Năm 2015 hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non (GDMN) cho trẻ 5 tuổi, theo chương trình hành động giai đoạn 2011 - 2016 mà Bộ GD&ĐT đã công bố. Tuy vậy nhiều địa phương vẫn đang rối bời và lo ngại khó cán đích đúng thời hạn. Cho đến giữa tháng 6-2012, mới chỉ có Bắc Ninh là tỉnh đầu tiên trong cả nước hoàn thành phổ cập GDMN 5 tuổi.
Thiếu trường lớp, thiếu nhân sự là hai áp lực lớn nhất. Chỉ riêng TP. HCM đang thiếu khoảng 800 GV và 24 cán bộ quản lý. Số trường lớp công lập hiện nay chỉ đáp ứng được khoảng 70% tổng số trẻ 5 tuổi, số còn lại đang theo học tại các trường tư thục, nhóm lớp.
Nhiều phường "trắng" trường mầm non công lập, tập trung ở quận Tân Phú, Bình Tân, Gò Vấp... Một trường công được xây mới có thể xóa được 3 - 5 nhóm lớp. Nhưng hiện nay, trường công không được xây mới, nhóm lớp ngày càng dôi ra và cứ loay hoay trong vòng xoay đó không biết bao giờ có thể gỡ hết.
Đó là chưa kể để đảm bảo phổ cập mầm non còn cần sự phối hợp của gia đình. Ngành giáo dục không thể "tự bơi" mà xong. Nhất là khi phổ cập giáo dục tiểu học, học sinh được miễn học phí, còn ở mầm non phổ cập vẫn phải đóng tiền nên việc ép các gia đình cho con trong độ tuổi ra lớp không dễ, khi lớp công, trường công quá thiếu. Còn mẫu giáo tư thục thường giá cao nhưng chất lượng không cao.
Cuộc đua vào trường mầm non công lập ở Hà Nội vào tháng 7 luôn "nóng". Năm nay tuyển sinh bắt đầu từ ngày 2-7 đến ngày 16-7 - thời điểm các trường bắt đầu nhận hồ sơ, song việc tuyển sinh vẫn căng như mọi năm, do nhu cầu học cao, đa số trường "hết chỗ". Cảnh xếp hàng trắng đêm xin cho con học luôn là nỗi âu lo của đa số phụ huynh ở Thủ đô mỗi mùa tuyển sinh về, đến nỗi năm nay "nếu căng quá sẽ dùng phương án bốc thăm ở những địa bàn nóng", những nhóm trẻ dưới 5 tuổi phải bốc thăm để được vào học. Cái khó chỉ ra đã lâu là thiếu quỹ đất xây trường. Quận Đống Đa, Hai Bà Trưng, Hoàn Kiếm đều là những quận không thiếu tiền xây trường mà vấn đề là quỹ đất lấy ở đâu ra. Một cán bộ Phòng Giáo dục quận Đống Đa chia sẻ: "Việc thu hồi đất những doanh nghiệp kinh doanh không hiệu quả trên địa bàn phường rất chậm. Thay vì trả đất lại cho chính quyền quản lý, thì doanh nghiệp lại muốn xây nhà để bán".
Bài ca thiếu đất, thiếu giáo viên vẫn là điệp khúc buồn lâu nay, liệu có nên hy vọng tới năm 2015 Bộ sẽ đạt mục tiêu đề ra: phổ cập mầm non 5 tuổi? Và có nên đặt lên vai Bộ trách nhiệm quá lớn đó khi các địa phương không "cho" đất, các gia đình không "cho" con ra lớp? Vụ phải "chạy" giấy chứng nhận tốt nghiệp mầm non mới được nhận vào lớp 1 dù đã được ngành chức năng khẳng định là sai, nhưng cũng cho thấy cần có những động thái quyết liệt và khả thi hơn đối với bậc học này thì việc "chứng nhận mầm non" mới không còn là áp lực cho phụ huynh, cho cả ngành và xã hội.
Theo Đai Đoàn Kết