thường ở các môn thể thao quần vợt và các môn ném, đó là những môn không phổ biến ở Singapore. Vì vậy những chấn thương về khuỷu tay xảy ra rất hiếm. Tuy nhiên, những chấn thương liên quan đến khớp vai và việc trật khớp đang là những vấn đề phổ biến. Chấn thương ở lưng có thể xảy ra khi lưng phải cúi thấp xuống nhiều lần. Những căng thẳng của bệnh đau lưng cấp tính và mãn tính hay đau cột sống là những ví dụ khác của chấn thương nói chung.
CÁC LOẠI CHẤN THƯƠNG THỂ THAO
Những chấn thương nhiều lần
Những chấn thương xảy ra nhiều lần do sự căng thẳng lặp đi lặp lại xảy ra trên các tế bào mô bình thường. Việc tập luyện và sự quá tải trong các hoạt động thể chất sẽ gia tăng nguy cơ bị chấn thương. Trẻ em đang phát triển trong giai đoạn dậy thì và trong giai đoạn bộc phát thì đặc biệt có thể chịu những chấn thương dai dẳng như là những chấn thương về cơ và xương. Và ở đây, sự ngăn ngừa là một mục tiêu. Việc tập luyện dần dần từng bước một có thể giúp ngăn ngừa những chấn thương hơn là tập với cường độ đột ngột tăng thường xuyên. Nhận dạng sớm, giảm nhẹ các hoạt động, thả lỏng, chườm đá và thỉnh thoảng dùng những liều thuốc kháng viêm là cần thiết.
Một vài chấn thương dai dẳng chung là:
Những vết nứt căng thẳng
Những vết nứt căng thẳng xảy ra khi mà xương của trẻ đã hoạt động quá căng thẳng và bắt đầu có vấn đề. Đau nhức là triệu chứng chủ yếu và sẽ tồi tệ hơn với những ảnh hưởng và những hoạt động khác. Vùng bị ảnh hưởng cũng sẽ cảm thấy rất yếu.
Chấn thương cột sống
Chấn thương cột sống thường tăng lên do các cơ lưng duỗi quá mức một cách thường xuyên. Điều này sẽ dẫn đến những chấn thương căng thẳng, làm xuất hiện vết gãy và đau dai dẳng ở vùng lưng dưới. Mặc dù đau cột sống có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi người ở mọi độ tuổi, trẻ em và trẻ vị thành niên là những đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhiều nhất. Bởi vì cột sống của chúng vẫn còn đang phát triển và vùng xương sống là bộ phận yếu nhất.
Chấn thương này xảy ra phổ biến ở các trẻ hay chơi đá banh, thể dục dụng cụ và lặn. Việc điều trị sớm là rất quan trọng vì các vết nứt hoàn toàn và cột sống (thường được gọi là thoát vị đĩa đệm) có thể không xảy ra.
Chấn thương vai ở những người bơi lội
Đau vai là một chứng bệnh phổ biến ở những người tham gia vào các cuộc tranh tài bơi lội. Cơn đau có thể diễn biến tồi tệ hơn khi phải thực hiện toàn bộ các hoạt động lặp đi lặp lại như bơi lội hoặc ném một quả bóng. Việc bất ổn có thể là dấu hiệu đầu tiên của tình trạng này.
Đau đầu gối
Chạy, nhảy hay ngồi xổm đều nhấn vào các cơ quan trên đầu gối. Bạn có thể nhận ra một chỗ sưng hay vùng mềm trong khu vực ngay dưới khớp gối. Trẻ vị thành niên thì không chú ý tới điều này. Những chỗ sưng như vậy thì phải được điều trị bằng cách nghỉ ngơi, chườm đá, co duỗi dây chằng hay củng cố các cơ.
Những chấn thương cấp tính
Mặc dù những chấn thương cấp tính như căng cơ hay bong gân là những chấn thương xảy ra phổ biến nhiều hơn đối với người trưởng thành nhưng nó cũng có thể xảy ra với các vận động viên trẻ.
Căng cơ
Căng cơ là chấn thương đối với cơ bắp và thường xảy ra phổ biến hơn sau giai đoạn gia tăng bộc phát. Nó được kết hợp với việc khởi động không hợp lý trước khi tiến hành chơi thể thao, mệt mỏi hoặc do tiền chấn thương. Khởi động cũng như việc co duỗi có thể làm giảm nguy cơ chấn thương.
Bong gân
Bong gân là những chấn thương về dây chằng. Nó ít khi xảy ra ở trẻ vì dây chằng của trẻ có tính đàn hồi cao hơn. Tuy nhiên đối với những trẻ vị thành niên đã trải qua giai đoạn phát triển bộc phát thì dễ xảy ra chấn thương dây chằng hơn và trong những trường hợp tệ hơn là cần phải phẫu thuật.
Những vết bầm
Những vết bầm tím cũng như là trật khớp vai thông thường xảy ra phổ biến ở các môn thể thao đối kháng như là bóng đá và bóng bầu dục. Một vài chấn thương nghiêm trọng có thể dẫn đến những thương tật lâu dài. Ở những vết bầm nghiêm trọng, các cơ bị ảnh hưởng ban đầu nên được giữ cố định bằng cách co duỗi vừa phải trong một thời gian ngắn. Điều này cộng với việc chườm đá và những sự động viên khích lệ sau khi chấn thương để chắc chắn việc phục hồi xảy ra nhanh chóng.
Điều trị những chấn thương thể thao.
Nếu trẻ than đau, đó là cách nói của cơ thể để biết là cơ thể đang có vấn đề. Nên để cho bác sĩ khám cho trẻ để quyết định đó có phải là nguyên nhân cơ bản gây ra cơn đau không hay là đưa trẻ đến chuyên gia y khoa thể thao. Quan trọng là việc chẩn đoán những chấn thương thể thao và điều trị ngăn ngừa những chấn thương đó không phát triển thành những loại chấn thương mãn tính.
Những chấn thương trong thể thao ở trẻ em và trẻ vị thành niên có lẽ vẫn tiếp tục tăng lên nhiều bởi vì nhiều bậc phụ huynh nhận ra được lợi ích của việc chơi thể thao như là để xây dựng thêm sự tự tin, cách làm việc và hoạt động theo nhóm và cách chơi công bằng. Trong cùng một lúc, điều quan trọng là phải giáo dục cho các vận động viên lẫn tất cả mọi người chơi thể thao biết rằng chấn thương có thể xảy ra bất cứ lúc nào và những cách ngăn ngừa không cho những chấn thương ấy xảy ra.
Dinhquang - mamnon.com
Theo Kids Health Guide